Pensilvanya’daki seçim mitingi esnasında Trump’a yapılan silâhlı saldırı, ABD tarihindeki diğer sûiksatleri de derhatır ettirdi. Bilvesile, onlardan da kısaca söz edelim.

1) 14 Nisan 1865’te, o tarihteki ABD Başkanı Abraham Lincoln, bir sûikast sonucu vurularak katledildi. Zamanlama itibariyle, kendi ülkesindeki “iç savaş”ın sona ermesinden sadece birkaç gün sonra suikaste uğraması son derece dikkat çekici. Lincoln, Washington’daki Ford Tiyatrosu'nda bir oyun izlerken, ünlü bir aktör ve Konfederasyon sempatizanı olan John Wilkes Booth tarafından silâhla başından vuruldu. Ertesi gün, hastanede tedavi altında iken öldü.

2) Abraham Lincoln’den tam tamına yüz sene sonra, yani 21 Şubat 1965’te siyahî lider Malkolm X, yine bir silâhlı sûikast plânı ile vurularak şehit edildi.

3) Bir diğer siyahî lider, üstelik Nobel Barış Ödülü sahibi olan Martin Luther King, 4 Nisan 1968’de bir sûikasta kurban gitti. 

4) ABD’nin bir diğer siyasî lideri olan Başkan James Garfield, 2 Temmuz 1881'de sûikaste uğradı. Tetikçi, hükûmette bir iş peşinde olup bu işi hak ettiğine inanan güya memnuniyetsiz biri olan Charles Guiteau tarafından vuruldu. Garfield hemen ölmedi. İki buçuk ay kadar sonra yaralarının kaptığı enfeksiyonlar sebebiyle öldü.

5) ABD Başkanı William McKinley, 6 Eylül 1901'de New York'ta Pan-Amerikan Fuarı'na katıldığı esnada, bir anarşist olduğu ifade edilen Leon Czolgosz tarafından vuruldu. McKinley iki kez vuruldu ve sekiz gün sonra, yani 14 Eylül 1901'de kurşun yaralarının sebep olduğu kangrenden dolayı öldüğü ifade edildi.

6) ABD’nin 35. Başkanı John F. Kennedy, 22 Kasım 1963 günü Teksas eyaletinin Dallas şehrine yaptığı ziyaret esnasında bir sûikast neticesi vurularak öldürüldü. Tetikçinin Lee Harvey Oswald olduğu tesbit edildi. Kennedy sûikastı dünyayı âdeta şoke etti ve birçok komplo teorisinin sorgulanıp soruşturulmasına sebebiyet verdi.

7) Kennedy cinayetinden sadece iki gün sonra, yani 24 Kasım (1963) Pazar günü, tetikçi sanık Oswald, Jack Ruby isimli şahıs tarafından tabancayla yakın mesafeden yaylım ateşine tutularak öldürüldü.

8) Tetikçinin tetikçisi olan Jack Ruby, cinayetin izini kaybettirdiği gerekçesiyle 14 Mart 1964’te ABD mahkemesi tarafından idama mahkûm edildi.

Böylelikle, izin izi de kaybettirilmek sûretiyle, Kennedy cinayeti büsbütün meçhûlde bırakılmış oldu.

9) Başkan Kennedy'nin kardeşi ve başkanlık yarışının en şanslı adayı Senatör Robert Kennedy, 5 Haziran 1968'de ağabeyinin kaderini paylaştı: Los Angeles'da o da bir suikaste kurban gitti. 

10) Kezâ, Kennedy'nin oğlu J. F. Kennedy Jr, 16 Temmuz 1999'da kuzeninin düğününe giderken kendi kullandığı uçağıyla birlikte Atlantik Okyanusu üzerinde düşerek kayboldu.

Kennedy ailesinin diğer fertlerinin de çoğu olağan dışı sebeplerle öldüler, yahut bir şekilde öldürülerek ABD siyasetinde etkisiz hale getirildiler.

***

Tarihte Bugün: 16 Temmuz 1964

“Hamidiye Kahramanı” Orbay

Türkiye’de en üst seviyede askerî ve siyasî görevlerde (Bakanlık, Başbakanlık, Meclis 2. Başkanlığı) bulunmuş olan Rauf Orbay 16 Temmuz 1964’te İstanbul’da vefat etti.

“Hamidiye Kahramanı” olarak da bilinen Orbay, Kâzım Karabekir ile birlikte Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucuları arasında yer almasıyla birlikte, Kemal ve İsmet Paşalar tarafından hedef tahtası haline getirildi. Nitekim, o tarihte (1926) yurt dışında olmasına rağmen, ismi “İzmir Sûikastı”na karıştırılarak gıyâben yargılandı.