Beş yıldır süren malûm davada oy birliğiyle verilen beraat kararının ardından, Yeni Asya’yı hedef alan hukuksuz uygulamalardan birine daha esaslı bir hukuk freni geldi. Hukuk danışmanı Kadir Öztürk’ün X hesabından paylaştığı yazısında aktardığına göre:
Cezaevinde talep ettiği Yeni Asya’nın verilmemesini AİHM’e taşıyan Mehmet Çiftçi, bu uygulama ile, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin ‘İfade özgürlüğü’ başlıklı 10. maddesinde güvence altına alınan bilgi ve fikir edinme hakkının ihlal edildiği şikayetinde bulundu.
Ve AİHM, 30 Mayıs 2023’te Türk hükümetini şu soruları cevaplandırmaya davet etti:
Sözleşmenin 10§1 maddesi anlamında, yetkililerin söz konusu gazeteyi satın almayı veya dağıtmayı reddetmesi nedeniyle başvurucuların ifade özgürlüğüne, özellikle bilgi ve fikir edinme haklarına bir müdahale olmuş mudur? Eğer öyle ise bu müdahale yasayla öngörülmüş müydü ve m. 10§2 açısından gerekli miydi?
Hükümet, “ifade özgürlüğü hakkına müdahalede bulunulmadığını, başvurana gönderilen yayınlara, ceza infaz kurumunun düzen ve disiplini açısından tehdit oluşturduğu gerekçesiyle el konulduğunu, bu tedbirin kurum ve başvuranın yararına olduğunu” ileri sürdü.
AİHM, 16 Kasım 2023’te taraflara bildirdiği kararında ‘Hükümetin, ihtilaf konusu tedbiri haklı göstermek için ulusal makamlar tarafından ileri sürülen gerekçelerin uygun ve yeterli olduğunu ve söz konusu tedbirin demokratik bir toplumda gerekli olduğunu ispatlayamadığına’ kanaat getirerek, başvurucunun bilgi ve fikir edinme hakkının ihlal edildiğine ve manevî tazminat bağlamında başvurucuya 1000 euro ödenmesine hükmetti.
AİHM, aynı konuda 12 Aralık 2023’te taraflara bildirdiği İncedere ve Altay ile diğer iki başvurudaki kararında da başvurucuların bilgi ve fikir edinme hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Taraflar dostane çözümde anlaşamadıkları için davada çekişmeli aşamaya geçildi ve hükümet bu defa Yeni Asya’nın resmî ilan yayınlama hakkı bulunmadığını, bu nedenle ceza infaz kurumuna kabul edilemeyeceğini savundu.
Kadir Öztürk “Hükümet her ne kadar Yeni Asya’nın ilan hakkını kaldırarak cezaevlerine kabul edilmemesini yasal bir temele oturtmaya çalışsa da bu çaba, bilgi ve fikir edinme hakkının ihlal edildiği gerçeğini değiştirmeyecek” diyor. Biz de resmî ilan gasbının iki defa yargıdan döndüğü bilgisini aktaralım.