– Toplum içinde asayiş problemlerinin bazıları kısa sürelik bir gafletle veya intikam hissiyle ortaya çıkar. Dolandırıcılık ise, tamamen masum insanlara zarar vermek uğruna uzun vadeli bir planlama gerektirir. Tam da bu yüzden, dolandırıcı olmak için, ahlâkı ve vicdanı büyük oranda örselenmiş olmak gerektir.

– Başka suçlar işlendiğinde genellikle hemen açığa çıkarken, dolandırıcılığın kokusu hemen çıkmaz. Bu da, dolandırıcılara zaman kazandırır ve onlar ifşa olana kadar dolandırmaya devam ederler.

– Bir yerde iyi niyetli insanlar hiçbir menfaat gözetmeksizin, temiz niyetleriyle sırf iyilik için bir topluluk oluşturduklarında, dolandırıcılar bu insanların temiz olmalarından istifadeyle, o insanları dolandırabilirler ve o topluluğa leke getirebilirler.

Namusuyla insanlara yardım toplayan insanları tenzih ve tebrik ederiz; fakat dolandırıcılar, herhangi bir hastaya/öğrenciye/yoksula yardım etmek adı altında bile insanları dolandırabilirler. Kütahya gibi küçük bir şehirde bile, böyle birçok olaya, insanlara delilleriyle ispatlayabilecek kadar çok rastladım. Hatta gazetemizde nadiren yazan, ama her yazısı yüzlerce, binlerce kez paylaşılan, kıymetli Hüseyin Topuz Ağabeyim de zamanında ticaret erbabı olduğundan ve başka sebeplerden ötürü, böyle meseleler hakkında tecrübe sahibidir. Bunu da, onun bilgisi ve izni ile yazdım.

Toplumda dolandırıcıların sayılarının ve cüretkârlıklarının artmasının sebepleri şunlardır:

1) Dolandırılan insanların, toplumda aptal görülmemek için dolandırıldıklarını saklamalarıdır. Bu insanlar maalesef, kendi ufacık menfaatleri için, dolandırıcıların toplum içinde ifşa olmalarını geciktirmiş olurlar.

2) Dolandırılan insanların, “Ne de olsa az bir şey dolandırıldım” deyip meselenin üzerine gitmemeleridir. Halbuki dolandırıcıların peşine düşülmedikçe onların ifşa olmaları gecikir. İfşa olmadıkça da dolandırıcılığa devam ederler. Hatta bazı dolandırıcıların düşük meblağlar dolandırmalarının sebebi de, dolandırdıkları insanların o paranın peşine düşmeyecek olmalarıdır.

3) Dolandırılan insanların, dolandırıcılara gereksiz hüsn-ü zan edip meselenin üzerine gitmemeleridir. Bu hüsn-ü zan, dolandırıcının geçmişteki ve/veya şu anki konumuna da dayanıyor olabilir. Ama kimi dolandırıcılar, zaten sermaye olarak geçmişteki/şu anki konumlarını yerler.

4) Dolandırıcıların yaslanmaya çalıştıkları topluluklar, o topluluğa zarar geleceği vehmiyle böyle bir dolandırıcıyı ifşa etmezse esas o zaman o topluluğun ismine leke gelir ve dolandırıcıya bilerek/bilmeyerek zaman kazandırılmış olur.

5) Bir üstteki maddenin bir devamı olarak; dolandırıcı, insanları dolandırmak için kullandığı bir topluluktaki konumundan dolandırıcı olduğu için el çektirilirse ama bu durum ifşa edilmezse, ortaya çıkabilecek olumsuzluklar vardır: Birincisi; meseleyi bilmeyenler tarafından, dolandırıcının hâlâ o topluluğu temsil ettiği algısı devam ettiği için, büyük ihtimalle bu algıyı kullanıp dolandırıcılığına devam edecektir. Bunun yanında, o topluluğun ismine leke gelmesine de devam edilecektir. İkincisi; dolandırıcının o topluluktaki konumunun sona erdiğinin ifşa edilmeme kararını bilmeyen bir kişi, insanlar dolandırılmasın diye bunu ifşa ederse dolandırıcının düşmanlığına maruz kalacaktır.