Kudüs’ün Selçuklular zamanında yeniden fethedilmesi hiç de kolay olmadı. Önce, Haçlı ittifakına karşı çetin mücadeleler verildi, yapılan savaşlarda önemli zaferlere imza atıldı. Aradan 30 sene kadar zaman geçtikten sonra şartlar daha bir olgunlaştı ve nihaî fetih Selahaddin-i Eyyübi’ye nasip oldu.
Bu tesbitlerden sonra, elde edilen zafer ve ardından gelen fetih hadisesinin gelişme seyrine bakalım.
*
Selçuklular'ın Halep Atabeyi (*) Mahmud Nureddin Zengi, Kudüs'ü işgal eden Haçlılar'a karşı giriştiği mücadele büyük bir zafer kazandı. (19 Haziran 1157)
Çatışma esnasında Kudüs'ü idare eden Latin Kralı ile birlikte Tapınak Şövalyelerinin () önde gelen iki lideri öldürüldü. Ancak, yine de Kudüs fethedilemedi. Bu mübarek beldenin fethi, zaferden otuz yıl kadar sonra (1187) Nureddin Zengi'nin kahraman kumandanı olan Selâhaddin-i Eyyübî'yi bekliyordu.
*
Nureddin Zengi, Selçuklu Sultanlarının damadıydı. Kısa zamanda Maraş'tan tâ Şam'a kadar olan bölgeye hâkim oldu. Hâkimiyeti altındaki bölgelerde mâbed ve medrese inşasına ve halkın buralarda ilim tahsil etmesine büyük ehemmiyet verdi.
Selâhaddin-i Eyyübî'den Mısır'daki Şiî-Fatımî Devletinin ortadan kaldırılmasını ve Kudüs'ün Latinlerden alınarak yeniden fethedilmesini isteyen ve bu uğurda büyük destek veren şahsiyet, yine Nureddin Zengi'dir.
*
Kudüs'te Latin Krallığını kuran Haçlıların bir nevi "militan mafyası"na dönüşerek teşkilâtlanan ve zaman içinde makam, mevki, para, mülk... hemen her şeye el atan Tapınak Şövalyeleri, mâsum Müslüman ahâliye çok büyük zulümler ediyordu. Öyle ki, halktan bir kısım Hıristiyanlar bile onların şerrinden bîzar olmuşlardı.
Nureddin Zengi, işte yıkanmayı bile abes saydığı için pislik içinde yaşayan bu vahşî gruba karşı harekete geçti. 19 Haziran 1157'de reislerini (Bertrand de Blanquefort) öldürmesiyle, onlara moral bozucu çok ağır bir darbe indirmiş oldu.
Ne var ki, bunlar kısa süre sonra tekrar toparlandılar ve Hıristiyanlık âleminde kök salmaya devam ettiler. Zamanla masonluk/farmasonluk ile de işbirliği içine giren bu karanlık hareketin etkileri günümüzde de devam ettiği söylenebilir. Kökü tarihin karanlık devrine dayanan Tapınak Şövalyelerinin bir kısmı (bilhassa ABD’de) Evanjelist kesim ile dirsek temasında vardığını korumaya çalışıyor. Avrupa’daki kalıntıları ise, günümüzde daha çok Protestan veya “Lutherci” olarak biliniyor.
…………
(*) Atabey: Selçuklularda özerk eyalet reisi.
() Tapınak Şövalyeleri: Köken itibariyle Hıristiyan askerî tarikatlarından birinin adı. Zamanla şekil ve mahiyet değiştirdi.