GARANTİ ÖDEME

GELİR İdaresi Başkanlığının hazırladığı vergi paketinde, davet usulü ihalelerle mega proje alan 37 şirketin tek kuruş vergi vermediği ortaya çıktı. Osmangazi Köprüsünden Niğde otoyoluna, şehir hastanelerinden Sarayı inşa eden müteahhide kadar, vergi veren yok. Oysa bu şirketlere bütçeden milyarlarca lira ‘garanti ödeme’ aktarılıyor.

37’Sİ VERGİ VERMEMİŞ

paket metninde yer alan ve ekonomi yazarı Bahadır Özgür’ün dikkat çektiği not şöyle: “KÖİ kapsamında 44 mükellef bulunduğu tespit edilmiş olup, 2023 yılında bu mükelleflerden 7’si 12.6 milyar lira matrah beyan etmiş ve bu tutar üzerinden 2.8 milyar lira Kurumlar Vergisi tahakkuk etmiştir. 37 mükellef matrah beyan etmemiştir.”

***

Milyar dolar alıyor, tek kuruş vergi vermiyorlar

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI’NIN HAZIRLADIĞI VERGİ ÖNERİSİ PAKETİNDE, DAVET USULÜ İHALELERLE MEGA PROJE ALAN 37 ŞİRKETİN TEK KURUŞ VERGİ VERMEDİĞİ ORTAYA ÇIKTI. YENİ VERGİ PAKETİNDE, KÖPRÜ, OTOYOL, HIZLI TREN GARLARI, HAVALİMANI VE ŞEHİR HASTANELERİNİ İŞLETEN ŞİRKETLERİN VERGİ ÖDEMEDİĞİ RESMEN İTİRAF EDİLDİ.

Gazeteci Bahadır Özgür, Gazete Duvar’da “Yandaşın vergi karnesi: Milyar dolar alıyor, bir kuruş vermiyor” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Yazısında Özgür şunları söyledi: “Vergi paketine dair önerilerin içinde dikkat çekici bir bilgi vardı. Meğer yıllardır tartıştığımız, ülkeyi çöküşe sürükleyen Hazine garantili otoyol, köprü, şehir hastanesi projelerini alan 44 şirketten sadece 7 tanesi vergi ödemiş. 37 şirketin verdiği tek kuruş vergi yok. Bunların arasında Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı yapan ve dünyanın en büyük müteahhit listesine sürekli giren Rönesans Holding de var. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in talimatıyla hazırlanan ve ücretiyle geçinen milyonlarca kişiye yeni yükler getiren vergi paketi sayesinde, bu ülkede kimin vergi ödediğini, kimin hiç ödemediğini de öğrenmiş olduk. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) hazırladığı ve kamuoyuna sızan sunumda en dikkat çeken konulardan birisi de köprü, otoyol, hızlı tren garları, havalimanı ve şehir hastanelerini işleten şirketlerin vergi ödemediğinin resmen itiraf edilmesiydi.”

Kur yükü de vatandaşa yükleniyor

“GİB’in raporunda, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ile 6428 sayılı Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması ve Hizmet Alınması Hakkında Kanun kapsamında bulunan şirketlerin Kurumlar Vergisi’nin yüzde 25’ten, yüzde 30’a çıkarılması öneriliyor. GİB önerisine şöyle bir bilgi notu eklemiş: “Hali hazırda bu kapsamda 44 mükellef bulunduğu tespit edilmiş olup, 2023 yılında bu mükelleflerden 7’si 12.6 milyar lira matrah beyan etmiş ve bu tutar üzerinden 2.8 milyar lira Kurumlar Vergisi tahakkuk etmiştir. 37 mükellef matrah beyan etmemiştir.” İşte bu sözler kamu özel iş birliği (KÖİ) adı altında ülkeyi bir borç ve garanti ödemesi sarmalını sürükleyen mega projelerin tahribatının nerelere kadar uzandığını yine kanıtladı. Resmi verilere göre, KÖİ projelerinin sözleşme bedeli 100 milyar doları buluyor. Her yıl milyarlarca lira garanti ödemesi yapılıyor şirketlere. Üstelik fiyatlar dolara çevriliyor, üzerine ABD enflasyonu da hesaba katılarak ödeniyor paralar. Yani kur yükü de bize yükleniyor.”

Dev şirketlerin ödediği oran yüzde 25’i bulmuyor

“Türkiye’de sermaye sürekli Kurumlar Vergisi’nin yüksekliğinden şikayet eder ama ‘büyük mükellef’ denilen dev şirketlerin ödediği oran yüzde 25’i hiç bulmaz. Hatta yanına bile yaklaşamaz. Davet usulü ihalelerle garantili projeleri alan şirketler de bu kategoride. Nitekim GİB’in Şubat 2023 yılında yayınladığı ‘Vergi Harcaması Raporu’na bakan herkes, gerçeği çırılçıplak görebilir. Vergi harcaması demek kabaca istisnalar vb. ile devletin almaktan vazgeçtiği vergidir. (...) Burada en çarpıcı konu Kurumlar Vergisi’nde görülüyor. 2023 yılında 786 milyar 314 milyon lira Kurumlar Vergisi tahsil edilirken, vazgeçilen tutar 446 milyar 827 milyon lira. Vergi harcaması ile tahsilatı oranlarsak yüzde 56.8 gibi rekor bir düzey çıkıyor. Dolayısıyla Prof. Uğur Emek’in, sosyal medya hesabından Bakan Mehmet Şimşek’e sorduğu soruyu tekrarlamak lazım: Vergiyi almayacaksanız, inşaatçılar matrah beyan etmeyecekse, oranı yüzde 100’e çıkarsanız ne olur? Biz peşin peşin vergi öderken, sermaye için her şey yine kağıt üzerinde kalır tabi ki!”

Haber Merkezi