Peygamberimiz sallallâhu aleyhi ve sellem, 632 yılında Vedâ Haccı Hutbesi’nde 140.000 Sahabe'ye hitap etti. İşte bu bakımdan hadisler için 140.000 kaynak ifadesini kullanabiliriz. 

Sahabe tarafından yazılan hadis kitaplarına; cüz, sahife ve hadis ismi verilmiştir. Meselâ Sahabe döneminde yazılan "Sahîfe-i Sâdıka" isimli hadis kitabı günümüze kadar gelmiştir.

Sahabe'den Nübeyt bin Şerif el Eşcâî'nin, Tabiînin ilk neslinden el-Eşecc'in ve Hemmam bin Münebbih'in yazmış oldukları "Sahîfeler" isimli hadis kitapları da günümüze kadar gelmiştir. Buharî eserini 600.000 hadisten seçmiştir. Emevî halifesi Ömer bin Abdülaziz (717-720); Ebu Bekir bin Muhammed bin Hazm'a hadis ve sünneti toplama hususunda talimat vermiştir. 1

Bazılarının yanlış bildiği gibi, hadis tedvini ve yazımı geç başlamadı. Tam aksine Kur'ân gibi koruma altına alındı ve Peygamberimiz  (asm) ve Sahabe zamanında yazılmaya başlandı. Kur'ân'la karışmaması için rastgele herkesin hadis yazmasını yasaklayan sevgili Nebîmiz, Sahabe'nin seçkinlerinden olan şu isimlere hadis yazmaları için emir ve izin verdi. Çünkü, Kur'ân vahy-i sarîhî olduğu gibi, hadisler de vahy-i zımnî olduğundan Allah'ın koruması altındadır. Hadisler daha peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem hayatta iken yazılarak ve ezberlenerek muhafaza edildi.

Peygamberimiz sallallâhu aleyhi ve sellem'den izin alıp hadis yazan ve ezberleyen Sahabeler şunlardır:

1. İçinde 1000 hadis bulunan ve 

"Sahîfe-i Sâdıka" isimli hadis kitabının yazarı Abdullah Bin Amr Bin As.

2. Sa'd bin Ubâde.

3. Muaz bin Cebel.

4. Hz. Ali (Ali bin Ebû Tâlib)

5. Semûre bin Cündeb.

6. Amr bin Hazm el-Ensârî.

7. Abdullah bin Abbas.

8. Câbir bin Abdullah.

9. Abdullah bin Ebû Evfâ.

10. Enes bin Mâlik.

Hadisler; "Her tabaka binler kuvvetli ellerden geçip, gele gele tâ asrımıza gelmiş. Hem Asr-ı Saadette yazılan kütüb-ü ehadisiye [hadis kitapları] sağlam olarak devredilip, tâ Buharî ve Müslim gibi ilm-i hadisin dahi imamlarının ellerine geçmiş. Onlar da kemâl-i tahkik ile ve meratibini tefrik ederek [mükemmel bir şekilde araştırıp, mevzu ve sahih olanları seçerek]  sıhhati şüphesiz olanları cem' ederek [kesin sahih hadis olanları toplayıp] bize ders vermişler, takdim etmişler." 2

İman, istikâmet, ihlâs, araştırma, yazma, tahkik, okuma, dinleme, Kur'ân ve sünnet üzere kalınız. Âmin. 

Dipnotlar:

1. İslam Ansiklopedisi, c.3. s.303

2. Mektubat, s.120.