Tüketim odaklı bir hayat tarzını benimseyen Batı kültürüne kıyasen İskandinav ülkelerinde çoğunlukla sadelik, yalınlık benimseniyor. Hayatın her alanını kuşatan bu anlayış dekorasyondan eğitime, ekonomiden beslenmeye, modadan günlük alışkanlıklara hakim vaziyette. Bir hayat modeli olarak İsveç’in “Lagom felsefesi” tüm dünyada mutluluk formülü olarak hızla yayılıyor. Konu ile ilgili İsveçli kadın yazar Linnea Dunne’nin bir kitabı var. 

İhtiyaç kadarını tüketmek, abartıdan uzak durmak, paylaşmak, yardımlaşmak esaslarına dayanan Lagom felsefesi Kuzey Avrupa ülkelerinde huzurlu bir hayatın temel esası olarak kabul ediliyor.

TARİHTEN GELEN KÖKLER

Peki, bu geniş coğrafyada “Lagom felsefesi” nasıl hakim olmuş? 

Kitaba göre 17 ve 18. yüzyıllarda tüm Avrupa’yı ve İskandinav ülkelerini de etkileyen büyük bir kıtlık yaşanmış. Büyük ölçüde can ve mal kaybı yaşanmış. Kral şöyle bir formül bulmuş: Evlerde ne varsa patates, buğday gibi tüm gıdalar tek bir merkezde toplanmış. Halkın ihtiyacına yetecek kadar tanzimatı yapılmış. İskandinav ülkeleri bu paylaşımcı fikri çok benimsemişler, yüzyıllar boyu günlük hayatlarına uygulamışlar. 

Günümüzde maddi durumu çok iyi olan bir aile bile abartılı, lüks hayattan çekiniyor. Sosyal medyada abartılı hayat paylaşımlarını büyük hata olarak görüyorlar. Yatırımlarını eğitim ve sivil toplum kuruluşları alanında yapıyorlar. Yardım kuruluşlarında gönüllü olarak çalışıyorlar. İş ve özel hayatlarında, tatillerinde dengeli olmayı önemsiyorlar.   

GÜNLÜK HAYATTAKİ UYGULAMALAR

- Varlık aleminin bir parçası olduğunuzu unutmayın. Yaşadığınız çevredeki başka canlıların hukukuna riayet edin.

- Parayı amaç değil, araç olarak kullanın. Kişiliğinizi geliştirecek alanlara yatırım yapın.

- Sevmeseniz de kimseyi kırmayın. Tanımasanız da ihtiyaç sahiplerine yardım edin. 

- Sağlıklı beslenme ve hafif sporları, yürüyüşü günlük hayatınızın bir parçası yapın.

- Rutinlere hapsolmayın. Kısa molalar verin.

- Temel ihtiyaçlarınızda bile aşırıya kaçmayın. Su kullanımına dikkat edin. Su ısıtıcısına ihtiyacınız kadar su koyun. 

- Banyoda fazla su harcamayın.

- Mümkün olduğunca az çöp çıkarın.

- Masraflarınızı not edin. Böylece tasarruf yapılacak alanları daha net görürsünüz.

- Evinize ve kendinize sade, kullanışlı ve rahat eşyalar alın.

HÜLASA

İskandinav kültüründeki Lagom kavramı İslam’ın fıtrat dini olduğunun da bir delili hükmünde değil mi? 

Dinimiz, Bediüzzaman Hazretlerinin Risale-i Nur’da ifade ettiği gibi “insaniyet-i kübra” olan değerlerle dolu. İsraftan uzak iktisatlı, yardımlaşma, güven ve dayanışmanın esas olduğu, tebessümün bile “sadaka” olarak kabul edildiği bu hayat tarzı dinimizin cihanşümul olduğunu gösteriyor…