SÖZLER | 67
S
EKZNC
S
ÖZ
Ve o sahra ise, flu arz ve dünyadr.
Ve o aslan ise, ölüm ve eceldir.
Ve o kuyu ise, beden-i insan ve zaman- hayattr.
Ve o altmfl arfln derinlik ise, ömr-ü vasatî ve ömr-ü
galibî olan altmfl seneye iflarettir.
Ve o a¤aç ise, müddet-i ömür ve madde-i hayattr.
Ve o iki siyah ve beyaz hayvan ise, gece ve gündüz-
dür.
Ve o ejderha ise, a¤z kabir olan tarik- berzahiye ve
revak- uhrevîdir. Fakat o a¤z, mümin için zindandan
bir bahçeye açlan bir kapdr.
1
Ve o haflerat- muzrra ise, musibat- dünyeviyedir. Fa-
kat, mümin için, gaflet uykusuna dalmamak için tatl
ikazat- lâhiye ve iltifatat- Rahmaniye hükmündedir.
Ve o a¤açtaki yemifller ise, dünyevî nimetlerdir ki, Ce-
nab- Kerîm-i Mutlak onlar ahiret nimetlerine bir liste,
hem ihtar edici, hem müflabihleri, hem Cennet meyve-
lerine müflterileri davet eden numuneler suretinde yap-
mfl.
2
Ve o a¤acn, birli¤iyle beraber muhtelif baflka baflka
meyveler vermesi ise, kudret-i Samedâniyenin sikkesine
ve rububiyet-i lâhiyenin hatemine ve saltanat- ulûhiye-
tin turrasna iflarettir. Çünkü, bir tek fleyden her fleyi yap-
mak, yani, bir topraktan bütün nebatat ve meyveleri
yapmak, hem bir sudan bütün hayvanat halk etmek,
3
iltifatat- Rahmaniye:
sonsuz
merhamet sahibi Allahn insana
güzel davranfllar.
iflaret:
gösterge, belirti.
kabir:
mezar.
kudret-i Samedâniye:
hiçbir fle-
ye muhtaç olmayan ve her fley
kendisine muhtaç olan Allahn
gücü.
madde-i hayat:
hayat için lü-
zumlu madde.
muhtelif:
çeflitli
musibat- dünyeviye:
dünyadaki
skntlar.
müddet-i ömür:
ömür süresi.
mümin:
Allaha ve emirlerine
inanan.
müflabih:
benzer.
müflteri:
alc.
nebatat:
bitkiler.
nimet:
giyecek ve yiyecek gibi
fleyler.
nimet:
iyilik, ihsan, giyecek ve yi-
yecek gibi fleyler.
numune:
örnek.
ömr-ü galibî:
ço¤unlu¤un yafla-
ma süresi.
ömr-ü vasatî:
ortalama yaflama
süresi.
revak-i uhrevî:
ahiret alemi.
rububiyet-i lâhiye:
Allahn ter-
biye edicili¤i.
sahra:
genifl saha.
saltanat- ulûhiyet:
kâinatta fle-
rik kabul etmez lâhî saltanat.
sikke:
damga.
suretinde:
fleklinde.
tarik- berzahiye:
ahiret yolu.
turra:
imzas.
zaman- hayat:
hayat zaman
zindan:
hapishane.
ahiret:
öteki dünya.
arfln:
68 cm olan eski bir
uzunluk ölçüsü.
arz:
yeryüzü.
beden-i insan:
insan vücudu.
Cenab- Kerîm-i Mutlak:
s-
nrsz ikram sahibi olan Allah.
davet:
ça¤rma.
dünyevî:
dünya ile ilgili.
ecel:
her mahlûkun ve canl-
nn Allah tarafndan takdir
edilen ölüm vakti.
ejderha:
canavar, vahflî hay-
van.
gaflet:
nefsine uyarak Allah
ve emirlerini unutmak.
halk etmek:
yaratmak.
haflerat- muzrra:
zararl bö-
cekler.
hatem:
mühür.
hayvanat:
hayvanlar.
hükmünde:
de¤erinde, yerin-
de.
ihtar:
hatrlatma, uyarma.
ikazat- lâhiye:
Allah tarafn-
dan yaplan uyarlar.
1.
Buharî
, Cenaiz: 68, 87;
Müslim
, Cennet: 70;
Neseî
, Cenaiz: 110;
Müsned
, 3:3, 4:287.
2.
Bkz. Bakar suresi: 25.
3.
Bkz. Enbiya Suresi: 30.