İMAM-I ALİ:
Bakınız AL‹ (r.a.).
İMAM-I GAZALÎ:
Asıl adı Hüccetü'l-‹slâm Ebu Hamid Muhammed b. Ahmet el Gazzalî'dir.
Eş'ari kelâmcısı, Şafiî fakihi, mutasavvıf ve filozoflara yöneltti€i eleştirilerle tanınan ‹slâm
düşünürüdür. Hicrî 450'de (1058) Horasan'da, Meşhed'de (Tus) dünyaya geldi. Babasının
mesle€inin yün tacirli€i olmasından dolayı kendisine "Gazzalî" ve zamanında ‹slâma
yöneltilen itirazlara cevap vererek itiraz edenleri susturdu€u için de "Hüccetü'l-‹slâm"
denilmiştir. Kelâm, fıkıh, hadis, felsefe, tasavvuf, mantık gibi ilimlerde yüksek bir mevkiye
sahiptir. Bu sahalarda birçok önemli eserleri bulunmaktadır. Hicrî 505'te (1111) Tus'da vefat
eden ve oraya defnedilen Gazali'nin eserlerinden bazıları şunlardır: El-Münkız; ‹hya-ü
Ulumi'd-Din; Kimya-yı Saadet; Tehafütü'l-Felasife; Kıstasü'l-Müstakim.
İMAM-I RABBANÎ:
Hindistanlı büyük bir âlim olup, Hicrî ikinci bin yılının başında gelen
(müceddid-i elf-i sani) ünvanına sahiptir. ‹nanç ve fikir açısından büyük karışıklıkların oldu€u
bir dönemde Hicrî 971'de (1563) Hindistan'ın Serhend kasabasında do€muştur. Asıl adı
Ahmet olan ‹mam-ı Rabbanî Hazretlerinin soyu Hz. Ömer'e (r.a.) dayandı€ından Farukî,
memleketinden dolayı Sirhindî lâkaplarıyla tanınmaktadır. ‹lk e€itimini din âlimi olan babası
Abdülehad'den almıştır. Daha sonra Silyaküt şehrine giderek kadı Badehşani'den fıkıh,
kelâm ve tefsir dersleri alarak e€itimini tamamlamış ve icazet almıştır. Daha sonra Delhi'ye
giderek Nakşî şeyhi Bakibillah'ın yanında tasavvuf ilmini iki ay gibi kısa bir sürede
tamamlayarak irşat izni almıştır. ‹mam-ı Rabbanî döneminde zararlı düşünce ve fikirler
tarikat yoluyla verildi€inden onun mücadelesi de bu yolla olmuştur. Hayatı boyunca tekke
ve medrese ehlini birleştirmek için büyük gayret sarf etmiştir. Tarikatları ve özellikle de
Nakşî tarikatını, iman hakikatlerinin anlaşılmasına vasıta yapmak suretiyle gerçek kimli€ine
büründürmüştür. Eski zamanda büyük zatlar tarafından rivayet edilen, "Mütekelliminden
ve ilm-i kelâm ulemasından birisi gelecek, bütün iman ve ‹slâm hakikatlerini aklı ikna
edecek bir tarzda ayan beyan ispat edecek" sırrını kendisiyle gerçekleşmesini istedi€ini
ifade etmiştir. Bu sır içindir ki, özellikle hayatının son zamanlarında bütün gayretini
do€rudan do€ruya iman hakikatlerinin neşri üzerine yo€unlaştırmıştır. Hayat tarzı ve
hizmet şekliyle herkesin takdirini kazanması itibarıyla ‹mam-ı Rabbanî lakabıyla anılmıştır.
Cihangir Şah döneminde hapse atılmış; fakat, orada da hizmet ve irşadına devam etmiştir.
‹mam-ı Rabbanî döneminin hastalıklarını üç sebebe ba€lamaktadır. Bunlar; idarecilerin
dinden uzaklaşmaları, âlimlerin menfaat ve korku sebebiyle Kur'ân ve sünnetten
ayrılmaları ve tasavvuf ehlinin tarikatı şeriattan uzaklaştırmaları olarak sıralanmıştır. ‹mam
Rabbanî 1624 yılında 63 yaşında iken memleketi Serhend'de vefat etmiştir.
İMAM-I HÂKİM:
El-Müstedrek eseriyle tanınan hadis hafızıdır. 933’te Nişabur’da do€muş,
1033’te vefat etmiştir.
İSA (A.S.):
Hz. ‹sa ulu’l-azm olan peygamberlerdendir. Hakikî Hıristiyanlık dininin
peygamberi olan Hz. ‹sa’ya dört büyük kitabın üçüncüsü olan ‹ncil-i Şerif nazil edilmiştir. Hz
Meryem in o€lu olan Hz. ‹sa, Allah’ın yaratıcı kudretinin bir nişanesi olarak do€muştur. Hz.
‹sa’nın bir ünvanı ve sıfatı Mesih’tir. Kur’ân-ı Kerim’de onun meziyetlerinden bahsedilmekte
ve gösterdi€i mucizelerden haber verilmektedir. Dört büyük semavî kitaptan biri olan ‹ncil,
kendisiniden sonra havariler tarafından yazılmıştır. Ancak sonraları tahrif edilmiş, asliyetini
koruyamamıştır. Hz. ‹sa, Peygamber Efendimizden “ümmî peygamber” şeklinde
Ş
AHIS
B
İLGİLERİ
| 450 | SİKKE-İ TASDİK-İ GAYBÎ
