Eğitimde Bediüzzaman modeli- Dizi Yazısı-7-Mustafa Öztürkçü

***

Bediüzzaman’ın Eski Said dönemi talebeleri genellikle, Medresetüzzehra’nın ilk mektep mesabesindeki, Van’da Horhor Medresesi’nde tahsil görmüşlerdir. 

Van’daki talebelerinin bir kısmı şöyledir:

Ali Aras (Ali Çavuş):

Van’ın Çoravanis Köyü’ndendir. 1965 yılında vefat edince kendi köylerinin mezarlığına defnedilmiştir. Bediüzzaman Hazretleri’ne Rus esaretinden önce ve sonraki yıllarda talebelik yapmıştır.

Hamid Ekinci (Molla Hamid): 

Aslen Siirtlidir. Çocukluk yıllarında Van’a gelerek yerleşmiş ve Van’da yaşamaya başlamıştır. Bediüzzaman Hazretleri’ne esaret sonrası uzun yıllar talebelik yapmıştır.

Molla Münevver: 

1873 yılında Hizan’ın Çırçak Köyü’nde doğmuştur. Birinci Cihan Harbi’nden önce Bediüzzaman Hazretleri’nden Horhor’da ders almış ve ondan çeşitli ilimleri okumuş, öğrenmiştir. 1971 yılında vefat etmiştir. Üstad’la birlikte harbe iştirak eden talebelerindendir. Asıl ismi Mehmed Münevver Çetin’dir. 

Molla Ahmed-i Cano: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Bediüzzaman Hazretleri’yle Van’da birlikte bulunmuşlardır. Kabri Van’ın Zeve Şehitliği’ndedir.

Molla Yasin Saatçioğlu:

1876 yılında Van’da doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’nin eski talebelerinden ve harb arkadaşlarındandır. Bediüzzaman Hazretleri ile on beş yıl beraberliği vardır. 1965 yılında Van’da vefat etmiştir.

Molla Resul: 

1872 yılında Siirt’te doğmuştur. Bediüzzaman Van’da Erek Dağı’nda kaldığı yıllarda kendisine talebelik etmiştir. 1952’de vefat etmiştir.

Nuh Polatoğlu (Hacı NuhÎ): 

1892 yılında Van’da doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’ni ilk defa Van’da Vali Tahir Paşa’nın konağında kaldığı zaman tanımıştır. Bediüzzaman Hazretleri Barla Lâhikası’ndaki bir mektubunda kendisinden bahseder. 1978’de Van’da vefat etmiştir.

Nezir Dönmez: 

1882 yılında Van’da doğmuştur. Van’ın Gürpınar ilçesinin Put Köyü’ndendir. Bediüzzaman Hazretleri Başet Dağı’nda kaldığı yıllarda kendisine hizmet etmiştir. Nezir Dönmez, 2003 yılında 118 yaşında iken, yaşamakta olduğu köyünde vefat etmiş ve orada defnedilmiştir.

Abdülbaki Arvasi: 

1899 yılında Arvas Köyü’nde doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’nin Van Kalesi’ndeki Horhor Medresesi talebelerindendir. Van’ın eski müftülerinden olan âlim Şeyh Masum Arvasî Efendi’nin oğludur. 1979’da vefat etmiştir.

Abdullah Sağcı: 

1872 yılında doğmuştur. Bitlis’e bağlı Tatvan’ın Reşadiye nahiyesinin Bölüh Köyü’ndendir. 1978 yılında bizzat yanına giderek kendisiyle uzun uzun sohbet etmiştir. Bediüzzaman’la birlikte Rus Harbi’nde savaşmıştır. 105 yaşında vefat etmiştir. Mezarı köyündedir.

Tevfik Demiroğlu: 

Van’lıdır. Birinci Meclis Van Milletvekillerinden olan Tevfik Demiroğlu, Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir.

Molla Habib: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Bediüzzaman’la birlikte Ruslar’a karşı Pasinler, Van ve Bitlis Cepheleri’nde çarpışmıştır. İşârâtü’l-İ’câz tefsirinin harpte kâtipliğini yapmıştır. Ruslarla çarpışırken 1916 yılında Gevaş Cephesi’nde şehit olmuştur.

Müküslü Hamza:

Bediüzzaman Hazretleri’nin Van’daki Horhor Medresesi talebelerindendir. Bediüzzaman’ın eski Tarihçe-i Hayatını yazmıştır. Şam taraflarında vefat etmiştir.

Abdullah Ekinci: 

1899 yılında Van’da doğmuştur. Polis eski müdürlerindendir. Bediüzzaman’ın Van’daki eski talebelerindendir. Molla Hamid Ekinci’nin ağabeyidir. 1980 yılında Van’da vefat etmiştir.

İsmail Perihanoğlu: 

1910 yılında Van’da doğmuştur. Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. 1935 yılında Bediüzzaman’la alâkalı olarak Eskişehir’de gayr-i mevkuf olarak yargılanmıştır. Van Belediye Başkanlığı ve Müftülüğü yapmıştır. 

Abdulmecid Perihanoğlu: 

İsmail Perihanoğlu’nun babasıdır. 1878 yılında doğmuştur. Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Barla Lâhikası’nda ismi geçer. 1962 yılında Van’da vefat etmiştir.

Molla Abdullah-ı Dibo: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Âlim biridir. 

Kopanıslı Molla Yusuf: 

Bediüzzaman Hazretleri Erek Dağı’nda kaldığı yıllarda kendisine talebelik yapanlardandır.

Şeyh Reşid Güleşer: 

H. 1317 yılında Buhara’da doğmuştur. Van’da yıllarca müftülük ve hocalık yapmıştır. Bediüzzaman Hazretleri’ni Horhor Medresesi yıllarında tanımış, ona talebe olmuştur. Ayrıca Van’da yirmi beş yıl vaizlik de yapmıştır.

Molla Davud: 

Bediüzzaman Hazretleri’nin amcası Haci’nin oğludur. Bediüzzaman Nurşin Camii’nde kaldığı yıllarda kendisine hizmet etmiştir. Emirdağ Lâhikası mektuplarında Bediüzzaman Hazretleri ondan da sıkça bahseder.

Abdülmecid Nursî: 

Bediüzzaman’ın küçük kardeşidir. Van’da bulunduğu yıllarda Bediüzzaman onun evinde kalmıştır. Van evliyalarından kabul edilir. Gazi Baba’nın torunu ile evlidir. Ayrıca Bediüzzaman Hazretleri’nin Horhor Medresesi talebelerindendir. Mesnevî-i Nuriye ve İşârâtü’l-İ’câz isimli eserlerin mütercimidir. 1967 yılında Konya’da vefat etmiştir.

Abdurrahman: 

Bediüzzaman’ın yeğenidir. Büyük kardeşi Molla Abdullah’ın oğludur. Bediüzzaman’ın esaret öncesi ve sonrası en sadık talebelerindendir.

Ubeyd: 

Bediüzzaman’ın yeğenidir. Büyük kız kardeşi Durriye’nin oğludur. Bediüzzaman’la birlikte Başet Dağı’nda ve Bitlis Harbi’nde birlikte bulunmuş, Bitlis’te şehid olmuştur.

Abdulvahab: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Bediüzzamanla birlikte, Bitlis Deresi’nde Ruslarla çarpışmıştır.

Mihri Helav: 

Bediüzzaman Hazretleri’nin Horhor’daki talebelerindendir. Daha sonra İstanbul’a yerleşmiş, avukat olmuştur. Bediüzzaman’ı “Gençlik Rehberi Mahkemesi”nde müdafaa etmiştir.

Abdülmenaf:

Bediüzzaman’ın Birinci Cihan Harbi esnasındaki talebelerindendir.

Molla Said:

Bediüzzaman’la birlikte Bitlis Deresi’nde Ruslar’la savaşan talebelerindendir. Bir rivayete göre, Bediüzzaman’la birlikte Ruslar tarafından esarete götürülmüştür.

Şeyh Celâl Efendi:

Bediüzzaman Hazretleri’nin Van’daki eski talebelerindendir. Aslen Siirt’lidir. Birinci Cihan Harbi’ne Bediüzzaman’la birlikte iştirak ederek birlikte savaşmıştır.