Basit bir metin bile tekrar tekrar okuyup mütalâa ve öğretmenler nezaretinde müzakerelerden sonra ancak anlaşılır. Bediüzzaman, Risale-i Nur’u anlamanın metot ve formüllerini şöyle sıralar:
“Gazete gibi”1 değil, “Dikkatle… merakla”2, “Daima...”,3 “Beraber,4 “Mütalâa edilse ve hatıra gelen Risale-i Nur’un meseleleri müzakere olsa, inşaallah talebe-i ulûmun şerefini kazandırır.”5 Okuma, öğrenme ve anlamanın yollarını şöyle gösterir:
“Evet, kardeşim, seninle mahz-ı hakikat dersini müzakere-i ilmiyeye alışmışız.”6
“Hem tatlı sohbetle müzakere-i ilmiye, hem Nurların yazması ve mütalâalarıyla”7 anlamaya çalışıyorlar. “Şu Risale bir meclis-i nuranîdir ki, Kur’ân’ın şu münevver, mübarek şakirtleri, içinde birbiriyle mânen müzakere ve müdavele-i efkâr (Birbirinin fikirlerinden istifade ile karşılıklı konuşup ve fikir alış-verişi) ediyorlar. Ve yüksek bir medrese salonudur ki, Kur’ân’ın şakirtleri ondan aldığı dersi arkadaşlarına söylüyor.”8
Bediüzzaman ayrıca, münazara ve müdavele ve “ders müzakeresinde birer zeki muhatap ve mücîp (cevaplayan)…”9 olmayı öğütler. “Kardeşlerime tavsiye ediyorum ki, inşikaka ve iftiraka (ayrılmaya) sebebiyet veren münakaşa etmesinler. Yalnız müdavele-i efkâr suretinde, nizâsız mübahaseye (konuşmaya) alışsınlar.”10 Çünkü, “Bu çeşit (iman meselelerini) mesâili münakaşa etmenin birinci şartı, insafla, hakkı bulmak niyetiyle, inatsız bir surette, ehil olanların mabeyninde, sû-i telâkkiye sebep olmadan müzakeresi caiz olabilir.”11
Öğrenmenin, hafızaya nakşetmenin psikolojisinin en kesin yolu tekrardır. “Tesbit etmek için tekrar lâzımdır, te’kid için terdad (sağlamlaştıran tekrar) lâzımdır, teyid (doğrulamak) için takrîr, tahkik, (yerleştirmek, incelemek), tekrîr (güçlendirmek için tekrarlamak) lâzımdır. Umumun kalblerinde yerleştirmek için çok defa muhtelif sûretlerde tekrar lâzımdır.”12
Ve işte bu usullerle Risale-i Nur’u “anlayarak ve kabul ederek okuyan bu zamanın mühim ve hakikatli bir âlimi olabilir.”13 Çünkü, tüm İslam ilimleri mefhumlarına aşına olur!
Dipnotlar:
1-Mektûbât, Enst./intr., s. 46.; 2-Lem’alar, 480.; 3-Barla Lâhikası, s. 43.; 4-Kastamonu Lahikası, s. 172.; 5-Şuâlar, s. 278.; 6-Mektûbât, s. 331.; 7-Şuâlar, s. 446.; 8-Barla Lâhikası, s. 54.; 9-Şuâlar, s. 272.; 10-Lem’alar, s. 109.; 11-Mektûbât, s. 335.; 12-Sözler, s. 221.; 13-Lem’alar, s. 171.