“Bu karanlık mefhuma yeni bir aydınlık getirmek kimin haddi?
“Said Nursî, İslâm irfanının, cihanşümûl hakikatlerini küçük bir Risâlede toplamış. Dinleyelim…” (Kader Risâlesi, 26. Söz)
“Yazı (Kader Risâlesi) şu ezelî hükümle tuğralanıyor: ‘Kader’e îman, îmanın erkânındandır. Kısaca, hayat-ı insaniye bütün teferruatıyle kaderin mikyası ile çizilmiştir ve kalemiyle yazılıyor.’.. Üstâd (Bediüzzaman), şimşek pırıltıları ile aydınlanan bu karanlık bölgelerde büyük bir güvenle dolaşıyor. Üslûb kesif ve izahlar inandırıcı. Asırları kucaklayan bir tefekkürün çağdaş idrâke seslenişi, yaralanan bir idrâke, yabancılaşmış bir idrâke… İrfanımızın madde-i asliyesi olan bu fikirleri ne kadar anlayabiliyoruz? Heyhât! Ne meselenin kendisine âşinâyız, ne mefhumlara.” (Cemil Meriç, Kırk Ambar, s. 417-419)
Suâl: ‘Vak`a-yı Hayriye’den (Tanzimat’tan) beri (1839) bizde İslâm tefekkürünün büyük isimleri çıkmamıştır’ diyorsunuz. Bunun…
Cevap: Çıkmamıştır. Said Nursî var. Hürmete lâyık başka bir adam tanımıyorum. Ben onu tanıdım.
“Ben, `Müslüman mütefekkir` deyince, celâdetiyle, cihadetiyle onu tanıdım, başka tanımadım. Hepsi `Pırt!` deyince kaçan, firar eden insanlar. Mehmet Âkif de dahil. Bir tane başka göremedim ki…
“Ama, mâzide var. Onları da yazdım. Ben Tanzimat’tan bugüne kadar gelen Türk edebiyatını, Türk düşüncesini gayet iyi bilirim. Bunların arasında iki tanesini çok seviyorum: Cevdet Paşa’yla Tunus’lu Hayreddin. Ötekiler karışık.
“Namık Kemâl şairdir. Severim, ama şair olarak severim. Aynı zamanda İslâmı müdafaa eden bir şairdir. O tarafını da beğenirim. (...) Evet, Tanzimat’tan sonra büyük İslâm mütefekkiri yok. Olsaydı, zaten bu hale gelmezdik. Yani olsaydı, bir mücadele olurdu… Hiçbir mücadele olmadı. Giyin dediklerini giydik, atın dediklerini attık. Dili de mahvettik…
“Bütün bu cinayetler olurken, herkes pustu, sindi… Tek sesini çıkaran Said Nursî oldu, o kadar.”
Sual: Bu yüzden mi celâdetine daha fazla önem verdiniz?
Cevap: Tabiî, son derece mühim. İslâm, celâdet demektir. Başka bir şey değil... Şahsiyet, celâdet demektir. (Yerine göre) kabadayılık demektir. Hiçbir tehlikeye girmeden, hiçbir şey olmaz. Fakaat, o kısım ayrı mesele.” (Yeni Devir, 9 Ocak 1981; Ayrıca bakınız: Suffe Yıllığı 1982, s. 262)