Her ülke, koronavirüsü ile olan imtihanını farklı şekillerde yürütmeye çalışıyor. Kimi ükelerde virüsten bahsetmek yasakmış, gözlerini kapatınca virüsün de yok olacağını zannediyor olmalılar. Kimisinde “sürü bağışıklığı” denen, “saldım çayıra, Mevlâm kayıra” yöntemi takip ediliyor.
Bunun anlamı şu: “Önlemeye çalışsak da, nasıl olsa çoğu kişiye bulaşacak, her gün öleceğimize bir kere ölelim. Bırakalım giden gitsin, kalan sağlar bizim olur. Sağ çıkmayı başaranlar bağışıklık kazanacağı için bir daha virüs bizi etkilemez.” Bunların tersine, çok sıkı tecrit uygulayıp hayatı insanlara zehir eden yerler de var.
Bazıları bilgi sistemlerini kullanarak virüsü takip etmek suretiyle önleyici çalışmalar yapıyor. Kendisinde virüs tesbit edilen kişinin dijital izlerini (cep telefonu sinyalleri, kredi kartını kullandığı işyerleri gibi) takip ederek kimlerle temas kurduğunu belirleyen ve o kişileri en yakın sağlık kuruluşunda test yaptırmaya çağıran ülkeler var. Hatta teste gidemeyecek durumda olanların ayağına overlok makinesi hızında test ekibi gönderiyorlarmış. En başarılı görünen ülkelerin sırrı da iyi takip ve çok test...
Bizde durum nasıl?
Her yöntemden biraz biraz alınıp, ortaya karışık bir şey uygulanıyor galiba. Buna kısaca “alaturkorona tedbirleri” diyebiliriz. Virüsle mücadelede atılan yanlış adımları eleştirmek, halkı infiale sevk ettiği iddiasıyla suç sayılabiliyor. Virüsün hafta içi ve mesai saatlerinde bulaşabileceğine inanmayıp hafta sonu ve resmî tatillerde sokağa çıkmayı yasaklıyoruz. Ekonominin çarkları dönsün istediğimiz için çalışanlar serbestçe dolaşıyor, ama 20 yaş altı ve 65 yaş üstü evde hapis. Çalışmak için dışarı çıkanlar da akşama evde hapis olanların yanına geliyor. Al sana bir sürü bağışıklık! Normalleşme havasına erken girildi. AVM’ler, berber ve kuaförler açıldı, ama camiler tehlikeli olduğu için yasak. Maskesiz bazı yerlerde bulunulamıyor, ama maskeye erişim yılan hikâyesine döndü. Vatandaş artık türkü ile maskeye seslenir oldu:
“Biz bu pandemide buluşacaktık
Bahar geldi geçti, sen gelmez oldun
Demiştin SMS’le, kodla gelecektin
BizBizeyeteriz SMS’leri geldi, sen gelmez oldun
Maskem! Gözlerim yolda, beklerim ama, sen gelmez oldun”
Satış nedir, nasıl yapılır?
Alınan her kararı anında alkışlayıp ölümüne savunmak durumunda kalan yardakçılar çok fena savruluyorlar. Sokağa çıkma yasağı gelmeden önce yasak getirilmesi gerektiğini savunanları yerden yere vuran ve “sokakları boşaltıp darbeye zemin hazırlayacaklar” teranelerini diline dolayan tezvirat makineleri oldu. Emniyet, sokağa çıkma yasağının gündemde olmadığını, bunu dile getirenler hakkında gerekli işlemleri yapacağını duyurdu. İki gün sonra ilk yasak ilân edilmesin mi, bu sefer bütün marketler kapandıktan sonra ve yürürlüğe girmesine iki saat kala ilân edilen yasağın paniğiyle ekmek, su almaya çıkan insanlarla dalga geçtiler. Dahiliye servisi gibi cahiliye servislerinin açılması gerektiğini söylediler!
Bir soru üzerine, Cumhurbaşkanı sözcüsü ve başdanışmanı İbrahim Kalın maske satışlarının kesinlikle söz konusu olmayacağını söyledi. Çok geçmedi, iki gün sonra maskelerin belirli yerlerden satın alınabileceği açıklandı. İktidar, en iyi yapabildiği “satış” işlerine son sür’at devam ediyor.
Destekçilerinin ise Organize İşler filmindeki gibi kafasında iki soru işareti var: Satış nedir, nasıl yapılır?