Dinin Emri Merhamettir  

Peygamber Efendimiz (asm), “Teyze anne makamındadır.”1 Buyurmuştur. Bediüzzaman bu hadise dayanarak amcanın ve halanın peder hükmünde; teyzenin ve dayının da ana hükmünde olduğunu beyan ediyor.2   

İslamiyet merhamet dinidir. En yakınımızdan başlayıp derece derece uzaklara kadar insanlara ve hatta hayvanlara bile merhamet etmeyi emreder. Buna sıla-ı rahim deniyor. Büyük sevaptır. Günahlarımıza da kefaret hükmündedir.

Peygamber Efendimiz (asm) günahkâr bir kadının kuyudan su çekerek susuz bir köpeği sulaması nedeniyle bağışlandığını müjdelemiştir. Bu bağışlanmanın sadece köpekler için mi olduğunun sorulması üzerine Resulullah Efendimiz (as): “Her canlı için sevap vardır.” Buyurmuştur.3

Günahların Affı İçin

Bediüzzaman Hazretlerinin şu ifadesini bu cihetten okuyalım: “Ey hanesinde ihtiyar bir valide veya pederi veya akrabasından veya iman kardeşlerinden bir amel-mande veya âciz, alîl bir şahıs bulunan gafil!”4

Bu ifade bize şunu emretmektedir: Hanesinde veya yakın bir yerde kendi anne ve babası veya akrabası (amcası, teyzesi, halası, dayısı ve onların yakınları) ya da mü’minlerden bir ihtiyaç sahibi yahut hangi dinden ve milletten olursa olsun hasta ve aciz bir şahıs bulunan bir kimse bu zatlara karşı merhamet göstermek ve iyilik yapmakla mükelleftir. 

Bu merhamet ve iyiliği Bediüzzaman şöyle açmıştır: “O muhterem, sadık, fedakâr dostlara halisane hürmet ve samimâne hizmet ve rızalarını tahsil ve kalplerini hoşnut etmektir.” Bu iyilikler diğer faydalarının yanında, günahlarımızın affını netice veriyor.  

Bir adam Resulullah’a (asm) gelerek, “Ya Resulallah! Ben büyük bir günah işledim. Tövbe imkânım var mıdır?” diye sordu.

Resulullah Efendimiz (asm): “Annen hayatta mı?” buyurdu.

Adam: “Hayır yok ya Resulallah!” dedi.

Resulullah Efendimiz (asm): “Teyzen var mı?” buyurdu. 

Adam: “Evet var.” dedi. 

Resulullah Efendimiz (asm): “O halde teyzene iyilik et!”5 buyurdu.

Teyzeye ve diğer akrabalara iyilik etmenin günahların affına vesile olması unutmamamız gereken önemli bir ayrıntıdır.       

Yerleri Doldurulamaz

Her bir akrabanın aile içinde önemli bir yeri vardır. Amca ve hala, dayı ve teyze kendi ölçülerinde aile içinde yeri doldurulmaz ağırlıklara sahiptir. Aile içinde çocuklar anne ve babalarına güvendiği kadar, dayı, teyze, hala ve amcalarına da güvenirler. Birçok zaman dayı, teyze, hala ve amca çocukların anne ve babaların vakıf olmadıkları sırlarına da vakıf olurlar ve onlara yardımcı olurlar. Ev dışındadırlar, ama sanki evin içinde gibidirler. Çekirdek aile dışındadırlar ama sanki çekirdek aile içinde gibidirler. 

Dolayısıyla onlar yaşlandıkları zaman da onlarla ilgilenmek ve eğer çocukları yoksa onlara bakmak bizim de vazifemizdir. Bu vazifeye sahip çıkmakla İnşallah Allah’ın rızasını kazanırız.   

Dipnotlar:

1- Buhârî, “?ul?”, 6; Ebû Dâvûd, “?alâ?”, 35; Tirmizî, “Birr”,6

2- Mektubat, s. 305

3- Buhârî, Müsâkât 9, Mezâlim 23, Edeb 27; Müslim, Selâm 153; Ebû Dâvûd, Cihâd 44; İbni Mâce, Edeb 8

4- Mektubat, s. 305

5- Tirmizî, Birr, 6; Ahmed, II, 13-14