KUR’ÂN’DA MÜBAREK GECELER   

Kur’ân’da zikri geçen mübarek gece üçtür: Leyle-i Kadir, Leyle-i Mi’raç ve Leyle-i Berat. Kadir Gecesi ile Mi’raç Gecesi Kur’ân’da daha açık ifadelerle yer alır. Berat Gecesi ise geceye işaret eden anahtar kelimelerle geçer. 

Âyetin manası şöyledir: “O apaçık kitaba and olsun ki, biz onu mübarek bir gecede indirdik. Çünkü biz onunla insanları uyarmaktayız. Bütün hikmetli işler o gecede tefrik olunur.” 1

Bu âyette geçen mübarek gece kimi âlimlere göre Kadir Gecesi, kimi âlimlere göre Berat Gecesidir. Fahrettin Razi’ye göre bir yıllık hikmetli işlerin tefriki, tanzimi ve ayrılması Berat Gecesi’nde başlar, Kadir Gecesi’ne kadar sürer. Keza Berat Gecesi’nde Kur’ân’ın tamamı Levh-i Mahfuz’dan dünya semasına nazil olmuş, bundan sonra Kur’ân’ın ilk âyeti Kadir Gecesi’nde olmak suretiyle 23 sene boyunca âyet âyet Peygamber Efendimiz’in (asm) pak kalbine indirilmiştir.

Bediüzzaman Hazretleri, Berat Gecesi’nin Kadir Gecesi kutsiyetinde olduğunu söylüyor. O, Leyle-i Berat’ın insanlığın geleceği ile ilgili kader programını taşıdığı ve bu sebeple bütün sene için bir kutsî çekirdek hükmünde olduğu bilgisini paylaşıyor. 2

Bediüzzaman’ın bu paylaşımı Duhan Sûresi 4 ve 5. Âyetine dayanıyor. Söz konusu âyetler bütün hikmetli işlerin o gecede düzenlenip plânlandığını ifade ediyor.

DİĞER MÜBAREK GECELER   

Regaib Gecesi ile Mevlid Gecesi hakkında ise… Evet, bu gecelerle ilgili Kur’ân’da doğrudan bilgi yoktur. Fakat dolaylı olarak vardır.

Regaib Gecesi, Recep ayının ilk Cuma gecesidir. Bu gecede duâların geri çevrilmeyeceği bilgisi Peygamber Efendimiz’e (asm) dayanıyor. Hadis şöyledir: “Beş gecede duâlar geri çevrilmez: Recep ayının ilk Cuma gecesi, Şaban ayının yarısı geldiği gece, Cuma geceleri, Ramazan bayramı gecesi ve Kurban Bayramı gecesidir.” 3

Bu rivayetten şüphe duyulacak bir durum yoktur. Çünkü Regaib Gecesi zaten bir Cuma gecesidir. Nitekim hadisin devamında zaten Cuma gecelerinde yapılan duâların reddolunmayacağı bilgisi yer almaktadır. Cuma günü Allah’ı zikretmeye koşmayı Kur’ân da emrediyor. Yani bilgiler birbirini doğruluyor.

Mevlid-i Şerif gecesinin kutlanacağı ile ilgili bir emir ise yoktur. Sadece bilinen, Peygamber Efendimiz’in (asm) Rebiülevvel ayının 12. Gecesinde dünyaya teşrifleridir. İslâm ümmeti Peygamber Efendimiz’in (asm) dünyaya teşriflerini şükür, salâvat ve duâlarla anmaya, O’nu manen karşılamaya, farkındalık oluşturmaya çalışmıştır. Bu da rahmete vesiledir ve güzeldir.

YAPILANLAR BİD’AT DEĞİLSE YETER  

Bu gecelerde yaptığımız amellerin karşılığı Kur’ân’da yoksa bile, hadislerde ifadesini bulmuşsa o da kâfidir. Evet, hadislerin zayıfları da vardır. Ama hadisler, muhaddislerce sıkı bir elemeye tabi tutularak günümüze ulaşmıştır. Biz ahir zaman ümmetinin bu bilgi ve değerlendirmelere güvenmemiz lâzım. Hadislere güvenmeyecek olursak ortada ibadet de kalmaz, din de kalmaz. Bin dört yüz senedir İslâm ümmetine yeten hadisler bize de yeter.

Bir diğer husus, bu kutsal gecelerde yaptıklarımıza bakalım: Kur’ân ve sünnet çizgisinde ise hiç mesele yok!

Bu gecelerin gündüzünde oruç tutuyoruz. Gecesinde namaz kılıyoruz. Kur’ân okuyoruz. Kendimiz ve İslâm ümmeti için Duâ ediyoruz. Şerlerden, günahlardan Allah’a sığınıyoruz. Tövbe ediyoruz. Evrad ve ezkârımız varsa okuyoruz. Dersler yapıyoruz. Bazen ikramlarımız oluyor. Vs.

Mum yakmıyoruz. Çul-çaput bağlamıyoruz. İslâm ümmeti olarak yapılan bir bid’at yok elhamdülillah!

O zaman bu gün ve gecelerle ilgili söylenilenlere neden kulak verelim ki?

Zaten bazı gün ve gecelerin diğerlerine göre daha münbit ve rahmete yakın birer zemin ihtiva ettiği de biliniyor. Öyleyse hiç mesele yoktur. Mübarek gün ve gecelerimizi gönül rahatlığı içinde idrak ve ihya edebiliriz. 

Allah kabul etsin. Amin.

Dipnotlar:

1- Duhan Sûresi: 2, 3, 4. 2- Şuâlar, s. 433. 3 -Beyhaki, Sünen, Şuabül-İman, 3/342.