Allah Vitr’dir

Vitr, “tek olan” demektir; Allah’ın isimlerindendir. Vitir namazı ise, Allah’ın birliğini ve tekliğini dimağımızda pekiştiren, perçinleyen ve kuvvetlendiren bir gece namazıdır. 

Peygamber Efendimiz (asm) gece kıldığı nafile namazları vitir namazı ile bitirirdi. Yani gece namazlarının sonunu vitir yapardı ve; “Allah size dünya ve içindekilerden daha hayırlı bir namaz ile imdat buyurmuştur. Bu, vitir namazıdır. Cenab-ı Hak bu namazı yatsı ile fecrin doğuşu arasında kılmayı uygun bulmuştur. Allah Vitr’dir, tektir, birdir; vitri sever. Öyle ise ey Kur’ân ehli! Siz de vitir namazını kılınız.” Buyururdu.1

İbn-i Ömer (ra) demiştir ki: Peygamber Efendimiz (asm),“Geceleyin namazınızın sonu vitir olsun.” Buyurmuştur.2

İbn-i Abbas (ra) bildirmiştir: “Resulullah (asm) gece yarıyı bulduğunda uyandı. Uykuyu gidermek için mübârek eliyle yüzünü silmeye başladı. Ondan sonra Âl-i İmrân Sûresinin son on âyetini ezberden okudu. Sonra kalktı ve asılı duran küçük bir kırbaya uzandı. Ve onunla abdest aldı. Abdesti ne güzeldi! Sonra namaza durdu. Ben de kalktım. Onun yaptığı gibi yaptım. Sonra gittim, sol yanına durdum. Sağ elini başımın üzerine koydu ve sağ kulağımı okşadı. Sonra iki rek’ât kıldı. Yine iki rek’ât kıldı. Yine iki rek’ât kıldı. Yine iki rek’ât kıldı. Yine iki rek’ât kıldı. Yine iki rek’ât kıldı. Sonra tek (vitr) kıldı. Sonra müezzin sabah namazı için gelinceye kadar uzandı. Sonra kalkıp hafifçe iki rek’ât daha kıldı ve odasından çıkarak sabah namazını kıldırdı.”3

Vitir Namazı Üç Rek’attir

Hazret-i Âişe Validemiz (ra) bildirmiştir: Resûlullah Efendimiz (asm) Ramazan gecelerinde dört rek’ât kılardı. Öyle güzel ve uzun kılardı ki, artık onların güzelliğinden ve uzunluğundan sorma! Sonra Resûl-i Ekrem (asm) dört rek’ât daha kılardı. Yine bu öyle güzel ve uzun bir dört rek’ât olurdu ki, artık onların güzelliğinden ve uzunluğundan sorma! Sonra üç rek’ât (vitir) kılardı. 

“Yâ Resûlallah! Vitir kılmazdan önce uyur musun?” diye sordum. Resûl-i Ekrem (asm): “Yâ Âişe! Benim iki gözüm uyur; kalbim uyumaz.” Buyurdu.4

Hazret-i Âişe (ra) demiştir ki: “Resûlullah Efendimiz (asm) seher vaktine kadar gecenin her vaktinde geceleri vitir kılmıştır.”5

Vitir namazı, Teheccüd namazının ardından kılınan tek rek’âtli bir namazdır. Bu tek rek’âtin, kendisinden önce iki rek’ât daha kılınmak sûretiyle, üçe tamamlanması, yani üç rek’ât biçiminde kılınması sünnetteki en güçlü uygulama olarak rivâyet edilmiş ve bu uygulamanın sıhhati üzerinde “icmâ” meydana gelmiştir. Yani konuyla ilgili gerek sahabenin, gerekse içtihat sahibi âlimlerin görüş birliği vardır.    

Hangi Sureler Okunur?

Bu namazın, mezheplerce yatsı namazının hemen ardına yerleştirmiş olması, geceleyin namaza kalkmaya güç yetiremeyen halk için sünnete uygun biçimde kolaylık sağlamıştır. Geceleyin Teheccüd için namaza kalkabileceklerin, vitir namazını gecenin sonuna veya en azından gece namazlarının sonuna bırakması daha faziletli bulunmaktadır. (Teravih namazında olduğu gibi.) Hasta olanlar, güçleri yetmediğinde oturarak da olsa bu namazı üç rek’âta tamamlamalıdırlar. 

Vitir namazının her bir rek’âtinde Fâtihadan sonra, diğer namazlarda olduğu gibi, Kur’ân’dan birer sûre veya âyet okunabilmektedir. Resûlullah Efendimiz’in (asm) vitrin her bir rek’âtinde “Sebbihi’sme Rabbike’l-a’lâ”, “Kul yâ eyyühe’l-kâfirûn.” Ve “Kul hüve’llâhü ehad.” Sûrelerini okuduğu rivâyet edilmiştir. Peygamber Efendimiz’in (asm) vitrin üçüncü rek’âtinde Felak, Nâs ve İhlâs sûrelerinden birini tercih ettiği de rivâyet edilmiştir.6  

Dipnotlar:

1- Tecrit Terc. 3/207, 209

2- Buhârî, 3/528

3- Buharî, 2/141

4- Buhârî, 4/592

5- Buhârî, 3/527

6- Tirmizî, Vitr, 337