Özellikle kırsal kesimde etkili olan kan dâvâlarının çok önemsiz sebeplerden kaynaklandığı bildirildi. Bölgede davalı aileleri barıştırdığı için barış elçisi olarak tanınan Diyarbakır Kasaplar Odası Başkanı Sait Şanlı (63), yaptığı açıklamada, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da toplumun yarası olan kan dâvâlarının çok önemsiz sebeplerle ortaya çıktığını söyledi.
Eğitimsizlik ve işsizliğin bölgede hat safhada olduğunu, arazi sorunlarının da çok yaygın olduğuna değinen Şanlı, son zamanlarda özellikle gençler arasında bilinç artışı olduğunu ve töre cinayetlerinin eskiye oranla çok azaldığını söyledi.
Şanlı, sorunun çözümünün büyük ölçüde eğitimden, özellikle de kadınların eğitiminden geçtiğine inandığını ifade ederek, ‘’Günde 3 öğün değil 2 öğün yemek yiyelim, ama çocuklarımızı okutalım. Özellikle de kız çocuklarımızı okutalım. Çünkü eksiklerimiz zamanında kızları okutmamaktan geliyor. Çocuklar bilinçlensin ki yanlışlarımız azalsın’’ şeklinde konuştu.
Kurduğu barış komitesiyle 406 insanın hayatını kaybettiği 228 kan dâvâsı, 96 kız kaçırma ve yaralama gibi nedenlerden kaynaklanan 436 sorunu 6 yılda çözüme kavuşturduklarını anlatan Şanlı, bazı kan dâvâlarının ‘’incir çekirdeğini doldurmayacak sebeplerden kaynaklandığına’’ dikkat çekerek şunları söyledi: ‘’Barış sağladığımız tüm olayları kayıt altına alıyorum. Kayıtlarımızdaki dosyalarda; keçinin komşunun tuzunu yemesi, tarlada hayvan otlatılması, samanın yanması, 5 YTL’lik para anlaşmazlığı gibi nedenlerle adam öldürülüyor. Kısa bir süre önce Diyarbakır’da yeni evli 23 yaşındaki bir genç öldürüldü. Olayın nedeni köyde komşunun keçilerinin diğer komşunun evinde tuz yemesiydi. Keçiler tuzu yedi diye çıkan tartışmada birbirlerini yaraladılar. Araya girdik, ancak bir türlü barıştıramadık. Sonunda yeni evli 23 yaşındaki genci öldürdüler. Ancak her iki aile de dağıldı. Yine ganyan oynarken 5 YTL ödenip ödenmediği tartışmasında 2 kardeş öldü. 5 YTL için olayı çıkaran adam ölenlerin ailesine 50 bin YTL tazminat ödedi. Saman yakılması olayında 7-8 kişi öldü. 100 YTL için adam vurulunca 83 nüfuslu 9 aile bir günde göç etmek zorunda kaldı.’’
Olaylarda iki tarafın da maddi ve manevi olarak yıkıldığını ve bir olay yüzünden onlarca ailenin her şeylerini bırakarak göç etmek zorunda kalabildiğini ifade eden Şanlı, çözdükleri 436 olaydan en az 3 bin ailenin etkilendiğini kaydetti.
Kendisinin de çocukluğunda kan dâvâsı yüzünden Diyarbakır’ın Lice ilçesinden Muş’un Malazgirt ilçesine göç etmek zorunda kaldığını anlatan Şanlı, şöyle devam etti: ‘’Doğudaki kan davaları Türkiye’nin başka yerlerindekine benzemiyor. Burada bir kişinin yaptığı işten bütün aile sorumlu tutuluyor. Aileler göç etmek zorunda kalıyor. Ben de çocukluğumda kan davası yaşadım. Bağımız bahçemiz vardı, hepsini geride bırakıp göç ettik. Çok acı çektik. Bunun sıkıntısını en çok çocuk ve kadınların çektiğini biliyorum. Kan davalı kimse evinde huzurlu oturmaz, yolda huzurlu yürümez, evinden çıktığında akşam evine dönüp dönmeyeceğini bilmez. Sürekli ‘beni ne zaman vururlar, düşmanlarım ne zaman karşıma çıkar’ diye düşünür. Ekonomik ve fiziksel olarak çöker. Bütün aile keyifsiz, mutsuz, perişan, boyunları bükük olur.’’
‘’Affetmek büyüklere mahsustur. Bana göre bu cesurların işidir. Birilerini affetmek ve barışı sağlamak için çok akıllı ve cesur olmak şart’’ diyen Şanlı, ‘’Birbirimizi sevmek mecburiyetindeyiz. El ele verip yanlışları düzeltmek ve birbirimizi affetmek zorundayız. Cesur olmayan insan ne barışı sağlayabilir ne de çocuklarının yükünü hafifletebilir’’ dedi.
İNSANLARI ALLAH
RIZASI İÇİN BARIŞTIRIYORUZ
Bazı kişilerin seçimlerin yaklaşmasıyla barıştırma çabalarını kendilerine mal etmeye çalıştığını da bildiren Şanlı, şöyle dedi: “Bazıları seçim öncesi barışma törenlerimizi kullanmak istediği için törenlere siyasî parti ve basını çağırmıyoruz. Biz Allah rızası için ve insanlarımız için bunları yapıyoruz. Başka amaçlar için kullanmayalım. Son zamanlarda siyasî partiler de hasımları barıştırıyor, ama kim bu işe çaba harcarsa tebrik ediyorum, yeter ki karşılıksız olsun.’’
Şanlı, 2-3 partiden milletvekili adaylığı konusunda teklif de aldığını belirterek, ‘’İnsanların bana verdiği değer yeterli. 2-3 partiden bana teklif geldi, ama kabul etmedim. Gece gündüz bu işe devam edeceğim. Bu yaptığım işi hiçbir şeye değişmem’’ diye konuştu.
|