onun gibi, makamat-ı enbiya ve eazım-ı evliyanın maka-
matının bazı gölgeleri ve zılleri var. ehl-i sülûk onlara gi-
rer, kendini o evliya-i azîmeden daha azîm görür, belki
enbiyadan ileri geçtiğini zanneder, vartaya düşer.
Fakat bu geçmiş umum vartalardan zarar görmemek
için, usul-i imaniyeyi ve esasat-ı şeriatı daima rehber ve
esas tutmak ve meşhudunu ve zevkini, onlara karşı mu-
halefetinde ittiham etmekledir.
•
Yedincisi:
Bir kısım ehl-i zevk ve şevk, sülûkunda
fahri, nazı, şatahatı, teveccüh-i nâsı ve merciiyeti şükre,
niyaza, tazarruata ve nâstan istiğnaya tercih etmekle var-
taya düşer. Hâlbuki en yüksek mertebe ise, ubudiyet-i
Muhammediyedir ki, “mahbubiyet” ünvanıyla tabir edi-
lir. Ubudiyetin ise sırr-ı esası niyaz, şükür, tazarru’, huşû,
acz, fakr, halktan istiğna cihetiyle o hakikatin kemaline
mazhar olur. Bazı evliya-i azîme, fahir ve naz ve şataha-
ta muvakkaten, ihtiyarsız girmişler; fakat o noktada, ih-
tiyaren onlara iktida edilmez. Hâdîdirler, muhdî değiller-
dir; arkalarından gidilmez.
•
sekizinci varta:
Hodgâm, aceleci bir kısım ehl-i sü-
lûk, ahirette alınacak ve koparılacak velâyet meyvelerini
dünyada yemesini ister ve sülûkunda onları istemekle
vartaya düşer. Hâlbuki
(1)
p
Qh o
ôo
¨r
dG o
´Én
àn
e s
’p
G BÉ n
«r
ft
ódG o
Iƒ '
«n
?r
G Én
en
h
gibi ayetlerle ilân edildiği gibi, çok sözlerle kat’iyen ispat
edilmiştir ki, âlem-i bekada bir tek meyve, fânî dünyanın
bin bahçesine müreccahtır. onun için, o mübarek mey-
veleri burada yememeli. eğer istenilmeyerek yedirilse,
acz:
zayıflık, güçsüzlük.
ahiret:
dünya hayatından sonra
başlayıp ebediyen devam edecek
olan ikinci hayat.
âlem-i beka:
sonsuzluk âlemi,
ahiret.
ayet:
Kur’ân’ın her bir cümlesi.
azîm:
büyük, yüce.
cihet:
yön.
daima:
sürekli, devamlı.
eazım-ı evliya:
velîlerin en bü-
yükleri.
ehl-i sülûk:
nefsi düzeltmek
amacıyla manevî terbiye ve te-
rakki yoluna girenler.
ehl-i zevk ve şevk:
iman haki-
katlerinin zevkine erişen ve bu
sayede şevki coşkusu artanlar.
enbiya:
nebîler, peygamberler.
esas:
asıl, temel.
esasat-ı şeriat:
şeriatın esasları,
temelleri.
evliya-i azîme:
büyük velîler.
fahir:
övünme.
fakr:
fakirlik, muhtaçlık.
fânî:
ölümlü, geçici.
hâdî:
hidayet veren.
hâlbuki:
oysa ki.
hodgâm:
bencil.
huşû:
Allah’a karşı korku ve say-
gı ile boyun eğme.
ihtiyaren:
seçerek, isteyerek.
ihtiyarsız:
istemeden.
iktida:
doğru ve hak yolu gösteri-
ci.
ilân etme:
açıklama, duyurma.
ispat:
kanıtlama.
istiğna:
ihtiyaç duymama, kaçın-
ma.
ittiham etmek:
suçlamak.
kat’iyen:
kesin olarak.
kemal:
olgunluk, mükemmellik.
kısım:
takım, grup.
mahbubiyet:
sevilecek hâlde bu-
lunma.
makamat:
makamlar, dereceler.
makamat-ı enbiya:
peygamber-
lerin makamları.
mazhar:
nail olma, kavuşma.
merciiyet:
başvuru merkezi, kay-
nak olan yer, sığınılacak yer, ma-
kam hâlinden olma.
meşhut:
görünen, şahadet edi-
len, gözlemlenen.
meyve:
yemiş, netice.
muhalefet:
zıtlık, muhaliflik.
muhdî:
hidayete erdiren, iman
yolunu bulmakta birine vesile
olan.
muvakkaten:
geçici olarak.
mübarek:
feyizli, kutlu, hayırlı.
müreccah:
tercih edilen, üstün
tutulan.
nâs:
insanlar.
naz:
yapmacıklık, şımarıklık.
niyaz:
yalvarma, dua.
rehber:
kılavuz.
sırr-ı esas:
esas sır, asıl haki-
kat.
sülûk:
bir yola girme, bir yol
tutma; nefsi düzeltmek ve
vuslata ermek amacıyla ta-
savvuf yoluna girme.
şatahat:
manevî sarhoşluk ve
cezbe hâlinde iken söylenen
şeriata aykırı sözler.
şükür:
Allah’a karşı kulluk gö-
revlerini yerine getirme, min-
nettarlık ifade etme, teşek-
kür.
tabir:
ifade, söz.
tazarru:
yalvarma, Allah’a
huşû içinde yalvarma.
tazarruat:
yalvarışlar, niyaz-
lar.
tercih etmek:
üstün tutmak,
seçmek.
teveccüh-i nâs:
insanların
alâkası, yönelmesi.
ubudiyet:
kulluk.
ubudiyet-i Muhammediye:
Hz. Muhammed’in (
ASM
) mü-
kemmel kulluk ve ibadeti.
umum:
bütün, genel.
usul-i imaniye:
imanın usul-
leri, metotları, esasları.
ünvan:
ad, şan.
varta:
büyük tehlike.
velâyet:
velîlik, Allah dostlu-
ğu.
zannetme:
sanmak.
zıll:
gölge.
Y
irmi
d
okuzuncu
m
ekTup
| 772 | Mektubat
1.
Dünya hayatı, aldatıcı bir menfaatten başka bir şey değildir. (Âl-i İmran Suresi: 185.)
