“İNSAN YERYÜZÜNDE FESAT VE KAN DÖKMEK İÇİN YARATILMADI…”
 
Hilâl Televizyonu’nun (23 Aralık 2012) “Hasb-ı Hâl” isimli programına katılıp, gazeteci yazar Resûl Tosun ile Sibel Eraslan’ın sorularını cevaplandıran Cevdet Said, söze insanın yaratılışı Esma-i Hüsna taallümünün mânâsıyla, yaratılışın ve ilmin hikmetiyle başladı.
 İnsanın, Cenâb-ı Hakkın tevdi ettiği emânet-i kübrâyı (büyük emâneti) yüklendiğini, aslında melekler dışında bunu yüklenecek bir mahlûkun da olmadığını belirtip, âyetlerin tefsiriyle, “Cenâb-ı Hak, emâneti insana yükledi, ona ruh üfledi ve bütün varlığı, kâinatı onun emrine verdi, musahhar kıldı. Allah’ın insana verdiği önemi anlamamız lâzım” diyor.
Konuşmasında sık sık Bediüzzaman’ın sözlerine atıfta bulunan Cevdet Said, “Âyet, ‘Allah size birçok nimeti verdi, atları, binekleri, vasıtaları verdi’ buyuruyor. Size şu anda bilmediğimiz birçok mahlûkatı ve (nimeti) daha verecek” tefsirini yapıyor. “Kur’ân, ‘Allah, nakil araçları, trenler, füzeler ve diğer nakil vasıtaları gibi yeni yeni nimetler yaratacak sizin için’ diyor. Yani bütün kâinat insanın emrine amâde kılınmıştır. İşte Cenâb-ı Hak’ın meleklere söylediği sizin gördüğünüz gibi sadece ‘fesat ve kan dökme değil’; ‘insan çok daha farklı bir konumdadır’ mânâsına gelmektedir.” diye konuşuyor.
Böylece, meleklerin, ‘Yarabbi Sen kan döken, fesat yapan bir nesil mi yaratmak istiyorsun?’ diye itiraz edince, Allah, ‘Ben sizin bilmediklerinizi bilirim” âyetinin hakikatinin ortaya çıktığını belirtiyor.
 “Avrupa’da birçok yıkımlar oldu, bütün Avrupa başşehirleri yıkıldı, liderler, zâlimler Avrupa’yı parçaladılar, ama kendi farklılıklarını bırakıp ittifak kurabildiler. AB, yaklaşık 27 devletten oluşuyor, şu anda hiç askerleri bile olmadan bir araya gelip ittifaklar kuruyorlar” diyen Cevdet Said, “Bu ittifak da Allah’ın ilmini ve insanın bu mânâda nasıl ileri fikirler geliştirebileceğini, sadece teknoloji değil, demokratikleşmede de nihaî yönetim sistemlerini de kurabileceğimizi öğretmiş oldu” yorumunu yapıyor. 

“KUR’ÂN’IN YANINDAYIM” CEVABIYLA İLMÎ VE FİKRÎ MUHALEFET
    Programda Suriye’de olup bitenlerle ilgili olarak, “Rejimden yana mısınız, yoksa muhaliflerden yana mısınız?” sorusuna “Ben Kur’ân’ın yanındayım” diye cevap veren Cevdet Said, muhalefetinin ilmî ve fikrî olduğunu izâh ediyor.
“Ben başından beri rejimin muhalifiyim, bu bilinen bir gerçek. Baba Hâfız Esad döneminde hapsedildim. Tanklarla camilere, mescidlere girdiklerinde ben rejimi tenkid eden beyanatlar vermiştim. Bunun için beni 1965 yılında hapsetmişlerdi. Benim neden hapse girdiğimi de, fikirlerimi de insanlar pek bilmiyorlardı. Hapisten çıkınca ‘Hz. Âdem’in Kıssası’ kitabını yazdım. Özellikle Habil ile Kabil meselesini açıkladım. Kur’ân’da ‘Âdem’in iki oğlu’ diye geçiyor. Her ikisi de Allah’a kurban sundular. Birinden kabul edildi, diğerinden kabul edilmedi” ile açıklıyor.

İSLÂM DÜNYASININ EN BÜYÜK PROBLEMİ, ‘SÖMÜRGEYE ELVERİŞLİLİK’
“Rejimle problem yaşamış ve uzun yıllar hapiste kalmış bir düşünür olarak, nasıl bu kadar barışsever, şiddet karşıtı bir yol seçtiği”ne dair soruya, yine Kur’ân’ın sulh ve musâlemeti emreden âyetleriyle cevap veren Cevdet Said, şu tahlilde bulunuyor:
“Ezher’de on yıl boyunca hem eğitim, hem lisans, hem lisanstan sonra ihtisas da yaptım. O sıra Mâlik bin Nebi’nin kitabıyla tanıştım. Daha sonra kendisiyle de karşılaştım. Bu kitabı okuduğumda bana şunu söylüyordu; İslâm dünyasında en büyük mesele Filistin meselesi kabul ediliyordu, ama Mâlik ibni Nebi ‘Hayır’ diyordu; Filistin meselesini de doğuran daha büyük bir problemimiz var. Bu da ‘sömürgeye elverişlilik.’ Ali Şeraitî de bunu “Eşekleştirilmeye elverişlilik” şeklinde ifade etmişti…”
RESÛLULLAH’IN (ASM) DÂVÂYI SAVUNMA YÖNTEMİ: “BASKILARA KARŞI SABIRLA DİRENMEK”
Cevdet Said, daha sonra şunları belirtti:
“İslâm âlemi maalesef aklını yitirdi!.. Allah Resûlü 40 yaşında vahyi aldıktan sonra 20 sene kesintisiz hakka dâvet yaptı. Daha sonra Hulefa-i Raşidîn geldi. Vahyin başlangıcından itibaren 12 sene boyunca Allah Resûlü (asm) Ashabının kendilerini savunmalarını bile yasakladı. ‘Sabredin, nefsi müdafaa bile yapmayın’ dedi. Onlar da ‘Ya Resûlullah cahiliye döneminde olsaydık nefsimizi savunurduk, onlar da bize bu kadar yüklenemezlerdi’ dediler. Ama O, Yasir’e, Bilâl’e, Ammar’a işkence görürken, ‘Sabredin. Allah sizinle, Cennet sizin içindir’ diyerek onları sabra dâvet etti.
“Bu baskılar çok artınca dayanamayacak durumda olanlara, Habeş Meliki’nin yanına gitmeleri için izin verdi. Bu, dâvâyı savunmak için şiddet kullanmaksızın sabırla direnmeyi çok önemli bir yöntem olarak öğretti…”

İSLÂM’IN HAKİKATLERİNİ ÖNE KOYMADA SAİD NURSÎ ÖNE GEÇTİ…
 “Günümüzde yaklaşık 23 Arap ülkesin henüz kavmiyet aşamasını aşıp da AB gibi bir ‘ittifak’ safhasına gelmiş değiller. ‘Arap aklı’ deniyor, nerede? İslâm aklı nerede?” diye soran Cevdet Said, İslâm’ın hakikatlerini ortaya koymada Celâl Nuri ile Said Nursî’nin öne geçtiğini ve bu hakikatleri anlatmaya başladığını belirtiyor.
 Tarihi, dini, dünyayı çok iyi anlamış bir mütefekkir olan Celâl Nuri’nin 1912’de “Müslümanların ittihadı” isminde bir eser yazdığını, Batı’nın Hilâfeti devireceğini söylediğini aktaran Cevdet Said, “O sözünden on sene sonra Hilâfet lağvedildi.” Keza Said Nursî’nin ortaya koyduğu Kur’ânî metotla İslâm dünyasının ve insanlığın sulha, selâmete ve medeniyete erişip ulaşacağını kaydediyor. “Bundan, bugünden sonra bu iyileşme giderek çoğalacak, biz görmezsek de çocuklarımız görecek; bütün dünya kan akıtmaktan, fesattan, fitneden kurtularak daha güzel barışçıl yönetim sistemlerine ulaşacak. Bu Kur’ân’ın gösterdiği yoldur…” ümidini izhar ediyor.

SİLÂHLA BARIŞA ULAŞILMAZ VE DÜZEN DE KURULMAZ
Silâhla, isyan ve çatışmayla barış olmayacağının altını çizen Cevdet Said, bu hususta şunları söylüyor: “Silâhla barışa asla ulaşılmaz. Devlete ve rejime karşı sadece silâh kullananlar, meselâ Suriye’deki muhalifler gibi silâhla karşılık verenler de diğerlerinden çok farklı bir yöntem kullanmıyorlar. Kur’ân’da ‘Âdem’in iki oğlunun kıssası’ anlatılırken, biri ‘Ben seni öldüreceğim’ dediğinde, öbürü aynı yöntemle cevap vermiyor, ‘Sen beni öldürecek olsan da ben sana asla elimi uzatmayacağım!” cevabını hatırlatıyor.
“Kardeşleri öldürüyorlar, şehirleri yıkıyorlar, yani onlara silâhla karşılık vermesinler mi?” sorusuna, “Evet, insanın akliyetini, düşüncesini silâhla değiştiremezsiniz ve silâhla düzeni de kuramazsınız” karşılığını veriyor. İnsanların diri diri işkence ederek öldürülmesine, kurşuna dizilmesine karşı “nefsî müdafaa” perdesinde aynı yöntemle savaşarak öldürmenin ve katletmenin çözüm ve çâre olmayacağına, barış getirmeyeceğine; aksine iç çatışma ve kardeş kavgasını daha da alevlendirip azdıracağına dikkat çekiyor…
  
 “MEDRESE-İ YUSUFİYE”NİN ANLAMI
Silâhlı mücadele ve iç savaşın “nefsî müdafaa” ile bir alâkası olmadığını anlatan Cevdet Said, “Benim söylediğim o değil. Zafer silâhla olmaz, bunu anlamamız lâzım. Meselâ Beni Ümmeyye’nin hikâyesi… Hulefa-i Raşidîn’den sonra yönetimi ele aldılar. Halifeler kendilerinden sonra oğullarını halife yaptılar, yani saltanatı geri getirdiler. Maalesef ondan sonra gelen bütün yöneticiler, sultanlar, yöneticiler hep kılıcı, silâhı kullandılar” diyor.
 “Suriye’de muhaliflerin barışı tesis etmek için mücadele ettikleri” tezine katılmadığını ifâde eden Cevdet Said, “Hâdise böyle değil. Onlar nefsi müdafaa yapmıyorlar. Beni Ümeyye Şam’a hâkim olduklarında hatta bazılarının kabirlerini bile açtılar. Hatta ondan sonra gelenler de o Emevî yöneticilerin kabirlerini deştiler bu sefer… Yani güçle devralan öncekinden daha olgun davranamıyor” analizini yapıyor.
“Orada rejim bombalar atıyor, büyük baskılar yapıyor; bunlar doğru, ama bunlara karşı sabrederek hakikatin ortaya çıkmasını beklemek gerekir” tavsiyesinde bulunuyor. Said Nursî’nin hapishaneye “Medrese-i Yusufiye” nitelemesini nazara vererek, bunun anlamı üzerinde düşünmek gerektiğini, dahilde Müslümanlar arasında şiddete karşı “müsbet hareket” anlayışını ve sulhkârâne muameleyi vaaz eden âyetlerin tefsiriyle izâh ediyor.

 “BİRBİRİNDEN AYRILAN ‘RÜŞD’, AKIL; ‘ĞAYY’, TUĞYANDIR”
 “Kur’ân’a kulak vermemiz lâzım. Kur’ân, ‘Müşrikler necestir’ diyor, silâh da necistir. Bir defa baskının silâhın olduğu yerde, iman, ikna olmaz. Bunu anlamadıktan sonra gücü savunmak durumunda kalabiliriz. Bu da şeytanın yolunu tutmaktır” diyen Cevdet Said, “Rüşd ve ğayy birbirinden ayrılmıştır” âyetinin mânâsını tasrih ediyor:
“Rüşd’ aklı, ‘ğayy’ şiddeti temsil eder. Rüşd, akıldır. Delilim de Kur’ân’dır. Yetimlerden bahsederken, onların mallarını, işlerini birilerinin üstlenmesi, ona veli olup velâyet etmesini emreder. Ve ‘akîl-baliğ olana kadar onları ev bark sahibi yapana kadar üstlenin, onların mallarını ucuza satmayın, akîl baliğ olduktan sonra mallarını, mülklerini tam olarak geri verin. Ancak sefihler-akılsızlar yetimlerin mallarını-mülklerini geri vermezler’ esasını getirir. Peygamberlerin düşmanları, yetimin, fakirin, halkın malını gasbeden kodamanlardır. İşte demokratik süreç, buna engel olmaktadır…”
 
“RÜŞD, FISKTAN, TUĞYANDAN UZAK KALMAKTIR”
 İlk dört halifeye Müslümanların Râşid Halifeler demesinin anlamının bu olduğunu belirten Cevdet Said, “Hulefa-i Raşidîn’in dışında Ömer ibni Abdülaziz’e de bu sıfatı vermişlerdir, çünkü Beni Ümeyye’nin halktan aldığı malları halka iâde etmişti. “Adâletle, güzellikle, akrabaya iyi davranmayı emreden” âyet anlayışı esas almıştı. Bundandır ki, Ömer ibni Abdülaziz’den beri hutbelerde okunan güzel bir âdettir. Ve maalesef Ömer ibni Abdülaziz de zehirlenerek öldürüldü” diye konuşuyor.
   
“SİLÂHLA ZÂLİMLERE SİLÂHI TERK ETTİREMEZSİNİZ”
Programda peşpeşe gelen “Suriye’deki muhaliflere nasıl bakıyorsunuz?” sorularına karşılık, Müslümanların acele etmeyip silâhı bir yöntem olarak esas almamaları gerektiğini ikaz eden Cevdet Said, her şeyden önce Kur’ân’ın tebliğ ve cihad ile ilgili âyetlerinin doğru anlaşılması gerektiğini söylüyor.
 Buna bağlı olarak, “Hak geldi, bâtıl zâil oldu” âyetinin mânâsını ve mesajını, “Aydınlık gelirse, ışık gelirse karanlık kendiliğinden gider, karanlığa savaş açmaya gerek yok” olarak ifâde ediyor.
 “’O taraf mı, bu taraf mı?’ diye bir tercih yapmaya zorlamaktan ziyade, bu âyetleri ve hadisleri çok iyi düşünmek, doğru anlamak lâzım” diyen Cevdet Said’e göre, “Yöntem olarak silâhı kabul edenler Kur’ân’da ‘tağuta iman edenler!’ şeklinde tenkit edilir. Ne var ki Müslüman âlimler ruhbanlar gibi oldu ve insanlara da yanlış şeyleri öğrettiler. İslâm bu değil. Peygamberlerin öğretisi bunlar değil…”
 Bu açıdan önemli olan demokratik sistemin getirilmesi ve hürriyetlerin temini olduğunu söyleyip, “Demokratik süreç geldiğinde, hak ve hürriyetler sağlandığında o zâlimler zaten gitmiş olacak. Silâhla silâhı terk ettiremezsiniz zâlimlere…” diyor. “Yeryüzünde fitne ve fesat çıkarmayınız” ve “Onlar, ‘Bilâkis biz ıslâh edicileriz’ derler” meâlindeki Kurânî hükümleri ekliyor.
 
KUR’ÂN BİZE, “EN GÜZEL YÖNTEMLE VE HİKMETLE MÜCADELE EDİN” DİYOR…
Kendisinin demokrasiyle ilgili çok aşırı iyi niyetli olduğu söylendiğinde, demokrasinin illetlerinin olduğunu ve gerçek bir demokrasi için bu tür hastalıklardan kurtulması gerektiğini şu cümlelerle beyân ediyor:
 “Hayır rica ederim. Ama Kur’ân bize, ‘En güzel yöntemle onlarla mücadele edin’ buyuruyor. ‘Eğer onlarla senin aranda bir düşmanlık olsa bile, böyle hikmetle mücadele edersen ve sabredersen başarılı olursun. Ama bu çok zor. Buna ancak Allah’tan bir pay sahibi olanlar muvaffak olabilir.”
Günümüz Batı demokrasisinin illetlerinin olduğunu ve bir ayıbının da zenginlere çok itibar edildiğini nazara veren Cevdet Said, Amerika’da çok büyük harcamalar yapmadan, zenginlerden destek almadan adayların seçimi kazanamadığını buna örnek veriyor.
Cevdet Said şu görüşleri özetliyor: “Demokratik bir sistem, kuvveti, kaba gücü kabul etmez. Seçimle tercihleri ortaya koyarak lâzım. Demokrasi bir araçtır. Ben Türklerin tarihini okudum. Burada askerî rejimler senelerce ülkeyi elinde tuttu. Buradan bir menfaat çıktı mı? Sadece toplumu yordu, ülkeyi yordu…”
“Gelişme, ilerleme ancak demokratik süreçle olur. Bir de karıştırılan laiklik zihniyeti var ki o da yanlış. Türkiye bu demokratik süreçte ilerlerse diğer İslâm ülkelerine de örnek olacaktır” diyen Cevdet Said, dünyada demokrasiye hakkaniyetle uyulmadığından ve uygulanmadığından şikâyet ediyor:
 “Meselâ BM’den çıkan 100 nolu karar İsrail hakkında. Ama İsrail takmıyor. İsrail’in toplumu bölen duvarlarını uluslar arası mahkemelere taşımışlar, ama mahkeme karar verse de uygulanmıyor. Dolayısıyla bu şekildeki bir demokrasinin anlamı yok; yani uygulanmadıktan sonra mahkeme karar verse ne olacak. BM’ye de demokrasiyi taşımamız gereken biziz. Orada 5 ülkenin veto hakkı var. Bu ne kadar hakkaniyetli?” sorusunu soruyor.
Müslüman toplumda bir çöküş olduğunu, ancak Türkiye örneğindeki gibi demokrasiye geçişi oranında olumlu gelişmelerin ve düzelmenin paylaşabileceğini, demokratik sürecin bir meyvesinin ve getirisinin olacağını belirten Cevdet Said, “Türkiye’de 50 sene önce demokrasi yoktu. Demokratik sürecin gelişimine katkıda bulunan Adnan Menderes idam edildi. Ve askerî darbeler ülkeyi geri bıraktı” yorumunu yapıyor. “Arap ülkelerinde idam hâlâ neden kaldırılmadı? Akılla iman etmek lâzım. Bizim de ruhbanlarımız maalesef. Din sınıfı oluştu” şeklinde konuşuyor. …
  
 KUR’ÂN’IN “ORTAK KELİMEYE GELİN” ÇAĞRISI
“Dünya tarihini okudum; bu tarih bilgilerinden sonra Kur’ân’ı daha iyi anladım, görüşlerim değişti. Kur’ân yeryüzünde yürüyüp gezin ve tarihten yararlanın diyor” hakikatini kaydeden Cevdet Said, bu konuda şunları dile getiriyor:
“Bizim dediğimiz Kur’ân’ın ‘Ortak bir kelimeye gelin’ çağrısıdır. Allah Resûlü de Rum-Bizans İmparatoruna gönderdiği mektupta bu âyeti yazmıştı. ‘Ey kitap ehli!’ hitabıyla başlayan âyetle bütün ehl-i kitabı ortak kelimeye dâvet etmişti…”
 Akabinde de, “Bir tek Arap ülkesi demokratik olabilseydi, demokrasi uygulanabilseydi, ne kadar ilerlendiğini, ne kadar müreffeh bir ülke olacağını görecektik” diye hayıflanıyor.
 Pasaport işlemleri esnasında çok sorular sorduklarını ve onlara da, “Suriye demokratik sisteme geçerse çok daha başarılı bir ülke olacak” dediğini nakleden Cevdet Said, “Bunları ayırt etmek ve anlamak gerek” uyarısında bulunuyor.