Trabzon Doğum ve Çocuk Bakımevi Başhekimi Uzm. Dr. İsmail Topal, 0-3 yaş arası çocuklarda, uzun süreli televizyon izlemenin konuşma sürecini yavaşlatabileceğini söyledi.
Topal, konuşmanın eksik kaldığı bir hayatta, başta iletişim kuramama olmak üzere birçok sıkıntının doğacağını belirterek, ‘’Dil, doğumdan itibaren gelişmeye başlar. Çocuğun zamanında konuşması, özellikle zekâ ve öğrenme kapasitesinin normal seviyeye gelmesi ve gelişimsel dönemlere rahatlıkla ulaşması için gereklidir’’ dedi.
0-3 yaş arası çocukların dış dünyadan kopuk, kendi hallerinde olma eğilimini bazı etkenlerin tetiklediğini belirten Topal, ‘’Bu yaş grubundaki çocukların günde saatlerce televizyon karşısında kalarak müzik dinlemesi, reklam izlemesine bağlı olarak konuşması gecikebilir. Çocukta otistik özellikler gelişebilir. Anne babaların bu kritik evrede çocuklarına çok fazla televizyon izlettirmekten kaçınmaları gerekir’’ diye konuştu.
KONUŞMASI GECİKEN ÇOCUKLAR
Çocukların normal gelişim sürecinde ilk altı ayda mama, baba, dada gibi heceler çıkarmaya başladığını, 12 aydan itibaren anne, dede gibi sözcükler kullandığını, 18 aydan itibaren de cümle kurmaya başladıklarını dile getiren Topal, bu gelişim dönemlerinin çok gerisinde kalan çocukların genel olarak konuşma yönünden incelenmesi gerektiğini söyledi.
Bazı çocukların, anatomik ya da psikolojik bir sorunu olmadığı halde geç konuşmaya başlayabileceğini de ifade eden Topal, ‘’Anne babalara tavsiyemiz, belli bir dönem bekledikten sonra hâlâ konuşamayan çocukları için gerekli incelemeyi yaptırtmalarıdır’’ dedi.
Konuşmanın, fiziksel durumlara da bağlı olduğunu kaydeden Başhekim Topal, ‘’Konuşmanın normal olabilmesi için yapısal olarak sinir sistemi ile dil kasları arasındaki yolların, ağız-damak-dudak-diş yapısının normal olması gerekir’’ diye konuştu.
Konuşmayı geciktirebilecek başka unsurlar olduğunu da vurgulayan Topal, şunları söyledi: ‘’Zekâ olarak yaşıtlarından geri olan çocuklar, yaşıtlarından daha geç konuşmaya başlar. İşitme sorunu olan çocuklar da dış dünyadan hiçbir ses işitmedikleri ve uyarılmadıkları için konuşma sorunu yaşar. Çocuğun görme sorununa bağlı olarak çevresinde olup bitenleri algılayamaması, nesneleri tanıyamaması konuşma açısından sorun doğurabilir. Ayrıca sık havale geçiren veya epilepsi hastası çocuklarda da konuşma gecikebilir’’ Çocuğun konuşma ve iletişim yönünden gelişimini hızlandırmak için sevgi ve huzur dolu bir aile ortamının önemli olduğunu dile getiren Topal, çocukla ilgilenerek ona sevildiğini hissettirmenin konuşma sürecini olumlu etkilediğini kaydetti.
Topal, çocuğun konuşma sürecini hızlandırmak için dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı: ‘’Konuşma sürecini hızlandırmak için onunla sık sık konuşmak ve oyun oynamak, kendi halinde kalmasına izin vermemek, yaşıtları ile oyun oynamasını sağlamak, insanlar arasında sık sık bulundurmak, ninni söylemek önem taşıyor. Ayrıca çocuğun size gönderdiği ses ve mesajlara cevap vermek, konuşurken ses tonunu iyi ayarlamak, onun fikirlerine değer vermek, kendine güvenini artırmak, kalabalık ortamlarda konuşmasını sağlamak, konuştuğunda onu cesaretlendirmek önemlidir.’’
|