Üç Meseledir.
Birinci Mesele: Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâmın Sünnet-i Seniyyesinin menbaı üçtür: Akvali, ef’ali, ahvalidir. Bu üç kısım dahi üç kısımdır: Ferâiz, nevâfil, âdât-ı hasenesidir.
Farz ve vacib kısmında ittibaa mecburiyet var; terkinde azap ve ikab vardır. Herkes ona ittibaa mükelleftir.
Nevâfil kısmında, emr-i istihbabî ile, yine ehl-i iman mükelleftir; fakat terkinde azap ve ikab yoktur. Fiilinde ve ittibaında azîm sevaplar var. Ve tağyir ve tebdili bid’a ve dalâlettir ve büyük hatadır.
Âdât-ı seniyyesi ve harekât-ı müstahsenesi ise, hikmeten, maslahaten, hayat-ı şahsiye ve nev’iye ve içtimaiye itibarıyla onu taklit ve ittiba etmek gayet müstahsendir. Çünkü her bir hareket-i âdiyesinde çok menfaat-i hayatiye bulunduğu gibi, mütabaat etmekle o âdâb ve âdetler ibadet hükmüne geçer.
Evet, madem dost ve düşmanın ittifakıyla, zat-ı Ahmediye (asm) mehasin-i ahlâkın en yüksek mertebelerine mazhardır. Ve madem bi’l-ittifak nev-i beşer içinde en meşhur ve mümtaz bir şahsiyettir. Ve madem binler mu’cizatın delâletiyle ve teşkil ettiği âlem-i İslâmiyetin ve kemalâtının şehadetiyle ve mübelliğ ve tercüman olduğu Kur’ân-ı Hakîm’in hakaikının tasdikiyle, en mükemmel bir insan-ı kâmil ve bir mürşid-i ekmeldir. Ve madem semere-i ittibaıyla milyonlar ehl-i kemal, merâtib-i kemalâtta terakki edip saadet-i dâreyne vâsıl olmuşlardır. Elbette o zatın sünneti, harekâtı, iktida edilecek en güzel numunelerdir ve takip edilecek en sağlam rehberlerdir ve düstur ittihaz edilecek en muhkem kanunlardır. Bahtiyar odur ki, bu ittiba-ı sünnette hissesi ziyade ola. Sünnete ittiba etmeyen, tembellik ederse hasaret-i azîme, ehemmiyetsiz görürse cinayet-i azîme, tekzibini işmam eden tenkit ise dalâlet-i azîmedir.
(Devamı var)
Lem’alar, On Birinci Lem’a, s. 139
LÛGATÇE:
âdât-ı hasene: Güzel ve sevaplı âdetler.
ahval: Haller, durumlar.
akval: Sözler.
bid’a: Dine aykırı olarak sonradan uydurulan âdet ve davranışlar.
ef’al: Fiiller.
emr-i istihbabî: Bir şeyi veya bir işi mübah kılan emir.
feraiz: Farzlar.
hareket-i âdiye: Basit, sıradan hareketler.
harekât-ı müstahsene: Herkesin beğendiği güzel hareketler, davranışlar.
hasaret-i azîme: Büyük zarar ve ziyan.
ikab: Azap, ceza, eziyet.
işmam etmek: Hissettirmek.
ittiba-ı Sünnet: Peygamberimizin (asm) sünnetine uyma.
muhkem: Sağlam.
mütabaat: İttiba etme, birine tâbi olma.
nevafil: Nafileler; farz ve vacipler dışındaki ibadetler.
semere-i ittiba: Uymanın vermiş olduğu netice ve verimlilik.
Sünnet-i Seniyye: Peygamberimizin (asm) yüce sünneti.
tağyir: Değiştirme.