Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2019 yılı eğitim raporu, Türkiye’de, her bir öğrenci için eğitime harcanan yıllık miktarın, OECD ortalamasından iki misli daha az olduğunu ortaya koydu.
Türkiye bu sıralamada Meksika ve Kolombiya’dan sonra 3. gelirken, Lüksemburg, ABD ve Avusturya ise eğitime en fazla yatırım yapan ülkeler olarak kayıtlara geçti.
Türkiye’de eğitime yapılan harcamalar
Türkiye’de ilkokuldan, yüksek okula kadar her bir öğrenci için yapılan harcama OECD ortalamasına göre hala çok düşük.
Bununla birlikte Türkiye’de, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYİH) oranla eğitime verilen katkı 2010 yılından bu yana yüzde 24 artış gösterdi. Bu artışın önemli bir kısmı ise yüksek öğrenime ayrıldı.
Türkiye’de ilk öğrenimden yüksek öğrenime kadar yapılan harcama GSYİH’nın yüzde 5,4’üne tekabül ediyor.
2016 yılı rakamlarına göre, Türkiye’de ilkokuldan üniversiteye kadar her bir öğrenci için eğitim kurumlarına yıllık 5 bin 633 dolar harcanırken, OECD ülkelerinde ortalama oran bunun iki misli, yani 10 bin 502 dolar civarında.
Eğitime kişi başına harcamada, Meksika 3 bin 632 dolar, Kolombiya 3 bin 661 dolar ile Türkiye’nin hemen önünde yer alırken, en fazla harcama yapan ülkelerde Lüksemburg 21 bin 470 dolar ile ilk, ABD 16 bin 987 dolar ile ikinci, Avusturya ise 15 bin 806 dolar ile 3. sırada yer aldı.
Üniversiteli işsiz sayısı artıyor
Türkiye’de son 10 yılda yüksek öğrenim veren okullara kayıt yaptıranlar iki misli artarken, yüksek eğitim diplomalı genç yetişkinler için istihdama katılım oranı son 10 yılda yüzde 6 puan düştü,
Tersine, yüksek eğitim almayıp, istihdama katılanların oranında ise iyileşme gözlendi. Lise mezunu yetişkin gençlerde istihdam oranı ise 5 puan artış gösterdi.
Türkiye’de OECD ülkelerine kıyasla yüksek öğrenime katılım oranı ise düşük. 25 ila 34 yaş grubu gençlerin sadece yüzde 33’ü yüksek öğrenimini bitirirken, bu oran yüzde 44 olan OECD ortalamasının 11 puan altında.
Türkiye’de bu oranın 2008 yılında yüzde 15 olduğu dikkate alındığında, Türkiye’nin bu konuda OECD’nin gerisinde olmasına rağmen son yıllarda önemli ilerleme sağladığı görülüyor.
Türkiye’de ücret dengesizliği
Yüksek öğrenimde eğitim görmüşler OECD ortalamasına kıyasla daha az istihdam edilmelerine rağmen, lise mezunu çalışanlara oranla yüzde 64 daha fazla kazanıyor. Bu oran OECD genelinde yüzde 54 oranında.
Türkiye’de 25-34 yaş grubu yetişkin gençlerin sadece yüzde 43’ü 2018 rakamlarına göre lise bitirme şansına sahip olamadı. Bu oran, 2008 yılında yüzde 60 oranındaydı. Türkiye, Meksika’nın ardından bu sıralamada sondan ikinci durumda.
OECD genelinde lise eğitimine katılmayanların ortalama oranı yüzde 15, yani Türkiye’den üç misli daha düşük.
Türkiye’de 2017 rakamlarına göre liseden mezun olanların oranı yüzde 75 çıktı. Bu oran 2010 yılında yüzde 54 civarındaydı. OECD genelinde liseden mezun olanların oranı ortalama yüzde 86.
15-19 yaş grubu liseye kayıt yaptıranların oranı Türkiye’de yüzde 73 iken, burada OECD ortalaması yüzde 84 oranında.
Euronews Türkçe