Bir de riyanın ibadeti bile engelleyebildiği ifade edildi. Peki zaten ibadeti yaparken olabilecek riya ibadeti nasıl engelleyebiliyordu? Şimdi gelin bu konuyu birlikte öğrenelim.

Öncelikle riyanın ikiyüzlülük anlamı düşünüldüğünde dinimizde Allah rızası için yapılması gereken ibadetleri diğer insanlara gösteriş için yapmak, saygınlık kazanmak için olduğundan farklı görünmek demek. Örneğin bir kişi işe girerken dindar iş sahibinin gözüne girmek için ona göstere göstere namaz kılar ve iş sahibini aldatır. Başka bir örnek (bu sık rastlanan bir durum) kız istemelerde dindar ailelerin dikkatini çekmek ve etkilemek için namaz kılar ve o aileyi kandırır.

Sorumuza cevap bulmak için vesvesenin ne olduğunu öğrenmemiz lazım. Kelime anlamı olarak fısıldama, kuşkulanma gibi manalara gelir. Dinimizde ise şeytan tarafından bize söylenen kötülüğe teşvik eden, şüphe uyandıran fısıltı anlamına geliyor. Hani iyilik veya ibadet yapacakken bizi durdurmaya çalıştıran bir his olur ya, işte onun adıdır vesvese.

Şimdi sorumuza mantıklı bir cevap arayabiliriz. Bazen şartlardan ötürü insanların içinde ibadet etmemiz veya iyilik yapmamız gerekiyor. Bazen insanların içinde yerdeki o çöpü kaldırmamız gerekir. Vakit geçmek üzereyken kalkıp namaza durmak zorundayız. Ama nefsimiz ve şeytan tam bu noktada sağdan gelir bize doğru. Hep soldan gelecek değil ya bazen bizi sağımızdan yakalar ve “İnsanların içinde yaparsan bu yaptığın riyaya girer ve günah işlersin” diyerek bizi aldatmaya çalışır. İşte Risale-i Nur bizi bilinçlendirmek için devreye giriyor.

Vazife-i diniye itibariyle, nâsa hüsn-ü kabul ettirmek, o makamın iktiza ettiği yüksek tavırlar ve vaziyetler, hodfüruşluk riya sayılmaz ve sayılmamalı. Meğer o adam, o vazifeyi kendi enaniyetine tâbi edip istimal ede.

Evet bir imam imamet vazifesinde tesbihatları izhar eder, isma eder; hiçbir cihetle riya olamaz. Fakat vazife haricinde, o tesbihatları aşikâre halklara işittirmeye riya girebildiği için, gizlisi daha sevablıdır. (Hizmet Rehberi, s. 101) Yani gerçekten ihlasla yapmaya niyet ettiğimiz bir amel Allah’ın izni ile riya sayılmaz. Zaten farzlarda riya olmaz. Bunun için utanmaya çekinmeye gerek yok. Yine sorularımıza cevap, derdimize derman, hislerimize tercüman oldu bu eser. Allah bizi riyadan ve şeytanın vesveselerinden muhafaza etsin.

**

Allah’a ve âhiret gününe inanmadıkları halde mallarını insanlara gösteriş için harcayanları da Allah sevmez. Bir kimsenin arkadaşı şeytan olursa, o ne fenâ bir arkadaştır! (Nisa 38).