Trabzon Akçaabat ilçesine bağlı Işıklar beldesinde bulunan ve Cumhuriyet tarihinin ilk hidroelektrik santrallerinden olan Işıklar Hidroelektrik Santrali , kurulduğu günkü makineleriyle üretimini sürdürüyor. Cumhuriyet döneminin ilk hidroelektrik santrali olan Işıklar HES, 1929 yılında inşa edilerek Trabzon’un elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kullanılmaya başlandı.
Özel bir şirket tarafından işletilen santralin Sorumlu Şefi Necati Tepe, yaptığı açıklamada, santralin özellikle Trabzon’un enerji ihtiyacını karşılamak üzere 1926 yılında temelinin atıldığını belirterek, ‘’Santral, 1929 yılında üretime başladı. Bu tarihten sonra da bazı kesintilerle günümüze kadar üretimine devam etti’’ dedi.
Santral için 1989 yılında 60. yıl kutlama törenleri düzenlendiğini, törene o dönemin bütün yetkililerinin katıldığını ifade eden Tepe, ‘’Santral, 1990 yılında Doğu Karadeniz’de yaşanan ve Trabzon’da da etkili olan sel ve heyelanlar sonucu büyük oranda tahribata uğradı. Bu nedenle santralde üretim durdu. 2003 yılına kadar santralde bir çalışma yapılamadı. Bu yıldan itibaren santralle ilgili başlatılan çalışmalar 2 yıl sürdü. Haziran 2005’de santralde yeniden elektrik üretimine başlandı’’ diye konuştu.
Santralin Düzköy ilçesine ve Işıklar beldesi ile köylerine yetecek kadar enerji üretimi yaptığını kaydeden Tepe, ‘’Santralde 2005 yılından itibaren 1040 kilowatsaat enerji üretiliyor. Bu üretim mevsim şartlarına göre değişebiliyor’’ dedi.
1926 YILINDAKİ MAKİNELER KULLANILIYOR
Tepe, 1926 yılında temeli atılan santraldeki makinelerin bugüne kadar değişmediğine işaret ederken, şunları söyledi: "Santralde hâlâ 1926 yılından kalan makineleri kullanıyoruz. Bu makinelerde herhangi bir sorun yok. Sel ve heyelan sonucu zarar gören parçaları değiştirdik. Bir de makinelerin hareketli aksamlarında onarımlar yapıyoruz. Makinelerin sargıları, yatakları izole edildi. Santralde sadece, elektrik hatlarında ve sayaçlarda yenileme yapılarak, günümüz şartlarına uygun hale getirildi.’’
Tepe, santral binasının da orijinal halini koruduğunu, sadece küçük tamiratlarda bulunduklarını kaydetti.
|