Kışın bastırmasıyla karbonmonoksit ve doğalgaz zehirlenme vak'alarında artış gözleniyor. Uzmanlar karbonmonoksitin renksiz, kokusuz, tatsız ve tahriş yapmayan bir gaz olduğunu hatırlatıyorlar.
Prof. Dr. Türkan Akyol Göğüs Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Uzman Dr. Burhanettin Alkan, “Karbonmonoksit (soba) zehirlenmesi odun, kömür, gaz yağı ve doğal gaz gibi organik yakıtların tam olarak yanmaması sonucu ortaya çıkan karbonmonoksit gazının solunması ile meydana gelen klinik tablodur. Renksiz, kokusuz, tatsız ve tahriş yapmayan bir gazdır. Bu özelliklere sahip olan gaz (duyu organları ile kolayca fark edilemediği için) zehirlenmeye yol açmaktadır. Yüksek yoğunlukta maruz kalma nadirdir.” dedi.
Türkiye’de havalandırması yetersiz olan küçük alanlarda bacasız soba, mangal ve şofben kullanımının sıkça ölümle sonuçlanan karbonmonoksit zehirlenmelerine yol açtığını anlatan Alkan, ayrıca yakıt olarak petrol kullanan jeneratörlerin veya otomobillerin kapalı alanlarda uzun süre çalıştırılması ve itfaiyecilerde olduğu gibi yoğun olarak yangın dumanı ile karşılaşmanın yüksek düzeyde karbonmonoksit maruziyetine sebep olduğunu kaydetti.
Solunan karbonmonoksitin hızla kırmızı kan hücrelerindeki oksijen bağlanan hemoglobine bağlandığını ve oksijenin bağlanmasını engellediğini vurgulayan Dr. Alkan, “Dokulara ve hücrelere oksijen yerine karbonmonoksit bağlanır. Kanda bulunan karbondioksit gazının tek atım yeri ise Akciğerlerdir. Doku ve hücreler oksijen yerine zehirli olan karbonmonoksit gazı almış olurlar.” şeklinde konuştu.
Alkan, “Kendine has belirgin bir belirtisi yoktur. Baş ağrısı, baş dönmesi, yorgunluk, bulantı gibi gribal enfeksiyon belirtileri olabileceği gibi aşağıda sıralanan daha ağır belirtilerde olabilir. Çarpıntı, göğüs ağrısı, görmede bulanıklık, ishal, karın ağrısı, yer ve zaman konsantrasyon bozukluğu, görme bozukluğu, yürüme bozukluğu, bilinç bozukluğu, derin uyku hali, koma görülebilir. Solunum durması en son oluşan durumdur. Hastanın hikâyesi çok önem arz eder. Hasta hemen temiz havaya çıkarılır. Bilinci kapalı ise yan çevrilir. Soluması sağlanır. Hemen 112 Acil Servis’e haber verilir. Uyurken sobanın söndürülmesi gerekir. Özellikle lodos çok olan yerleşim alanlarında lodos zamanı çok dikkatli olmalı, gerekirse soba yakılmamalıdır. Ayrıca kış mevsimi girerken bacalar kontrol edilmelidir.” diye konuştu.
|