Hukukçular Derneğinin düzenlediği paneldeki konuşmasında Türkiye’de yargının iyi bir sınav vermediğini belirten Prof. Dr. Burhan Kuzu, “İyi hakimlerimiz mutlaka vardır, ama yargıyla ilgili yapılan anketlerde güven oldukça düşük çıkıyor” dedi. Kuzu, “Yargı alanındaki güvensizlik bir milletin sonu demektir. Yargıda bir leke görülürse güvensizlik başlamış demektir. Adalete güvensizlik de bir memleket açısından en kötü şeydir” diye konuştu.
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Burhan Kuzu, “Türkiye’deki yargı iyi sınav vermedi. Yargı alanındaki güvensizlik bir milletin sonu demektir” dedi.
Hukukçular Derneği’nin düzenlendiği ASKON Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilen, Emekli Cumhuriyet Savcısı Reşat Petek’in oturum başkanlığını yaptığı “Hukuk ve Siyaset” başlıklı panelde hukuk-siyaset ilişkisi üzerine konuşan TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı ve İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Burhan Kuzu, yargı alanında maddeleri değiştirmenin tek başına yeterli olmadığını, zihniyet değişiminin de gerekli olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Burhan Kuzu, hukukun ve siyasetçinin hedefinin insan hakları ve insanın mutluluğu olması gerektiğini söyledi. Kuvvetler ayrılığının özgürlüğü sağlamada önemli bir nokta olduğuna da değinen Kuzu, uygulamada bu kuvvetler ayırımının çok da gözetilmediğini aktardı.
“Kanunu hükümet getirir, genel kuruldan oylanır gider. Kim tatbik eder, yürütme. Yapan kendisi, uygulayan kendisi. Bütçeyi de hükümet belirler. Parlamenter rejim böyle maalesef” diyen Kuzu, kuvvetler ayırımında alanı en dar kesimin yasama olduğunu vurguladı.
Yargının da kuvvetli bir yürütmeyi sınırlamada önemli bir faktör olduğunu söyleyen Kuzu, “Fakat tabiî Türkiye’deki yargı iyi sınav vermedi. İyi hakimlerimiz mutlaka vardır ama yargıyla ilgili yapılan anketlerde güven oldukça düşük çıkıyor. Siyasetçiye de düşük çıkıyor. Siyasetçiye düşük çıkması çok normal. Yargı alanındaki güvensizlik bir milletin sonu demektir. Yargıda bir leke görülürse güvensizlik başlamış demektir. Adalete güvensizlik de bir memleket açısından en kötü şeydir” dedi.
“Eğer biz siyaseti ve hukuku sadece hukuk ve siyaset yapmak için yapıyorsak o bence fazla bir şey ifade etmez” diyen Prof. Dr. Kuzu,”Yani insanın haklarını sağlamayan, sonunda insanın mutluluğu gelişmeyen bir hukuk siyaset ilişkisi boş bir çaba olur” diye konuştu. Prof. Dr. Kuzu, insan haklarıyla ilgili olarak sadece hukuki metinler düzenlemenin de yeterli olmadığını belirterek, siyasetin çoğulculuğu yaşatması, bu çoğulculuğun ortak paydasının da hukuk olması gerektiğini ifade etti.
Kuzu, “Çoğulculuğu sağlayabilmek için ifade özgürlüğü, vatandaşlık ve bir de laiklik gibi üç ana konuda da zannediyorum toplumun hemen hemen tamamının bir mutabakatı gerekiyor gelinen modern dünyada. Aksi halde huzursuzluk bir şekilde devam etmeye çalışıyor” şeklinde konuştu.
ZİHNİYET DEĞİŞMELİ
Yargı konusunda zihniyet değişikliği gerektiğine dikkat çeken Kuzu, “163. maddeyle ilgili bir karar benim dikkatimi çekmişti. Aynen şunu söylüyor, ‘163. maddenin kalkmasıyla meydanı boş bulanlar…’ Mahkeme kararında bunu görüyoruz. Bu korkunç bir şey. Bunu bir muhalefet lideri söyleyebilir, bu çok normal. Ama yargı önünde metin varsa mahkum eder, yoksa beraat der. İçinden geçirebilirsin, ‘Bir hüküm olsaydı da şu adamı mahkûm etseydim’ diye. Bu senin kişisel olarak içinde kalan dünyandır. Ama bunu kararına yansıtamazsın” sözleriyle yargı mensuplarının kişisel fikirlerini kararlara yansıtmasını eleştirdi.
Kuzu, konuşmasında, laiklik ve özgürlükler konusuna da değindi. Türkiye’de laikliğin model alındığı Fransa’dan bile daha sert uygulandığına dikkat çeken Kuzu, “Belki de bizim Jöntürkler, İttihat Terakki mensupları Paris’e değil de Londra’ya gitmiş olsalardı zannediyorum bugün daha farklı bir Türkiye oluşurdu. Çünkü Anglosakson kültür daha çok daha yumuşak bu alanda. Elbette ki laiklikte din-devlet işleri ayrıdır. Ama zannediyorum bu sert uygulamaları da biraz yumuşatmamız gerekiyor” dedi.
DÜNYA HUKUK KRİZİ YAŞIYOR
Dünya genelinde bir hukuk krizi yaşandığını ifade eden Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Şentop da, İslâm medeniyetinin hukuk sistemine dikkat çekti. Şentop,“Batı kültürünün ve medeniyetinin oluşturmuş olduğu hukuk algısı, anlayışı bugün sonuç itibarıyla dünyada insanlık için, adalet, eşitlik gerçekleştirecek durumdan çıkmıştır” dedi. Doç. Dr. Şentop, yaşanan problemlerin, kuralların, sistemin uygulanmasındaki hatalardan mı, yoksa doğduğu kültür ve medeniyetin kodlarındaki problemden mi kaynaklandığının tartışılması gerektiğini söyledi.
Dünyanın bugün yaşamış olduğu kriz karşısında palyatif tedbirlerin, hukukun, yasamanın, yürütmenin çeşitli alanlarıyla ilgili değişiklik önerilerinin yeterli olmadığının altını çizen Şentop, “Dünyaya yeni bir hukuk algısı sunabilecek medeniyete, kültüre sahip tek toplum biziz. Bu birikimimizi dünyaya sunmamız gerekiyor” diye konuştu.
İstanbul Barosu Eski Başkanı Doç. Dr. Yücel Sayman da hukuka, devlete, bireyi esas alarak veya devletten hareketle bakılabileceğini söyleyerek, bireyin diğer canlılardan ayrılan yönü olarak maddî manevi varlığını geliştirebilme yetisinin korunmasının önemi üzerinde durdu. Sayman, devletin kutsal sayıldığı, insanların egemenliğini bu arızi kuruma devrettikleri düzenlerde, hukukun o yapılanmanın işleyişine teslim edilmiş olduğunu belirtti.
| 
