Abdullah Gül, Washington’dan Ankara’ya döner dönmez, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Washington’a uçtu. Türkiye ile ABD’nin 60 yıla yakın bir süredir sıkı “askeri müttefik” olmalarına ve NATO’nun en büyük iki silahlı gücünü oluşturmalarına bakılırsa, bir Türk genelkurmay başkanının, Washington’a gitmesinden doğal hiçbir şey olamaz. Ama bu sefer öyle sayılmaz. Orgeneral Büyükanıt’ın temasları sadece “askeri” nitelikte değil; Başkan Yardımcısı Dick Cheney’i görecek olması nedeniyle “siyasi” bir karakter taşıyor.
Müttefik ülke genelkurmay başkanlarının, Amerikan başkentinde başkan yardımcısı tarafından kabul edilmeleri, pek “ahval-i adiye”den addedilen, rutin, protokoler temaslar içinde görülmez. ABD yönetimi, böylece Orgeneral Büyükanıt’a bir “siyasi statü” yüklemiş olacak.
Bu arada, Cheney’in, Amerikan yönetici sisteminin “Cumhuriyetçi-sağcı” ekibinden olduğunu kaydetmekte de yarar var. Bu ekibin temel özelliklerinden biri; Türkiye’ye baktıkları vakit, AK Parti’den özellikle hazzetmeyen, bölgeye baktıklarında ise “demokratik rejimler”den ziyade, Amerikan çıkarlarıyla uyumlu türden rejimleri yeğleyen unsurlardan oluşması. Başta Cheney, bu ekibin “İran’a kuvvet yoluyla bir karşılık verilmesi” eğiliminde oldukları da bir sır değil.
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Washington temaslarını Yeni Şafak’a değerlendirirken harita üzerinde Cheney’e “bir eğitimci gibi konuları ayrıntılarıyla anlattığını” söylemiş.
Bizlerin, Amerikalı yöneticileri, belirli çıkarların ve siyasi eğilimlerin temsilcisi gibi görmek yerine bir “andavallılar sürüsü” gibi görmek ve sürekli onlara bilgi vermek suretiyle cehaletlerini giderdiğimizi sanmak şeklinde bir huyumuz var. Bu bakımdan, Cheney’in Gül tarafından ne kadar eğitildiğini kestirmek zor.
Abdullah Gül, “Cheney ve Rice’la görüşmemiz bizim hariciye ekibinin yüzünü de güldürdü. Diplomatik bir başarı oldu. Ayrıca, Cheney’le görüşmede Yaşar Paşa’nın ABD ziyareti de gündeme geldi ve ben kendisine Genelkurmay Başkanımızla mutlaka görüşmesi gerektiğini söyledim” demiş.
Cheney’in çevresindeki ekip, Gül söylememiş olsa da Cheney’e Yaşar Paşa ile görüşmesini aylardır telkin ediyorlardı. Cheney-Büyükanıt görüşmesinin içeriği ve bunun Türkiye ve bölge siyasetine yansıyıp yansımayacağı, yansırsa nasıl yansıyacağı meraka değer.
Referans, 13.2.2007
|