Vatikan Sözcüsü Federico Lombardi, ziyaret öncesi yaptığı açıklamada, Papa’nın ziyaretinin İslâmla diyalogdan çok Ortodoks-Katolik yakınlaşmasını amaçladığı yönündeki görüşlerle ilgili olarak, ziyaretin gerek Hıristiyanlık ve İslâmı, gerekse Katolik, Ortodoks, Protestan ve diğer Hıristiyan mezheplerini birbirine yaklaştıracağını; Hıristiyan mezhepleri arasındaki yakınlaşmanın Türk halkı veya başka kimselere karşı olmadığını, bu konunun siyasî bir yönü bulunmadığını söyledi.
İngiltere’nin önde gelen gazeteleri Papa 16. Benediktus’un bugün başlayacak Türkiye ziyaretiyle ilgili haber ve makalelere geniş yer verirken, The Times gazetesi, Papa olmadan önce Kardinal Ratzinger’in Türkiye’nin AB üyeliğine karşı sözleriyle “hata yaptığını” yazdı. İngiltere’de yayınlanan, Independent gazetesi; ‘Papa, Türkiye’nin Batı ile giderek artan anlaşmazlıklardan doğan öfkesini yatıştırmaya mı çalışacak, yoksa bunu daha da körüklemeyi mi seçecek?” diye sordu. Independent bu soruya bir karşılık vermiyor. Bunun yerine, hem Papa’ya hem de Türkiye’ye şu önerilerde bulunuyor: “Bu, semboller ile yüklü bir ziyaret olacak. Papa’nın da ev sahiplerinin de, doğu ile batı arasında medeniyetler çatışmasının kaçınılmaz olduğu şeklindeki yaygın görüşün kuvvetlenmesini sağlayacak en ufak bir harekette bulunmaması hayati önemde. Türklerin ılımlı çoğunluğu şunu iyi anlamalı, Papa’nın kışkırtması olarak gördükleri bu durum karşısında büyüklük göstermeleri, kendilerine duyulan büyük güveni daha da artıracaktır. Papa ise ev sahiplerini, ülkedeki hıristiyanların taleplerini içeren listeyi sunmak için değil, dostluk amacıyla Türkiye’yi ziyaret ettiğine ikna etmelidir.”
Independent gibi Times gazetesi de Papa 16. Benedict’in Türkiye ziyaretini başyazısında değerlendirdi. Bu ziyarette iki tarafın da diplomatik becerilerinin bir sınavdan geçeceğini anlatan gazete haberine şöyle devam etti: “Papa’nın görünürdeki amacı, hıristiyanlar için önemli dini mekanları ziyaret etmek ve Ekümenik Rum Ortodoks Patriği Bartolomeos ile görüşerek dünyadaki bir milyar Katolik ile 250 milyon Ortodoks Hıristiyan’ı yakınlaştırmanın yollarını aramak. Ancak asıl amacı, Vatikan ile İslam alemi arasında zedelenmiş ilişkileri tamir etmek ki bu, Papa’nın sözlerinden çok bunlara yönelik aşırı tepkinin sonucu.”
PAPA’NIN İSLÂM’A İLİŞKİN YORUMLARI
Times’a göre,Türkiye doğru olanı yaptı ve ziyaretin iptal edilmesine yönelik çağrılara kulak asmadı. Ancak 16. Benedict’in Papa olmadan önce söylediği, dini ve kültürü nedeniyle Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyeliğine karşı çıkan sözleri, Türkiye’nin durumunu daha tartışmalı hale getirdi. Papa bu konuda haksız. En azından, bu iki kültürün bir arada yaşayamayacağı tezine inanmadığını dile getirmelidir.”
Times’a göre, Papa 16. Benedict’in Türkiye ziyaretinin en tartışmalı bölümlerinden biri de Fener Rum Patriği Bartholomeos ile görüşmesi olacak. Gazete gerekçelerini şöyle sıraladı: “Türkiye laik bir devlet olsa da, 500 yıl boyunca Halife’ye ev sahipliği yapmış bir ülke. Ayrıca hem komşularında hem de sınırları içinde yeniden canlanan İslam’ın baskısını üzerinde hissetmektedir. Bu durum, Papa’nın Bartholomeos ile görüşmesini bir hayli tartışmalı hale getiriyor. Ekümenik Patrik, Ortodoks kiliseleri içinde ‘eşitler arasında birinci’ sayılır. Ancak Türkiye’deki konumu hassas, çok dikkatli olmasını gerektiren bir konumdur. Bu ülkedeki hıristiyanların sayısı birkaç bin ile sınırlı ve giderek daha fazla rahatsız ediliyorlar. Bin yıllık ayrılığın ardından, Ortodoks kilisesi ile yeniden yakınlaşma bu açıdan bir hayli zor olacaktır.”
Daily Telegraph “Papa Türkiye’ye gittiğinde, Türklerin 1683’te Viyana’da aldığı yenilgi İslam’ın Avrupa’yı fethine nokta koyduğundan bu yana, İslam ile Batı arasındaki en alevli çatışmayı simgeliyor olacak. Almanya’da yaptığı bir konuşmada, İslam’ın aklı dışladığı, Hıristiyanlığın ise aklı inancın merkezine yerleştirdiği yolundaki sözleri bir tartışma başlatma amacı taşıyordu. Ayrıca hiçbir Batılı hükümetin kendine sormaya cesaret edemediği bir soruyu ortaya atıyordu; ‘Özgürlükçü bir demokrasi, özgürlükçü olmayan bir dini azınlık ile nasıl baş edebilir?”
|