ABD’nin eski Hırvatistan Büyükelçisi ve Irak konusunda uzman olan Peter Galbraith, Irak’ın kuzeyindeki yerel Kürdistan yönetiminin bağımsızlığını ilan etmesinin kaçınılmaz olduğunu ve Türkiye için en iyi stratejinin, Kürtlerle ilişkileri iyi tutmak olacağını söyledi.
ABD’nin başşehri Washington’da bulunan Ortadoğu Enstitüsü’nde bir konuşma yapan Galbraith, Irak’ın bölünmüş bir ülke olduğu gerçeğinin de kabul edilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Irak zaten bölünmüş durumda. ABD yönetimi de aksini iddia etmiyor veya Irak’ı yeniden birleştirmeye çalışmıyor” diye konuştu. Irak’ta bütünlük sağlayabilmek için “tek bir millet anlayışı” gerektiğini, ancak bu anlayışın da da Irak’ta var olmadığını söyleyen Galbraith, “Kürtler, Irak’ın bir parçası olmak istemediklerini zaten en baştan belirtmişti. 1991 yılından bu yana zaten bağımsız bir Kürdistan var” dedi.
Bu bölgede Irak bayrağının yasak olduğunu ve Irak ordusunun izinsiz bölgeye giremediğini kaydeden Galbraith, “Kürtler’in bağımsız bir ülkeden tek farkı Birleşmiş Milletler’e üye olmayışı” diye konuştu.
Irak’ı tekrar birleştirmek için isyancıların silâhsızlandırılması, sivil savaşa son verilmesi ve Kürtler’in bağımsızlıktan caydırılması gerektiğini söyleyen Galbraith, “Bu seçenekleri yerine getirmek de mümkün gözükmüyor” dedi.
Kürtler’in bağımsızlığını ilan etmesine, Türkiye’nin tepkisi sorulan Galbraith, “Türkiye önemli bir güç. Türkiye Kürt konusunu hep kendisi için tehdit gördü ancak bu yaklaşım değişmeye başladı” diye konuştu.
Türkiye’de Kürtler’in bağımsızlığının önlenemeyeceğinin farkında olan önemli bir kesimin olduğuna dikkat çeken Galbraith, “Bu kesim Kürdistan’ın er ya da geç bağımsızlığını ilan edeceğinin farkında. Türk ordusunun Kuzey Irak’a müdahale etmesinin iyi bir fikir olmadığının ve böyle bir durumda başarısız olma ihtimali bulunduğunun farkında. 5 bin kişilik PKK ile mücadele edilmekte zorlanıyor. 100 bin kişilik peşmerge ile mücadele daha zorlu olacaktır. Türkiye’nin Kuzey Irak’a müdahalesinin ABD ve AB ile ilişkileri bozacağının da farkındalar” dedi. Türkiye için en iyi stratejinin K. Irak’taki Kürtler’le ilişkileri iyileştirmek olduğunu belirten Galbraith, Türkiye ile yerel Kürdistan hükümetinin ilişkilerinin seyrinin de giderek iyileştiğini belirtti.
Büyükelçi Galbraith, bir gazetecinin, “Türkiye’deki Kürtler bağımsız bir Kürdistan’a katılmalı mı?” sorusuna verdiği cevapta ise “Türkiye’deki Kürt sorunu bir sivil haklar sorunu ve Türkiye bu konuyla ilgili başarılı adımlar atıyor. Bir çok Türkiyeli Kürt ileride AB’nin bir üyesi olacak Türkiye’nin bir parçası olarak kalmanın kendileri için çok daha avantajlı olacağının farkında. Kaldı ki Kuzey Iraklı Kürtler’in daha büyük bir Kürdistan gibi bir istekleri de yok” diye konuştu.
|