edip, her bir tel başka lisan ile mu’cizatının nağamatını
inşat etmekle, o seda-i şirin bu kubbe-i mînada ilelebet
taninendaz etmiştir. güya, asuman, kendi miraç ve me-
lek ve kamer’in elsine-i semaviyesiyle risaletini tebrik; ve
zemin, kendi hacer ve şecer ve hayvanın dilleriyle mu’ci-
zelerine senahan; ve cevv-i feza, kendi cin ve bulutların
işaratıyla nübüvvetine beşaret ve sayeban; ve zaman-ı
mazi, enbiya ve kütüp ve kâhinlerin rumuz ve telvihatıy-
la o şems-i hakikatin fecr-i sadıkını göstererek müjdeci;
ve zaman-ı hâl, yani Asr-ı saadet, lisan-ı hâliyle tabiat-ı
Arab’daki inkılâb-ı azîmin ve bedeviyet-i sırftan medeni-
yet-i mahzanın def’aten tevellüdünü şahit göstererek nü-
büvvetini ispat; ve zaman-ı müstakbel, kendi vukuat ve
fünununun etvar-ı müdakkikanesiyle onun mevkib-ı ikba-
lini istikbal ve lisan-ı hakîmâne ile irşadatına teşekkür;
nev-i beşer, kendi muhakkikleriyle, bahusus hatib-i beli-
ği ki, Şems gibi kendi kendine bürhan olan Muham-
med’in
(
AsM
)
lisan-ı fasihânesiyle Hak’tan geldiğini ilân;
ve zat-ı zülcelâl, kendi kur’ân’ının lisan-ı beliğânesiyle ol
nebî-i ümmînin ferman-ı risaletini kıraat ediyorlar ve
okuyorlar.
Beyit:
r
ór
fn
G ¬n
?p
°ù?p
°S r
øj/
G p
A¬n
àr
°ùn
H r
¿Én
ëp
L p
¿Gn
Ò/
°T ¬n
?r
ªo
L
(1)
Gn
Q ¬n
?p
°ùr
?p
°S n
øj/
G r
ón
?°n
ùo
µp
H r
¿Én
°S ¬p
¸ ¬n
?«/
M r
Rn
G ¬n
Hho
Q
* * *
asr-ı Saadet:
Peygamberimiz Hz.
Muhammed’in (
ASM
) peygamber
olarak dünyada bulundu€u devir.
asuman:
gökyüzü, sema.
bedeviyet-i sırf:
halis bedevîlik,
göçebelik, tamamen bedevî.
beşaret:
müjde, müjdelemek.
bürhan:
delil, ispat, hüccet.
cevv-i feza:
gökyüzü, uzay.
def’aten:
birdenbire, bir defada,
âni olarak.
elsine-i semaviye:
semavî diller.
enbiya:
nebiler, peygamberler.
etvar-ı müdakkikane:
hakikatin
araştırmasını yapanların tavırları.
fecr-i sadık:
gerçek aydınlık, sa-
baha karşı do€u ufkunda yayıl-
maya başlayan beyaz aydınlık.
ferman-ı risalet:
peygamberlik
fermanı, Kur’ân-ı Kerim.
fünun:
fenler.
hacer:
taş, kaya parçası.
hatib-i beli€:
hitap etti€i insanla-
rın anlayış seviyelerine uygun,
tam yerinde düzgün ve özlü söz
söyleyebilen konuşmacı.
ilelebet:
ebede kadar, sonsuza
de€in.
inkılâb-ı azîm:
büyük inkılâp, bü-
yük ve köklü de€işiklik.
inşad:
şiir okuma, şiiri kuralına
uygun olarak okuma.
irşadat:
irşatlar, uyarmalar, do€ru
yolu göstermeler.
istikbal:
gelecek zaman.
işarat:
işaretler, haber vermeler.
kâhin:
gaipten haber vermek id-
diasında bulunan kimse, falcı.
kamer:
Ay.
kıraat:
okuma, devamlı ve düz-
gün okuma.
kubbe-i mîna:
gökyüzü, gök
kubbesi.
kütüp:
kitaplar.
lisan-ı beli€âne:
bela€atli, mak-
sadı tam olarak ve mükemmel
bir üslupla ifade eden dil.
lisan-ı fasihâne:
açık, anlaşılır ve
güzel ifade eden dil.
lisan-ı hakîmâne:
hikmetli olan
dil.
lisan-ı hâl:
hâl dili, bir şeyin duru-
şu ve görünüşü ile bir mana ifade
etmesi.
medeniyet-i mahza:
saf, katıksız
medeniyet; tam medeniyet.
mevkib-i ikbal:
arzu edilen ce-
maat, talihli kafile.
miraç:
en yüksek makam.
muhakkik:
tahkik eden, gerçe€i
araştırıp bulan, bir şeyin iç yüzü-
nü inceleyerek vakıf olan.
nağamat:
na€meler, güzel sesler,
âhenkler, ezgiler.
Nebî-i Ümmî:
ümmî peygamber,
okur-yazar olmayan peygamber,
Hz. Muhammed (
ASM
).
nev-i beşer:
insano€lu, insan-
lar.
nübüvvet:
nebilik, peygam-
berlik, Allah elçili€i.
risalet:
elçilik, resullük, pey-
gamber olarak gönderilme.
seda-i şirin:
tatlı, hoş, zevkli
ses.
sayeban:
koruyan, himaye
eden; gölgelik, şemsiye.
senahan:
sena edici, birini
öven, metheden.
şecer:
a€aç.
Şems:
Güneş.
şems-i hakikat:
hakikat gü-
neşi, gerçe€in parlaklı€ı.
tabiat-ı arab:
Arab milletinin
huyu, Arab karakteri.
taninendaz:
çınlayan.
telvihat:
telvihler, açıklama-
lar.
tevellüt:
do€ma, do€um.
vukuat:
vuku bulan şeyler,
hadiseler, olaylar.
zaman-ı hâl:
şimdiki zaman.
zaman-ı mazi:
geçmiş za-
man.
zaman-ı müstakbel:
gelecek
zaman.
Zat-ı Zülcelâl:
sonsuz büyük-
lük ve haşmet sahibi olan zat,
Allah.
1.
Cihanın bütün arslanlarının bağlandıkları kuvvetli bir zinciri hilekâr bir tilkinin kırmasına im-
kân var mıdır?
m
ukaddeme
| 22 | MuhakeMat
