asYa:
Dünyayı teşkil eden beş kıt’anın en büyüğü olan Asya kıt’ası, aynı zamanda insanlık tarihinin
de başladığı yerdir. Bu eski kıt’ada medeniyetler kurulmuş, medeniyetler yıkılmıştır. En önemli yönü
ise bütün dinlerin bu kıt’ada ortaya çıkmasıdır. Mukaddes mekânların ve şehirlerin yer aldığı ülkelerin
hemen hemen hepsi Asya’da bulunmaktadır.
aTaBEY:
5000 yıllık tarihî bir geçmişe sahip olan Atabey, Hitit, Iyon, Selefkos, Roma, Bizans, Selçuklu
ve Osmanlı dönemlerinin önemli bir yerleşim merkezi olma özelliğini korumuş ve o dönemlere ait
izleri günümüze kadar taşıyabilmiştir. Atabey’in Nurlarla ilgisi Üstad Bediüzzaman’ın takdir ve iltifatını
kazanan ve Nur Kahramanları dediğimiz vefakâr, fedakâr Nur Talebelerinin bir çoğunun bu beldeden
olmasıdır. Bir kısmının isimleri şöyle: Sabri Arseven (İskele memuru, Hulûsi-i Sâni veya Santral Sabri
lâkaplarıyla da anılır.), Tahirî Mutlu Ağabey, Hafız Ali, İslâmköylü Abdullah, Küçük Ali, Lütfü, Abdullah
Çavuş, Mesut, Zühtü ve daha inceleri. Allah hepsine rahmet eylesin.
aVrUPa:
Beş kıt’anın yüzölçümü bakımından en küçüğü. Ancak fikir, kültür, siyaset ve medeniyet
mefhumları açısından en önde gelenidir. Özellikle yeni Türkiye Cumhuriyetinin fikir, kültür, siyaset ve
ekonomisi bakımından çok önemlidir. 1900’ların ortalarından itibaren Türk insanı Avrupa’ya adım atmış
ve giderek varlığını gösterir hale gelmiştir. Şu anda Müslümanlık, Avrupa’nın pek çok ülkesinde resmî
din olarak tanınmakta; pek çok Avrupa kuruluşu ve önemli kişileri de İslâmiyetle yakından
ilgilenmektedir. Bediüzzaman’ın, “Avrupa İslâma hamiledir” ifadesi de yerini bulmaktadır.
aYaNCık:
Ayancık, Cumhuriyetin ilânına kadar Kastamonu iline bağlı iken, Cumhuriyetin ilânından
sonra yapılan idarî düzenlemede Sinop iline bağlı ilçe olmuştur.
Ayancık ilçesinin tarihi ilk çağlara kadar uzanır. Ayancık ve çevresi 11. yüzyılın sonlarında ilk kez
Danışmentoğullarının egemenliğine girmiştir. Bölge 1204’te Anadolu Selçuklularının, 1259’da
Pervaneoğullarının, 1292’de Candaroğullarının eline geçmiştir. 1460 yılında Fatih Sultan Mehmet Trabzon
seferine giderken Sinop ve çevresini Osmanlı devletine bağlamıştır. Tanzimat devrine kadar Ayancık
ve çevresi Kastamonu'ya bağlı dört kadılıktan birinin yönetimi alanı içinde kalmıştır. Tanzimat ile
başlayan, daha sonra devam eden yenileşme hareketleri sırasında Ayancık ve çevresinde (Sancak-Kaza)
ilçe yönetimi kurulması düşünülmüş, ilçe merkezi olarak da Ayandon (Türkeli ilçesine bağlı Ayazköyü)
kabul edilmiştir. Alman ve Belçika sermayeli kereste fabrikasının 1929 yılında işletilmeye başlanması,
bölge ekonomisi ve sosyal hayatında dönüm noktası olmuştur.
aYasOFYa Camii:
Mimarisi, ihtişamı, büyüklüğü ve işlevselliği yönünden ilk ve son ünik uygulama
olarak görülen Ayasofya; Osmanlı camilerine fikir bazında da olsa esin kaynağı olan, doğu-batı
sentezinin bir ürünüdür. Bu eser dünya mimarlık tarihinin günümüze kadar ayakta kalmış en önemli
anıtları arasında yer almaktadır. Bu nedenle, Ayasofya, tarihî geçmişinin yanı sıra, mimarisi, mozaikleri
ve Türk çağı yapıları ile yüzyıllar boyunca tüm insanlığın ilgisini çekmiştir. Ayasofya 916 yıl kilise, 481
yıl cami olmuştur; 1935’den bu yana müze olarak tarihî işlevini sürdürmektedir.
aYdıN:
Ege bölgesinde yer alan bir ilimizdir. İzmir, Manisa, Denizli, Muğla illeri ve Ege Denizi kıyıları
ile çevrilidir. Büyük Menderes Ovası, Çine Ovası ve Büyük Menderes Nehri ve Bafa Gölünün bir kısmı bu
şehrin sınırları içindedir. Topraklarının % 63’ü dağlıktır. Şehir Türkmenler tarafından kurulmuş, 1186
yılında Selçukluların 1300 yılında Aydınoğullarının, 1426 yılında da Osmanlıların eline geçmiştir. 1923
yılında il hüviyeti kazanan şehir zengin bir kültürel birikime sahiptir.
-B-
BağdaT:
Irak’ın başkentidir. Şehir Dicle Irmağının iki yakasında yer alır. Tarihte, Babiller ve Sasaniler
gibi pek çok medeniyete başkentlik yaptı. İklimin mutedil ve ticarî yolların üzerinde olması şehri her
zaman cazip kılmıştır. Bağdat Harun Reşit döneminde refahın doruğuna ulaştı. 1534 yılında Kanunî
Sultan Süleyman tarafından Osmanlı topraklarına katıldı. 1. Dünya Şavaşında İngilizlerin işgaline uğrayan
Y
er
B
ilgileri
| 930 | Emirdağ Lâhikası
