kuşbakışı bir kalkan balığını andıran biçimiyle kenti baştanbaşa kuşatan surlar gelir. Diyarbakır surları
uzunluk bakımından Çin Seddinden sonra dünyada ikinci, ama eskilik bakımından birinci sırada kabul
edilmektedir. Diyarbakır ilinde yüzey şekilleri oldukça sadedir. Çevresi yüksekliklerle kuşatılmıştır. Ortası
çukur bir havza durumundadır. Diyarbakır'da sert bir kara iklimi egemendir. Yazları çok sıcak geçer.
Ama, kış soğukları Doğu Anadolu da olduğu kadar şiddetli değildir.
-F-
Fas:
Kuzeybatı Afrika ülkelerinden olan Fas, kuzeyden Akdeniz, doğudan Cezayir, güneyden
Moritanya, batıdan Atlas Okyanusuyla çevrilidir. Fas'ın en önemli sıradağ kütlesi olan Atlas dağları ülke
topraklarını ikiye bölmektedir. En önemli akarsuları Ummu'r-Rebi'a, Muluya ve Sebu ırmaklarıdır.
Topraklarının % 19'u tarım alanı, % 47'si otlak, % 12'si ormanlık ve çalılıktır. İslâm coğrafyasının en
batıdaki ülkesidir. Geçmişte el-Mağribu'l-Aksa (Uzak Batı) diye adlandırılırdı. Günümüzde de Mağrib
olarak adlandırılır. Fas ise bu ülkedeki bir şehrin adıdır. Ama Türkiye'de Fas adı bu ülke için
kullanılmaktadır. Başkenti: Rabat; önemli şehirleri; ed-Dâru'l-Beyza (Kazablanka), Fas, Merakeş, Meknes,
Ucda, Tanca, Tatvan, Ağâdir, el-Cedide, Kenitra, Safi. ed-Dâru'l-Beyza (Kazablanka) ülkenin nüfusça en
kalabalık şehridir. Yüzölçümü: 724.730 km2. (Batılı kaynaklarda Batı Sahra ayrı bir ülke kabul
edildiğinden Fas'ın yüzölçümü 458.730 km2 olarak gösterilmektedir). Nüfusu: 32.000.000. Halkın % 45'i
şehirlerde yaşamaktadır. Resmî dil Arapçadır. Halkın geneli Arapça konuşur. Bunun yanı sıra Berberice
de konuşulmaktadır. Resmî din İslâmdır. Halkın % 98.7'si Müslümandır.
FiLisTiN:
Ortadoğu bölgesinde bulunan Filistin toprakları güneyden Lübnan, güneydoğudan Suriye,
doğudan Ürdün, kuzeyden Kızıldeniz'in Akabe Körfezi, kuzeybatıdan Mısır, batıdan Akdeniz ile çevrilidir.
En önemli akarsuları Şeria Nehri olarak da adlandırılan Ürdün Nehriyle Yermük Nehridir. Israil işgali
altındaki Filistin topraklarıyla Ürdün toprakları arasında sınır oluşturan Ürdün Irmağının doğusu Doğu
Yaka, batısı Batı Yaka olarak adlandırılır. Her iki yaka da tarıma elverişli düzlüklerden oluşmaktadır.
Ürdün Irmağı batısı işgal altında, doğusu Ürdün'ün elinde olan Lut Gölüne akar. Ölü Deniz olarak da
adlandırılan Lut Gölü tuz ve fosfat bakımından zengindir.Demokrasi ile yönetilen ülke dünyada nüfus
yoğunluğunun en yüksek olduğu yerdir. Başlıca kenti Gazze’dir. Önemli şehirleri Gazze, Nablus, Eriha,
Ramallah’tır. Yüzölçümü 28.220 kmÇ (20.700 km'lik kismi İsrail ve kalan bölgeler Filistin yönetimine
aittir. İsrail devletince A bölgesi B bölgesi ve C bölgesi olarak 3 ayrılmıştır.) Filistin’nin nüfusu 9 milyon
500 bin kişidir.(2000 tahmini). Bu nüfusun 6 milyonu "yesil hat" içindeki bölgede, 1 milyonu Gazze'de,
1 milyon 500 bini Batı Yaka bölgesinde yaşamaktadır. Ancak nüfus yoğunluğu konusunda bölgeler
arasında büyük bir dengesizlik mevcuttur. Gazze'nin alanı 400 km kadar olduğundan bu bölgede km
başına düşen insan sayısı 2500'ü bulmaktadir. Bu bölgedeki nüfus yoğunluğunun bu kadar fazla
olmasının sebebi 1948'de işgal edilmiş topraklardaki Filistinlilerin birçoğunun bu bölgeye göç etmeye
zorlanmış olmasıdır. Bu yüzden Gazze'deki nüfusun üçte ikisi mülteci kamplarında yaşamaktadır. Batı
Yaka bölgesinde nüfus yoğunlugu 200 civarındadir. "Yesil hat" içinde kalan bölgenin yaklasik 12 bin
km'lik bölümünü Negev ve Eilat çölleri oluşturur ve bu bölgelerde nüfus yoğunluğu oldukça düşüktür.
Bu yüzden bu topraklardaki 6 milyon nüfusun büyük çoğunluğu 8 bin km'lik alana yayılmıştır.
Dolayısıyla bu bölgede de ortalama nüfus yoğunluğu 700 civarındadır.
FiNLaNdiYa:
Kuzeydoğu Avrupa ülkesidir. Başşehri Helsinki; önemli şehirleri Eskpoo, Tamkpere’dir.
Yüzölçümü 338.145 km2; nüfusu 5.069.000 kişidir. Resmî adı Finlandiya Cumhuriyetidir. Doğuda Rusya,
kuzeyde Norveç, kuzeybatıda İsveç’le komşudur. Nüfusunun % 93’ü Findir. Ve Fince konuşmaktadır.
Dini Hıristiyanlıktır.
FraNsa:
Fransa Cumhuriyeti Batı Avrupa'da, kuzeyde Lüksemburg, Belçika ve Marş Denizi; batıda
Atlas Okyanusu ve Biskay Körfezi; güneyde İspanya ve Akdeniz; doğuda da İtalya, İsviçre ve Almanya
ile çevrili bir ülkedir. Başkenti Paris, Yüzölçümü 547,030 km, nüfusu 59,551,227 (Temmuz 2001 verisi).
Y
er
B
ilgileri
| 934 | Emirdağ Lâhikası
