Bediüzzaman Hazretleri, gençliğinin baharında ilk defa 1897 yılında Van’a teşrif etmiştir.

Bitlis’te vali konağında misafireten mukim olan Üstad’ın Van’a teşrifiyle Van’da adeta bahar havası yaşanmıştı.

Ağaların, paşaların ve halkın sevgi ve saygısına muhatap olan Bediüzzaman Van’lıların gönlünde taht kurmuştur.

Van’da bir çok mekânda misafireten kalan Bediüzzaman’ın bir çok talebesi olmuş, etrafı yediden yetmişe insanlarla sarılmıştı. Van’daki talebelerinin bir kısmı şöyledir:

Ali Aras (Ali Çavuş): Van’ın Çoravanis Köyü’ndendir. 1965 yılında vefat edince kendi köylerinin mezarlığına defnedilmiştir. Bediüzzaman Hazretleri’ne Rus esaretinden önce ve sonraki yıllarda talebelik yapmıştır.

Hamid Ekinci (Molla Hamid): Aslen Siirtlidir. Çocukluk yıllarında Van’a gelerek yerleşmiş ve Van’da yaşamaya başlamıştır. Bediüzzaman Hazretleri’ne esaret sonrası uzun yıllar talebelik yapmıştır.

Molla Münevver: 1873 yılında Hizan’ın Çırçak Köyü’nde doğmuştur. Birinci Cihan Harbi’nden önce Bediüzzaman Hazretleri’nden Horhor’da ders almış ve ondan çeşitli ilimleri okumuş, öğrenmiştir. 1971 yılında vefat etmiştir. Üstad’la birlikte harbe iştirak eden talebelerindendir. Asıl ismi Mehmed Münevver Çetin’dir. 

Molla Ahmed-i Cano: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Bediüzzaman Hazretleri’yle Van’da birlikte bulunmuşlardır. Kabri Van’ın Zeve Şehitliği’ndedir.

Molla Yasin Saatçioğlu: 1876 yılında Van’da doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’nin eski talebelerinden ve harb arkadaşlarındandır. Bediüzzaman Hazretleri ile on beş yıl beraberliği vardır. 1965 yılında Van’da vefat etmiştir.

Molla Resul: 

1872 yılında Siirt’te doğmuştur. Bediüzzaman Van’da Erek Dağı’nda kaldığı yıllarda kendisine talebelik etmiştir. 1952’de vefat etmiştir.

Nuh Polatoğlu (Hacı Nuhi): 1892 yılında Van’da doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’ni ilk defa Van’da Vali Tahir Paşa’nın konağında kaldığı zaman tanımıştır. Bediüzzaman Hazretleri Barla Lâhikası’ndaki bir mektubunda kendisinden bahseder. 1978’de Van’da vefat etmiştir.

Nezir Dönmez: 1882 yılında Van’da doğmuştur. Van’ın Gürpınar ilçesinin Put Köyü’ndendir. Bediüzzaman Hazretleri Başet Dağı’nda kaldığı yıllarda kendisine hizmet etmiştir. Rahmetli Nezir Dönmez’in hatıralarını da sesli olarak kayda almıştım. Nezir Dönmez, 2003 yılında 118 yaşında iken, yaşamakta olduğu kendi köyünde vefat etmiş ve orada defnedilmiştir.

Mehmed Şefik Arvasi: 

1884 yılında Arvas Köyü’nde doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’nin dostu ve eski talebelerindendir. 1970 yılında İstanbul’da vefat etmiştir. Mezarı Edirnekapı Şehitliği’ndedir.

Abdülbaki Arvasi: 

1899 yılında Arvas Köyü’nde doğmuştur. Bediüzzaman Hazretleri’nin Van Kalesi’ndeki Horhor Medresesi talebelerindendir. Van’ın eski müftülerinden olan âlim Şeyh Masum Arvasî Efendi’nin oğludur. 1979’da vefat etmiştir.

Abdullah Sağcı: 

1872 yılında doğmuştur. Bitlis’e bağlı Tatvan’ın Reşadiye nahiyesinin Bölüh Köyü’ndendir. 1978 yılında bizzat yanına giderek kendisiyle uzun uzun sohbet etmiş ve Bediüzzaman’la ilgili hatıralarını kayıt altına alarak tesbit etmiştik. Bediüzzaman’la birlikte Rus harbinde savaşmıştır. 105 yaşında vefat etmiştir. Mezarı kendi köyündedir.

Tevfik Demiroğlu: 

Van’lıdır. Birinci Meclis Van Milletvekillerinden olan Tevfik Demiroğlu, Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir.

Molla Habib: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Bediüzzaman’la birlikte Ruslar’a karşı Pasinler, Van ve Bitlis Cepheleri’nde çarpışmıştır. İşârâtü’l-İ’câz tefsirinin harpte kâtipliğini yapmıştır. Ruslarla çarpışırken 1916 yılında Gevaş Cephesi’nde şehit olmuştur.

Müküslü Hamza: 

Bediüzzaman Hazretleri’nin Van’daki Horhor Medresesi talebelerindendir. Bediüzzaman’ın eski tarihçe-i hayatını yazmıştır. Şam taraflarında vefat etmiştir.

Abdullah Ekinci: 

1899 yılında Van’da doğmuştur. Polis eski müdürlerindendir. Bediüzzaman’ın Van’daki eski talebelerindendir. Molla Hamid Ekinci’nin ağabeyidir. 1980 yılında Van’da vefat etmiştir.

İsmail Perihanoğlu: 

1910 yılında Van’da doğmuştur. Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. 1935 yılında Bediüzzaman’la alâkalı olarak Eskişehir’de gayr-i mevkuf olarak yargılanmıştır. Van Belediye Başkanlığı ve Müftülüğü yapmıştır. 1978 yılında Van’daki evinde kendisini ziyaret etmiş ve hatıralarını dinlemiştik.

Abdulmecid Perihanoğlu: 

İsmail Perihanoğlu’nun babasıdır. 1878 yılında doğmuştur. Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Barla Lâhikası’nda ismi geçer. 1962 yılında Van’da vefat etmiştir.

Emin Çayırlı (Çaycı Emin Bey): 

Bediüzzaman Hazretleri’nin sâdık eski talebelerindendir. Kastamonu’da sürgündeyken Bediüzzaman Hazretleri’ne dokuz yıl büyük sadâkat içinde hizmet etmiştir. Dokuz ay Bediüzzaman’la birlikte Denizli Hapishanesi’nde mevkuf olarak yatmıştır. 1967 yılında Van’da vefat etmiştir.

Molla Abdullah-ı Dibo: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Âlim biridir. 

Kopanıslı Molla Yusuf: 

Bediüzzaman Hazretleri Erek Dağı’nda kaldığı yıllarda kendisine talebelik yapanlardandır.

Şeyh Reşid Güleşer: 

H. 1317 yılında Buhara’da doğmuştur. Van’da yıllarca müftülük ve hocalık yapmıştır. Bediüzzaman Hazretleri’ni Horhor Medresesi yıllarında tanımış, ona talebe olmuştur. Ayrıca Van’da yirmi beş yıl vaizlik de yapmıştır.

Molla Davud: 

Bediüzzaman Hazretleri’nin amcası Haci’nin oğludur. Bediüzzaman Nurşin Camii’nde kaldığı yıllarda kendisine hizmet etmiştir. Emirdağ Lâhikası mektuplarında Bediüzzaman Hazretleri ondan da sıkça bahseder.

Abdülmecid Nursî: 

Bediüzzaman’ın küçük kardeşidir. Van’da bulunduğu yıllarda Bediüzzaman onun evinde kalmıştır. Van evliyalarından kabul edilir. Gazi Baba’nın torunu ile evlidir. Ayrıca Bediüzzaman Hazretleri’nin Horhor Medresesi talebelerindendir. Mesnevî-i Nuriye ve İşârâtü’l-İ’câz isimli eserlerin mütercimidir. 1967 yılında Konya’da vefat etmiştir.

Abdurrahman: 

Bediüzzaman’ın yeğenidir. Büyük kardeşi Molla Abdullah’ın oğludur. Bediüzzaman’ın esaret öncesi ve sonrası en sadık talebelerindendir.

Ubeyd: 

Bediüzzaman’ın yeğenidir. Büyük kız kardeşi Durriye’nin oğludur. Bediüzzaman’la birlikte Başet Dağı’nda ve Bitlis Harbi’nde birlikte bulunmuş, Bitlis’te şehid olmuştur.

Abdulvahab: 

Bediüzzaman’ın eski talebelerindendir. Bediüzzamanla birlikte, Bitlis Deresi’nde Ruslarla çarpışmıştır.

Mihri Helav: 

Bediüzzaman Hazretleri’nin Horhor’daki talebelerindendir. Daha sonra İstanbul’a yerleşmiş, avukat olmuştur. Bediüzzaman’ı “Gençlik Rehberi Mahkemesi”nde müdafaa etmiştir.

Abdülmenaf: 

Bediüzzaman’ın Birinci Cihan Harbi esnasındaki talebelerindendir.

Molla Said: 

Bediüzzaman’la birlikte Bitlis Deresi’nde Ruslar’la savaşan talebelerindendir. Bir rivayete göre, Bediüzzaman’la birlikte Ruslar tarafından esarete götürülmüştür.

Şeyh Celâl Efendi: 

Bediüzzaman Hazretleri’nin Van’daki eski talebelerindendir. Aslen Siirt’lidir. Birinci Cihan Harbi’ne Bediüzzaman’la birlikte iştirak ederek birlikte savaşmıştır.

***

Yeni Asya gazetesi ve Risale-i Nur Enstitüsü Van Temsilciliği’nin organize ettiği Van Mevlidi, her yıl olduğu gibi bu yıl da, kucaklaşmaya vesile olacaktır inşallah.

İlk olarak 1967 yılında okutulan Bediüzzaman Mevlidi sırasında, bizler henüz genç sayılacak yaşlardaydık. O tarihte okutulan mevlid akabinde bir çok Nur Talebesi tutuklanarak cezaevine gönderilmişti.

Mezkûr yılda, mevlide iştirak edenler arasında Bediüzzaman Hazretleri’ne Kastamonu’da uzun yıllar hizmet eden Vanlı “Çaycı Emin Bey” de mevcuttu.

Van’da okutulan bir mevlid ise 12 Eylül hengâmında icra edilmeye çalışıldıysa da buna engel olundu. Mevlidi tertipleyen heyetin üyelerinden Raif Zernekli tutuklanarak bir süre merkez çarşı karakolunda bekletilmişti.

Daha sonraki yıllarda Nurşin Camii’nde icra edilen Bediüzzaman Mevlidi büyük katılımla gerçekleşmiştir.

Van’da bu yıl okutulacak Bediüzzaman Mevlidi’nin mekânı Üstad’ın Van’da kaldığı Nurşin Camii olacaktır.

Molla Hamid’in anlattığı bir hatıra mevcuttur. Şöyleki;

“Nurşin Camii’nde kaldığımız günlerde bir gün Üstadımız Bediüzzaman Said Nursî oturduğu odada bana hitaben: ‘Molla Hamid, bak ben Nurlar içinde kalmışım’ deyince ben anlayamadım. Bu defa Üstad anlatmaya devam etti:’ “Doğduğum köy Nurs, annemin ismi Nuriye, hocam Nuri, kaldığım cami Nurşin, bak duvarda Osman-ı Zinnureyn yazılı’ diye duvarda asılı duran levhayı tebessüm ederek gösterdi.”

Son yıllarda eski binasının yerine yenisinin yapıldığı Nurşin Camii, daha modern hale getirilmiş, genişletilerek Vanlıların hizmetine sunulmuştur.

Van’da Nurşin Camii’nde okutulacak Bediüzzaman Mevlidi’nde buluşup muhabbetle kucaklaşalım inşallah.

***

Belde-i Van

Nur hizmetlerinde yazılırken destan

Mühim yerlerden birisidir belde-i Van

Bir tarafta başı dumanlı cebel-i Erek

Asrın imamını bağrına bastı severek

Bu mukaddes hizmette vardır çok hissesi

Yekpare taştan olan meşhur Van kalesi

Ma’i zemzem gibi içenler olur âbad

Daim akan bir pınar işte Zernebad

Önce Van’da sulandı kuruyan toprak

Bu Asr’ın Bedisine verildi bayrak

Destanlar yazıldı dolu ve karda

Şirin bir yer olan Bahçesaray’da

Kitap ve sünnet olmuş o Bedi’nin rehberi

Annesi Nuriye Hanım ve Molla Mirza pederi

Hâlâ yankılanmada Van’daki gür sadası

Van Gölü’nde bir mühür gibi Akdamar Adası

Nur hizmetlerinden eserken hoş meltemler

Van’da Nur Talebeleri o bülend sesi dinler

Hasan Şen