CHP, on binlerce hükümlünün cezaevlerinden tahliyesini öngören infaz paketine yönelik önerilerini kısa süre önce AKP’ye yazılı olarak iletti. CHP, kendisine taslağı iletilen pakete destek vermek için, “darbeye ve hükümeti devirmeye teşebbüs, örgüt kurmak ve yönetmek” suçları hariç devlete karşı işlenen suçlarda da ceza indirimi yapılması gerektiğini savunuyor. Anayasa hukuku profesörü ve CHP milletvekili Prof. İbrahim Kaboğlu, euronews Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Adi suç ve suçlular değil, ancak siyasal suç ve suçlular af kapsamında yer alabilir. Yapılacak iyileştirmede, öncelik tutuklulara, fikir suçlularına ve siyasal suçlara verilmeli” diyor. Kaboğlu, “Ceza indirimi veya af, palyatif ve konjonktürel çözümler olup, asıl hedef “adil yargılanma hakkı” ekseninde kapsamlı bir yargı reformu olmalıdır” ifadelerini kullanıyor.

Siyasal suç yelpazesi belirsiz

Kaboğlu’na göre, siyasal partiler, âdil yargılanma hakkının yedi ana ilkesi üzerinde uzlaşmalı: (1) Mahkeme hakkı, (2) Mahkemelerin bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkesi, (3) Suçsuzluk karinesi, (4) Savunma hakları, (5) Silâhların eşitliği ilkesi, (6) Gerekçeli karar hakkı, ve (7) yargı kararlarını uygulama yükümlülüğü. “Hapishanelerin doluluğu, terör suçu tanımının fazla geniş tutulması, siyasal suç yelpazesinin belirsizliği, fikir suçlarının yaygınlığı, hatta niyet sorgulaması yoluyla söylenmeyen sözlerden sorumlu tutulma şeklinde hukuka tamamen yabancı uygulamalar, kısacası, âdil yargılama hakkının asgari standartlarına uyulmaması nedeniyle, demir parmaklıkların dışında kalması gerekenlerle içinde olması gerekenler arasında ayrım çizgilerinin belirsizleşmiş olmasından kaynaklanmaktadır” diyor Kaboğlu.

İki teklif getirilebilir

Mahpusların yaşama hakkının, devletin sorumluluk ve yükümlülük alanında olduğunu, mümkün olduğunca nesnel, âdil ve eşit bir düzenleme yapılması gerektiğini anımsatan Kaboğlu, “infaza ara vermek” gibi seçenekler üzerinde de durulması, siyasî suçlular, gazeteciler, avukatlar, seçilmişlerin öncelikle değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Bir diğer deyişle, ceza indirimi ve/veya af düzenlemesinde öncelikli olarak şiddet kullanmamış olan siyasal suç ve suçluların, bunlar arasında özellikle “fikir suçları” veya suçlularının yararlandırılması gerektiği savunuluyor. Kaboğlu’na göre, Covid-19 pandemisi düzenlemenin nedenini oluşturduğuna göre, AKP’ye iki öneri götürülebilir: “Yasa teklifi kabul edilse dahi infazı tamamlanamayacak olanlardan Covid-19 virüsünün bulaşması durumunda ölüm tehlikesini arttırıcı kronik rahatsızlığı veya kanser gibi ağır rahatsızlığı olanların pandemi süresince cezalarını evde çekmeleri gibi bir tedbir önerisi ve bu hasta kategorisi için CB anayasal yetkisini kullanabileceği göz önüne alınarak, yasal düzenlemeyi daha soğukkanlı bir biçimde yapmak.”