Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi Programı'nda yer alan  altın saklama hizmetlerinin geliştirilmesi kararı çerçevesinde bölgesel gümrüklü ve gümrüksüzsaklama merkezi kurulacak.

Hem halka güven vermesi hem de piyasaya likidite sağlanması amacıyla bankalarca toplanan fiziki altının en azından belli bir oranının Türkiye'de saklanmasına ilişkin sistem geliştirilmesi amacıyla bölgesel gümrüklü ve gümrüksüz saklama merkezi kurulması planlanıyor. 

Konuyla ilgili AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Borsa İstanbul (BIST) Genel Müdür Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, bir bölümü gümrüklü antrepo olmak üzere bölgesel saklama merkezi kurulması projesinin Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi Programı'nda yer aldığını söyledi.

Yatırımcıların ihtiyaçlarına göre hizmet verebilecek bir saklama merkezinin hizmete alınmasının Borsa İstanbul'un öncelikli hedefleri arasında olduğunu vurgulayan Dönmez, "Özellikle yurt dışında faaliyet gösteren kuruluşların bu yolla Türkiye'de başta altın olmak üzere kıymetli maden saklama hizmeti alabilecekleri ve gerektiğinde saklama kasasında bulunan kıymetli maden stoklarını Türkiye ya da çevre ülkelere sunabilecekleri bir yapı ile İstanbul'un kıymetli maden ticaretinin merkezi yapılması hedefleniyor" dedi.

BIST bünyesinde halihazırda bir kasa ve saklama hizmeti verildiğini, ancak bu hizmetin yatırımcılara yeterince tanıtılamadığını bildiren Dönmez, bankalarca toplanan fiziki altının en azından belli bir oranının Borsa İstanbul kasalarında saklanmasının stratejik olarak altın rezervlerinin ülke içinde kalması açısından önemli olduğunu dile getirdi.

Dönmez, ayrıca yastık altı yatırımı olarak da bilinen altın yatırımlarının finansal sisteme katılmasının bu yolla çok daha etkin hale geleceğini  ifade etti.

"Rafinerilerin denetim kuruluşu Borsa İstanbul"

Dönmez, Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'na bağlı olarak, piyasada işlem yapan üyeler ve fonların portföylerindeki kıymetli madenler ile Merkez Bankası altın zorunlu karşılıklarının son derece küçük bir kısmının Borsa İstanbul kıymetli maden kasasında saklandığını söyledi.

Ancak belirlenen hedefler çerçevesinde kıymetli maden saklamasında hitap ettiği kesimi ve coğrafyayı genişletmek isteyen Borsa İstanbul'un bu doğrultuda oldukça büyük bir kapasiteye sahip bir saklama merkezi kurma çalışmalarına başladığını bildiren Dönmez, Türkiye'de uluslararası altın ticaretinin en önemli çatı kuruluşu olan Londra Külçe Piyasası Birliği (London Bullion Market Association) tarafından resmi olarak tanınan ve ürettiği külçe altınlar dünyanın her yerinde kabul gören 3 rafineri bulunduğunu dille getirdi.

Dönmez, bu rafinerilerin denetim kuruluşu olarak da Borsa İstanbul'un tanımlandığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Dünyaca tanınan rafinerilerimizin ürettikleri altınların özellikle ülkemiz ve çevre ülkelerden oluşan coğrafyada bir kilogramlık külçe şeklinde alınıp satılan ürünlerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından zorunlu karşılık olarak kabul edilmesinin sağlanması halinde zorunlu karşılıkların çok daha önemli bir kısmının Borsa İstanbul saklama kasalarında tutulacağı düşünülmektedir. Bu konuda Borsa İstanbul olarak TCMB nezdinde girişimlerimiz devam etmektedir."

"Bölgesel saklama merkezi Kuyumcukent'in yanında inşa edilecek" 

Çetin Ali Dönmez, bölgesel saklama merkezinin halen Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası Bölümü'nün faaliyette bulunduğu Yenibosna'da bulunan Kuyumcukent'in hemen yanında inşa edileceğini söyledi.

Saklama merkezinin 2016 yılının ilk yarısında devreye alınmasının planlandığını aktaran Dönmez, "Bir bölümü gümrüksüz saha olması planlanan saklama merkezi yaklaşık bin 600 ton kıymetli madeni alacak kapasiteye sahip olacaktır. Çalışmanın tamamlanmasıyla saklama merkezine ilişkin gelişmelerin yanında Türkiye'de kıymetli maden ve kıymetli taş alanında büyük ölçekli üretim ve ticaret yapan firmalar açısından Kuyumcukent'in cazibe merkezi olma konumunun güçlenmesi beklenmektedir" şeklinde konuştu.

Çalışmaların yapılmasının ardından ancak büyük çoğunluğu yurt dışında saklanan altın cinsinden zorunlu karşılıkların önemli bir bölümünün Türkiye'de saklanmasının sağlanacağını anlatan Dönmez, katılım bankalarının mevcut durumda yurt dışında platin ve paladyum üzerinden gerçekleştirdikleri işlemlerin antrepo özelliği de olan saklama merkezi kurulması sonrasında burada saklanacak platin ve paladyum üzerinden gerçekleştirilmesinin de beklendiğini vurguladı.

Borsa İstanbul Genel Müdür Yardımcısı Dönmez, güvenli bir saklama merkezinin Türk kuyumculuk sektörünün kıymetli maden hammadde ihtiyacının daha etkin bir şekilde çözülmesine imkan sağlayacağına işaret ederek, şunları dile getirdi:

"Çeşitli nedenlerle kıymetli madenlerini güvenli bir yerde saklamak isteyen yatırımcılar ile çevre bölge ülkelerindeki yabancı yatırımcılar için alternatif, güvenli ve lojistik açıdan son derece önemli avantajı olan bir saklama kasası kurulmuş olacaktır. Ayrıca piyasa üyelerinden kıymetli maden ithalatı yapmak için yurt dışında yeterli kredibiliteye sahip olmayanlar açısından ihtiyaç duyulan kıymetli madenleri bunları saklama kasasında depolayan yabancı veya yerli kuruluşlardan doğrudan temin etme imkanı sağlanmış olacaktır.

Borsa İstanbul olarak başta altın olmak üzere kıymetli maden ticaretinde temel hedefimiz, düzenli adil ve güvenilir bir ticaret ortamının kurulması ve kayıt dışı ticaretin azaltılması, altın ve kıymetli madenlerin yastık altı yatırımı olmaktan çıkıp finansal sistem içine girmesidir."