İslâm Bilim Adamlarının eserlerinde ortaya koyduğu teknolojik bir aletin çizimini önce kendisinin günlerce, aylarca çalıştığını, daha sonra Almanya’da güvendiği fizik, kimya ve matematik profesörlerine ilettiğini, onların yaptıkları çalışmaları kendi çalışmaları ile bir araya getirip ortak bir noktada buluşuncaya kadar çalışmalara devam ettiklerini söyledi.

Kâğıt üzerinde son noktaya gelen bu çalışmaların, çalışır halde teknolojik bir esere dönüşmesinin de bir başka büyük zorluk olduğunu, her sanatkârın kendisini kimi zaman anlayamadığını, kimi zaman da milimetrik hassasiyeti olan bu eserleri yapmakta zorlandıklarını, onlarla geçen uzun zamanları ve kontrollerini, sonuçta istediği üretimin gerçekleştiğinde çocuklar gibi nasıl sevinip bayram ettiğini yüzünde beliren samimî tebessümle nakletti. Fuat Sezgin Hoca hiç şüphesiz ki bütün bunları, İslâm Bilim Tarihi’ne duyduğu derin saygı, inanç ve azimle aştı. O, üzerinde bütün Müslümanların ve insanlığın sorumluluğu olduğunun en çok farkında olan kişi idi. Eserlerini, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere; Türkiye, Mısır ve İran gibi ülkelerin insan ve teknoloji imkânlarından yararlanarak ortaya koydu.

FUAT SEZGİN İLE İLK İSLÂM BİLİM TARİHİ BELGESEL ÇEKİMLERİMİZ

03 Mayıs 2004’te TRT’den 4 kişilik bir ekiple Belgesel çekimleri için Almanya/Frankfurt’a gittik ve İslâm Bilimleri Enstitüsü Misafirhanesine yerleştik. Ertesi gün saat 07:30’da İslâm Bilimleri Enstitüsü’nde Hoca ile buluştuk. Daha önce yaptığımız çekim planlamasını kısaca gözden geçirip ‘Bismillah’ diyerek 10 gün sürecek çekimlerimize başladık. Yönetmenliğini büyük bir ciddiyet ve şevkle yaptığım bu çalışma o tarihte bir ilkti.

İlk çalışma yerimiz müzede astronomi aletlerinin olduğu bölüm oldu. Fuat Sezgin Hocamız ayakta her bir aletin yanında durarak; o icadın ilk olarak ne zaman? Nerede? Kim tarafından yapıldığını? Ve aletin o günün şartlarında ne ifade ettiğini? Bunların Avrupa’da kaç asır sonra ancak kimler tarafından yapılabildiğini büyük bir vukufiyet ve vakarla tek tek anlattı.

KÜTÜPHANE VE MÜZEDEKİ ESERLER

Anlattıklarının burada ancak bir kısmını zikretmek istiyorum: Me’mun dönemi küre ve haritası; İdrisi haritası; Biruni Haritası; Rey, Meraga ve Uluğ Bey Rasathaneleri; Usturlablar; Ekvatoryum (Zic). Su saatleri: el-Cezeri’nin fil’li su saati, mumlu saatler, Güneş saatleri, kumlu saatler ve 14. yüzyılın ilk yarısında İslâm Dünyası’nda yapılan mekanik saat örnekleri. Su Dolapları (çarklar) ve pompalar; hidrolik sistemler; yel değirmeni; ateş, duman ve buharla çalışan makinalar; şifreli kilit sistemleri. 

- Adem Özkan 2004’te belgesel çekimleri için Frankfurt’ta Enstitü’de Fuat Sezgin’le birlikte.-

Tıbba ait: Sinir, göz, KBB, genel cerrahi, hacamat ve kan alma aletleri, şifahaneler. İslâm Mimarisinin şaheserlerinden örnekler; kimya odasındaki gülyağı ve tıpta kullanılan alkol edinme aletleri, şifa veren taşlar; optik, geometride ilk bulunan değerler; ilk uçma; trigonometrik hesaplarla ay ve güneşin yüksekliklerinin hesaplandığı aletler; denizcilik odasında bulunan pusulalar; Piri Reis Haritası; ilk yapılan mancınıklar, toplar, bombalar, tank sistemleri, roketatarlar; müzik alet ve otomatları, mutfak ve süs aletleri gibi yüzlerce icat ve buluş.

Ayrıca İslâm Bilimleri Enstitüsünde yapılan en önemli çalışmalardan birisi de konu ile ilgili yüz binlerce eserin taranarak İslâm Bilim Tarihi konusunda yüzlerce ciltlik yazılı kaynakların ortaya konmuş olmasıdır. Fuat Sezgin Hoca bu eserleri alanlarına göre farklı renklerde ciltleterek bir farkındalık oluşturmuş.

Bunlar: Bizzat kendisinin yazdığı İnsanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eser olan Arap-İslâm Bilim Tarihi 17 cilt (Kırmızı). Hoca 30 Haziran 2018’de vefatından önce bu eserinin 18. cildini tamamlamaya çalışıyordu.

İslâm Matematiği ve Astro- nomisi 110 cilt (Mavi-Kırmızı).

İslam Coğrafyası 278 cilt (Sarı-Siyah).

İslâm Felsefesi 120 cilt (Kahverengi-Yeşil).

Tabiî Bilimler (Fen Bilimleri) Fizik, Kimya, Optik, Teknik 90 cilt (Bej).

Alman dilinde yazılan birkaç yüz bin kitaptan çıkarılan Arabiyat ve İslâm üzerine yazılan kitap ve makalelerin bir araya getirildiği eser 21 cilt (Yeşil-Bordo).

Dünya çapında son derece önemli ve nadir olan 200 çeşit el yazması kitabın tıpkıbasımı, Enstitü Mecmuaları 15 cilt (Mavi).

İslâm Sikkelerine ait ciltler (Turuncu-Kırmızı),

İslâm Musıkîsine ait ciltler (Gri-Kırmızı).

Prof. Dr. Fuat SEZGİN Hoca ile Almanya/Frankfurt’ta 5 gün ön hazırlık, 10 gün de çekimlerini birlikte yaptığımız belgesel çalışmaya ilâve olarak İstanbul’a bir konferans için geldiğinde, İstanbul’un muhtelif mekânlarında birlikte çekimler yaptık. Ayrıca bizler ekip olarak Mısır, İran, Özbekistan ve Türkiye’de de konu ile ilgili zenginleştirici çekimler gerçekleştirdik. TRT olarak hazırladığımız bu belgesel film, 10 bölüm olarak, “DÜNYAYA DOĞAN GÜNEŞ: İSLÂM BİLİM TARİHİ” adı ile TRT’nin bütün kanallarında yayınlanmıştı.

-Fuat Sezgin ve Eşi Ursula Sezgin’in Adem Özkan ve ailesine sundukları bir hediye.-

Arap İslâm Bilimleri Enstitüsü̈'nuün orijinal isim ve adres ve telefonları.

Fuat Sezgin Hocanın burada yaptığı en önemli iş: Avrupalıların; ‘Biz bulduk’, ‘Biz yaptık’ dedikleri birçok icat ve buluşların asırlar öncesinde Müslüman Bilim adamları tarafından yapılıp bulunduğunun inkâr edilemez belgelerle ortaya koymasıdır. Hamasilikten uzak, belgelerle çalışan ve konuşan ilim çınarı Prof. Dr. Fuat SEZGİN işte bunun için İslâm Bilim Tarihi’nin bu zamandaki namusudur. Başta Müslümanlar ve bütün insanlık ondan çok şey öğrendi. Ona borcumuz çok fazla. Müslümanların yere eğilen başlarını yukarı kaldıran, yüz akı bir bilim adamımızdır. Bu vesile ile bir kez daha rahmetle yâd ediyor, yeni nesillere ilham kaynağı olmasını diliyoruz. (Zafer Dergisi Ekim 2018 sayısından alınmıştır.)

-SON-