|
Gelişen teknoloji ve hayatın her alanını kapsamaya başlayan teknolojik aletler, çevreyi yeni bir sorunla karşı karşıya bırakıyor; ‘e-çöp’.
Sadece ABD’de her yıl, yaklaşık 1,5 milyon ton televizyon, ekran, cep telefonu ve pil çöpe gidiyor. Ancak, bu çöpler, kurşun ve civa gibi zehirli içerikleri sebebiyle de bir tehdide dönüşüyor. Bu içeriklerin havaya ve suya karışarak, dolaylı olarak insan hayatına ve tabiata olumsuz etki yaptığı belirtiliyor. Hem devlet yönetimi hem de sanayiciler ‘e-çöp’ün çevreye diğer çöplerden fazla zararı olduğu konusunda hemfikir ancak sorunun nasıl çözüleceği konusunda genel bir konsensüs bulunmuyor. Evlerin, elektronik çöplerini atma şekliyle ilgili yasal bir düzenleme bulunmuyor. Avrupa Birliği’nin, elektronik çöpün geri dönüşümü konusunda bir düzenlemeye gittiğine dikkat çeken uzmanlar, ABD’de de federal bir düzenleme yapılması gerektiği uyarısında bulunuyor. Şu ana kadar 9 eyalet, elektronik çöplerin geri dönüşümü ile ilgili kısmî düzenlemeler yaptı. Bu eyaletlerden Connecticut’ta düzenlemenin geçmesine öncülük eden eyalet senatörü Pat Widlitz, “Eski bir televizyon 10 pound kurşun içeriyor. Elektronik çöpler gerçek bir kamu sağlığı sorunu” diyerek, tehdidin boyutunu ortaya koyuyor.
E-çöplerin toplanmasında düzenleme yapılan eyaletlerde iki sistem uygulanıyor. “Extended Producer Responsibility” denilen programda, söz konusu elektronik eşyayı üreten firma, alet çöp hale geldiğinde onun sokaktan toplanarak geri dönüşümün yapılması sorumluluğunu malî olarak almak zorunda. “Advanced Recycling Fee” denen sistemde de, tüketici, söz konusu elektronik eşyayı alırken, fiyata geri dönüşüm harcı da ekleniyor. Bu kesintiler, eyaletin oluşturduğu geri dönüşüm fonunda birikiyor ve bu tür elektronik eşyaların geri dönüşümünde kullanılıyor. Son olarak New York Belediye Meclisi, üretici sorumluluk düzenlemesini kabul ederek, üreticiye sorumluluk yükleyen ilk şehir oldu.
|
