Bizde artık sorun olmaya başlayan bu “kadeh kaldırma” nedir? Ne zamandan beri insanlar karşılıklı kadeh kaldırıp “şerefe” diyorlar?
Bu adetin kesin bir başlangıç tarihi yok. Çeşitli kaynaklardan değişik bilgiler buldum. Ama kadeh kaldırmanın binlerce yıl öncesine dayandığı kesin. Hatta insanlığın en ilkel dönemlerinden kurtuluşu sırasına dayandığı bile söyleniyor.
İlkel çağdan, yani birbirlerini öldürüp yedikleri bile rivayet edilen çağlardan kurtuluş sırasında kabileler aralarında barış yaparken birbirlerinin kanını bir kadehe koyup “artık seni öldürmeyeceğim, incitmeyeceğim” anlamında gelen bir kelime söyleyip bir yudum alırmış.
Bu karşılıklı barış anlaşması ritüeli bin yıllar içinde gelişip “Ben seninle kardeşim, sana benden zarar gelmez” anlamında kullanılmaya başlanmış.
Yani kadeh kaldırmak karşı tarafa bir dostluk nişanesi olarak algılanabilir. Günümüzde içinde özellikle kırmızı şarap olması da ilk çağlarda kullanılan kanı çağrıştırması açısından görülmeli. Yani şarap içilmesinin dini anlamı hiç yok.
Yine bir başka kaynağa göre Ortaçağ Avrupa’sında verilen davetlerde kimi şovalyelerin içine zehir konulup konulmadığını anlamak için kadehlerini havaya kaldırıp bakmalarıyla başlamış bu adet. Sonra iki taraf da kadehini kaldırıp zehir incelemesi yaptıktan sonra kadehlerini birbirine vurup “güven” telkin ediyorlarmış.
Vatan, 15.11.2007
|