DİSK tarafından yapılan araştırmaya göre, Türkiye’de üniversite mezunu çalışabilir nüfusun yüzde 29’u ekonominin dışında kalıyor.
AB ülkelerinde ise bu oran yüzde 16 seviyesinde bulunuyor. DİSK-ARGE tarafından yapılan araştırmada, AB ülkelerinde ve Türkiye’de eğitim düzeyi ile işsizlik arasındaki ilişki karşılaştırıldı. Araştırmada, AB ülkelerinin 1997 yılında oluşturdukları Avrupa İstihdam Stratejisi (Lizbon Bildirgesi) ile istihdam oranlarını 2010 yılına kadar yüzde 70’e çıkarma hedefini önlerine koydukları belirtildi. AB’ye üye 27 ülkenin istihdam oranının şimdiden 65’i bulduğu belirtilen araştırmada, ‘’Türkiye’nin bu hedefin oldukça uzağında kaldığı ve 15 yaş üstü çalışabilir nüfusun yarısından fazlasının iş gücünün dışında kaldığı’’ kaydedildi.
Türkiye’de her 100 kişiden sadece 46’sının istihdam edildiği ifade edilen araştırmada, ‘’Aynı göstergeyi nitelikli iş gücü sayılabilecek üniversite mezunlarına göre incelediğimizde de aynı sonuç çıkmaktadır. Türkiye’de üniversite mezunu çalışabilir nüfusun yüzde 29’u ekonominin dışındayken, AB ülkelerinde bu oran yüzde 16’’ denildi.
İŞSİZLİĞİN SEBEPLERİ
Kültürel ve sosyal sebepler bir tarafa bırakılıp, soruna sadece iş gücü talebi ve arzı açısından bakıldığında bu durumun muhtemel iki sebebi olabileceğine yer verilen araştırmada, bunlardan birincisinin ‘’ekonominin, nüfus artışı ve göç gibi sebeplerle artan iş gücü talebini emme kapasitesinin bulunmaması’’, ikincisinin ‘’Türkiye’deki 15-65 yaş arası çalışma çağında bulunan nüfusun istihdam edilebilir vasıflara sahip bulunmaması’’ olarak gösterilebileceği belirtildi. Araştırmada, ‘’Bu sebeplerden birincisine yönelmek doğrudan Türkiye’de bugüne kadar uygulanan ekonomik politikaların eleştirisini gerektirdiği gibi sermaye sahibi kesimlerinde çalışma biçimlerini sorgulamaya tutacaktır. Herhalde bu sebeple olsa gerek, istihdam ve işsizlik sorunlarının ele alındığı her toplantıda eğitim tek çıkış yolu olarak gösterilmekte ve birinci sebepten böylelikle uzak durulmaktadır’’ değerlendirmesinde bulunuldu.
“ÜNİVERSİTE MEZUNU OLMAK DA
DURUMU DEĞİŞTİRMİYOR”
AB ülkelerindeki verilerin eğitim düzeyi ilerledikçe işsizliğin azaldığı belirtilen araştırmada, şunlar kaydedildi:
‘’AB ülkelerinde ilköğretim seviyesindekiler arasında işsizlik oranı yüzde 12 civarındayken, üniversite mezunları arasındaki işsizlik oranı belirgin bir düşüşle yüzde 4,6’ya inmektedir. Oysa Türkiye eğitim ile çalışma hayatı arasında bir kopukluk sözkonusu. Eğitim düzeyinin yüksek olması ne işin niteliğini ne de işsizliği belirliyor. AB ülkelerinde eğitim ile işsiz sayısı arasında ters yönlü bir ilişki gözlemlenebilirken, Türkiye’de böyle bir ilişki yok. Avrupa’da eğitim artarken işsizlik azalıyor. Bu süreç Türkiye’de aynı biçimde ilerlemiyor. Türkiye’de ortaokul ve ilköğretim mezunlarının yüzde 13’ü işsiz, üniversite mezunu olmak da durumu değiştirmiyor. Türkiye’de lise mezunlarının yüzde 13’ü, üniversite mezunlarının yüzde 10’u işsiz.’’
Araştırmada, eğitim ve istihdam arasındaki kopukluğun sebepleri ‘’Üretimin düşük katma değerli, emek yoğun işlerde yoğunlaşması sebebiyle nitelikli emek ihtiyacı artmaması’’ ve ‘’Üniversiteler de dahil olmak üzere eğitimin ülke ihtiyaçlarına göre şekillendirilmemesi’’ olarak gösterildi.
|