|
Plan kelimesi Lâtince kökenli bir kelime olup, Türkçe sözlüklerde tam bir karşılığı olmasa da, sonradan türetilen bir kelime olan “tasarlama” ile isimlendiriliyor. Tasarlananı açıklama şeklinde tanımlanan tasımlama kelimesi ise Yunanca kökenden gelmektedir. Yani plan, tasarlananı gösterirken, program ise, tasarlananı ve yapılacak şeyin nasıl ve ne zaman yapılacağını önceden sistematik bir şekilde karara bağlama ve bir nev'î yol haritası çizmedir.
Şimdi başarıya giden yolda, kariyer ve kişisel gelişim çerçevesinde bireylerin yapacağı ilk işlemlerden birisi öncelikle kısa, orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel prensip, ilke ve politikalarını, hedefini, beklentilerini, önceliklerini ve bunlara ulaşmak için izlenecek yolu iyi tesbit etmesi gerekir. Ben konuya, genelde, akademik ve entelektüel açıdan baktığımdan, örneği akademik kariyerden vermek istiyorum. İşte size profesörlüğe yükselmenin basamakları:
1. Basamak: Lisans devresinde görmekte olduğu derslere planlı, programlı hazırlanmak iyi çalışmak. Yüksek Lisansta not ortalaması değerlendirmeye tâbi olduğundan ortalamayı yüksek tutmayı hedeflemek.
2. Basamak: Yabancı dil ve bilgisayarı planlı ve programlı bir şekilde sürekli çalışarak akranlarının önüne geçecek bir şekilde çalışmak. Zira hem bilgisayar hem de yabancı dil (bilhassa İngilizce) akademik kariyerin olmazsa olmazlarındandır. Bu iki faktörü optimal düzeyde başaramayan kişinin asla akademik kariyer basamaklarına adım atmamak gerekir.
3. Basamak: ALES sınavına, kendi branşına göre, hazırlanmak ve lisansı bitirmeden önce LES konusundaki temel hazırlığını tamamlamış olmak gerekir.
4. Basamak: Yüksek lisansta bir yandan dersleri takip ederken, diğer yandan yabancı dil konusuna süreklilik kazandırmak ve bu bağlamda kendi branşı ile ilgili yabancı kaynakları takip etmek gerekir. Bilhassa kendi alanında yayınlanan ve uluslar arası indekslere giren bilimsel dergileri takip etmek gerekir.
5. Basamak: Yüksek lisans tezini doktorada uzmanlaşabileceği bir alandan seçmek ve danışmanı ile uyum içinde çalışmak gerekir.
6. Basamak: Doktoraya başvurmadan önce yine yabancı dile, ALES ve not ortalaması konularını göz önünde bulundurmak ve yüksek tutmak gerekmektedir. Zira bazı üniversiteler doktorada not ortalaması istemektedir. Meselâ ben doktoraya başvurduğum zaman bizden belli bir yüksek lisans ortalaması istemişlerdi. O ortalamayı tutturamayanlar müracaat bile edemediler.
7. Basamak: Doktorada dersleri iyi takip ederken yine yabancı dil faktörünü unutmamak gerekir. Zira yabancı dil ön şarttır ve yeterlilik sınavına girebilmek için ÜDS’den en az 50 almak gerekmektedir.
8. Basamak: Doktorada yeterlilik için iyi bir plan yaparak görülmekte olunan derslerin sistematik bir program çerçevesinde çalışması gerekir.
9. Basamak: Doktora tezini geçtikten sonra yardımcı doçent olmak için birkaç makale hazırlamak. Zira yardımcı doçent olmanın eser şartı bulunmaktadır.
10. Basamak: Doçentliğe başvurabilmek için ÜDS’den 65 almayı planlamak. Zira 65 almak doçentliğe müracaat etmenin ön şartıdır.
11. Basamak: Yabancı dili geçtikten sonra en az 6 puan toplamak ki, geçmek için bu puan bile yetmemektedir. Her makale 1 puan, her bilimsel kitap 3 puan vs.
12. Basamak: Doçentliği aldıktan sonra profesörlük için diğer şartların yanı sıra 5 yıl beklemek gerekiyor.
Görüldüğü gibi, profesör olmak öyle kolay bir şey değil, daha ben ana hatlarını saydım. Arada birçok faktör var, onu da bu sürece başlayınca görürsünüz. Tüm kariyer basamaklarında bu ve buna benzer engeller bulunmaktadır. Siz kariyer basamaklarını sıçrayarak atlayamazsınız. Çekirge misali, bir iki sıçrasanız da üçüncüsünde tökezlersiniz. Bu yüzden, ucuzcu, bedavacı bir kariyer gelişimi planlamayınız. Sağlam ve kendinizi geleceğe hazırlama yolunda planlı ve programlı olmayı hedefleyiniz. Sistematik bir şekilde plan ve program çerçevesinde çalışanlar yavaş da olsa istikrarlı ve emin adımlarla yürürler ve menzil-i maksuda ulaşırlar. Ulaştıkları yerde ise, ayakları sağlam basar ve kimsenin tasallutu ve minneti altına girmezler. Zira basiret ve hakkıyla elde edilmiş bir başarı trendi, eninde sonunda kendisini kabul ettirir; lâyık olunan yerlere ulaştırır.
| 
