BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli raporuna göre, küresel ısınmanın planktonlardan kutup ayılarına, dünyanın en güney noktasından en kuzeyine kadar, yeryüzündeki canlılar üzerinde beklenen ciddî etkisi ortaya çıkmaya başladı.
BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporuna göre, küresel ısınmanın planktonlardan kutup ayılarına, dünyanın en güney noktasından en kuzeyine kadar, yeryüzündeki canlılar üzerinde beklenen ciddi etkisi ortaya çıkmaya başladı. AP’nin haberine göre, IPCC tarafından açıklanması beklenen ve 100’den fazla ülke hükümetinin tayin ettiği 2000 dolayındaki bilimcinin katkılarıyla hazırlanan raporda, ‘’iklimdeki değişiklikler artık tüm kıtalarda fiziksel ve biyolojik sistemleri etkiliyor’’ denildi.
‘’Yüzlerce canlı türünün eski yayılma alanları değişmiş, ekosistemler bozulmuş durumda’’ denilen rapora göre kuzey ve güney kutuplarındaki hayvan ve bitkiler dahil canlı türlerinin yaşam biçimlerinde çok büyük değişiklikler başladı.
Yükselen deniz suları kıyılarda canlı türleri için yaşam alanı yaratan sulak alanları tahrip ediyor. Isınan deniz suları da çeşitli türlerin zengin bir uyum içerisinde yaşadıkları mercan resiflerinin beyazlaşmasına ve ölmesine yol açmaya başladı. Isınan sular ayrıca, denizlerdeki türleri kutuplara doğru yönlenmeye zorladı, Afrika göllerindeki balık miktarlarında da düşüşler oldu.
Rapora göre, yeryüzünün ortalama sıcaklığı 1-2 santigrat derece daha artarsa yeryüzündeki türlerin üçte biri yayılma alanlarını değiştirecek veya tükenecek. Örneğin Porto Rico’daki yağmur ormanlarında kurbağaların geceleri koro halindeki bağırışları artık kesildi. Çünkü koroya katkı yapan kurbağa türleri tükendi. Bölgede bilinen 17 türün 3’ü tükendi, 7 veya 8’i ise sayıca azalmaya başladı. Kurbağaların kaybedilmesinin, felâketlere yol açabileceği uyarısı yapılıyor çünkü bu yok oluş, kurbağalarla ortak besin zinciri içerisinde bulunan kuş ve böcek türlerini etkileyecek ve bu da katlanarak artan yeni süreçlere yol açacak, telafisi mümkün olmayan sonuçlar ortaya çıkacak.
Yüzlerce örnekten bir başkası da kutup ayıları. Kuzey Kutbu’nda, giderek daha kuzey noktalara çekildikleri gözlenen kutup ayılarının da 2050’de yalnızca hayvanat bahçelerinde kalacağı uyarısı yapılıyor. Yaşamak için buza ihtiyacı olan kutup ayıları, kuzey kutbunda yazın var olan buz kütlesinin 1978’e göre yüzde 20 küçülmüş olmasından ciddi biçimde etkilenmiş durumda. Kutup ayılarının nüfusu, 1980’lere göre yüzde 22 düştü.
|