|
Türkiye’de kimsenin ipinde olmadı ve olamazdı da, fakat geçtiğimiz 23 Ekim günü, Sovyet boyunduruğuna karşı ünlü Macar ayaklanmasının ellinci yıldönümüydü...
Bu ayaklanmanın iki önderi, Imre Nagy ve Pal Maleter iki yıl sonra Ruslar tarafından asıldılar. Şimdi Budapeşte’de kenar köşe bir mezarlığın bir kıyısında iki alçakgönüllü mezarda yatıyorlar.
Kimse onlar için bir ‘anıtmezar’ yaptırmayı düşünmedi.
John F. Kennedy de dahil olmak üzere Amerikan büyükleri de, Arlington ‘devlet mezarlığında’ tümseksiz birer taş... Başka bir ülkede de devlet mezarlığı duymadım. (Orası iç savaşın güneyli başkomutanı Robert E. Lee’nin tapulu çiftlik arazisiydi, Abraham Lincoln’un emriyle el konulmuştu...)
Aranızda General De Gaulle’ün nerede yattığını bilen varsa beri gelsin... Söyleyeyim: Colombey köyünde, aile mezarlığında.
Napoleon’un anıtmezarı, Ondördüncü Louis’nin malul gaziler için yaptırmış olduğu barınmaevinin kilisesinin kubbesinin altıdır.
İngiliz büyükleri de katedralin içine gömülürler, Westminster...
Viyana’ya yolunuz düşerse Kapuzinergruft’u mutlaka görünüz, kapıda bir papaz bilet kesiyor (ben 35 Schilling vermiştim); anıtmezar şöyle dursun, imparatorların lahitlerini görebilmek için daracık bir merdivenden yerin üç kat altına ineceksiniz.
Bizde padişah türbeleri vardır. Kocakarılar çaput bağlarlar.
Haaa, bizde bir de Anıtkabir vardır, bir de anıtmezarlar!
Anıtkabir’de Atatürk yatar. Aslında yerin epey altında yatar da, binlerce hamiyetli vatan evladı, Atatürk’ün mezarını gördüm sanıp bir mermer blok karşısında heyecanlanır... O mermer yalnızca bir görüntü oluşturur, Atatürk onun içinde değildir.
Eh, ‘yakın arkadaşı’ olduğu için İnönü de oraya gömülmüştü ama tam karşısına, avlunun öbür ucuna, açığa... Utanmadan Cemal Gürsel’i de ilk önce oraya gömmüşlerdi galiba...
Bürokrasiye gıcıklık olsun diye yapılmış anıtmezarlarda da, Celal Bayar, Adnan Menderes, Turgut Özal falan yatarlar...
‘Anıtkabir’ ile ‘anıtmezar’ kelimeleri arasında hiçbir anlam farkı yoktur. İkisi de aynı şeydir. Fakat berikilere de Anıtkabir denilse kıyamet kopacaktır! Dolayısıyla bunlar birer ‘anti-Anıtkabir’ olarak algılanmışlardır.
Haaa, bizde bir de ‘devlet toplu anıtmezarı’ vardır.
Adı devlet mezarlığıdır ama, öyle bir hava verilmiş, üstüne öyle bir açık hava kubbesi yapılmıştır ki, bu da bir anıtmezardır. Şu farkla ki, orada bir kişi değil, üç cumhurbaşkanı ve altmış bir yüksek rütbeli asker yatar.
Bu bir ‘bürokrasinin egemenliği anıtıdır’.
Çünkü artık oraya eski başbakanlar ve eski meclis başkanları da gömüleceklerdir. Bakalım sıra eski bakanlara ve eski müsteşarlara, giderek eski genel müdürlere ne zaman gelecektir?
Merhum Ecevit de oraya gömülecek. Rahşan Hanım ‘bizi ayırmayın’ dediği için kendisine özel bir kolaylık gösterilecek, Allah gecinden versin o da gidince eşinin yanına defnedilecekmiş!
Bunda yadırdanacak bir şey yok: Biz, İstanbul’da Şişli camiini ‘özel burjuva camii’, Teşvikiye camiini ‘özel entellektüel camii’, Ankara’da Kocatepe camiini de ‘özel bürokrat camii’ yapmış adamlarız.
Onu boşverin de, ben şimdi, cumartesi günü yaratılması tasarlanan ‘yeni 555K’ olayında başbakanı kim tartaklayıp ceketinin yakasını yırtacak, yani Deniz Baykal’ın kırk altı yıl önce oynamış olduğu acıklı güldürüyü kim oynayacak, onu merak ediyorum... Herhalde Baykal’ın kendisi değil, çünkü hem yaşı geçti, hem de iktidarla pek güzel bir ‘siyasi muvazaa’ içinde olduğundan taşkınlık etmesine gerek yok.
Akşam, 9.11.2006
| 
