ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN YETKİSİ 124 ÜLKE TARAFINDAN TANINIYOR. TÜRKİYE UCM’NİN KURUCU SÖZLEŞMESİ ROMA STATÜSÜNE TARAF DEĞİL. UCM’NİN KARARLARINI TANIMADIĞIMIZ İÇİN NETANYAHU ÜLKEMİZE GELİRSE TUTUKLANAMIYOR.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, 8 Ekim 2023’ten 20 Mayıs 2024’e kadar işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen bu suçlardan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkarttı. UCM’nin beklenen kararı dünyada geniş yankı bulurken, birçok ülkeden destek açıklaması geldi. Türkiye de karara destek veren ülkelerden biri oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “UCM’nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant hakkında çıkardığı tutuklama kararını desteklediğimizi ifade etmek istiyorum” dedi. Peki Netanyahu Türkiye’ye gelirse, Türkiye’nin onu tutuklama hakkı bulunuyor mu?
Sadece destek olabilir
1 Temmuz 2002 tarihinde uluslararası ilgiye mazhar en ciddi suçlar olan soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ile saldırı suçunun faillerini yargılamak ve hesap verilebilirliği sağlamak amacıyla kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) kararları, taraf ülkeler tarafından uygulanmak zorunda olarak kabul ediliyor. UCM’nin yetkisi üye 124 ülke tarafından tanınırken, Netanyahu birçok ülkeye seyahat gerçekleştiremeyecek ve kelepçelenerek Lahey’de mahkemeye teslim edilecek. Türkiye ise UCM’nin kurucu sözleşmesi Roma Statüsüne taraf değil. Bu nedenle yasal olarak UCM kararlarını tanımadığı için Netanyahu ülkeye gelse bile tutuklanamıyor. Konu ile ilgili HaberTürk’te konuşan Milletler Arası Özel Hukuk Uzmanı Prof. Dr. Nuray Ekşi, “UCM kararını üye devletler yerine getirecektir. Türkiye UCM’nin yetkisini kabul etmedi. Dolayısıyla Netanyahu Türkiye’ye gelirse Türkiye’nin böyle bir yükümlülüğü yok. Ama yine de destek olabilir üye olmamasına rağmen” dedi.
Üye devletler hangileri?
Netanyahu’nun tutuklanma korkusuyla karşı karşıya kalacağı ülkeler şu şekilde sıralanıyor: Senegal, Nijerya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kenya, Tunus, Ürdün, Güney Kore, Yeni Zelanda, Lüksemburg, İspanya, Almanya, Avusturya, Finlandiya, Danimarka, Afganistan, Brezilya, İsveç, Japonya, Uruguay, Hollanda, Hırvatistan, Sırbistan, Kolombiya, Birleşik Krallık, Meksika, İsviçre, Polonya, İtalya, Portekiz, Macaristan, Slovenya, Norveç, Fransa, İrlanda, Yunanistan, Estonya, Bulgaristan, Belçika, İzlanda, Avustralya, Romanya, Kanada.
Nurseza Parlakoğlu - Muş