Uluslararası Şeffaflık Derneği tarafından yapılan ‘Kurumsal Raporlamada Şeffaflık Araştırması’nın bulguları kamuoyuna açıklandı. Derneğin araştırmacılarından Emre Dönmez’in paylaştığı verilere göre araştırmada BIST 100 Endeksi’nde yer alan 100 şirketin internet ağı ele alındı. Araştırmanın bir bölümü yolsuzlukla mücadele programının şeffaflığı ile ilgili olup 100 şirketin ortalaması yüzde 28’e tekabül etti. Dönmez, "Dünyada çok uluslu şirketlerde oran yüzde 70. Buradan ülkemizde durumun pek de iyi olmadığını görüyoruz. Şu muhakkak ülkemizde şirketlerin yolsuzlukla mücadele programının şeffaflığı ile ilgili, web ortamında yayınlanması ile ilgili, kamuoyuna açıklanması ile ilgili bir zayıflık var." dedi. 

Bu arada şeffaflık alınında başarılı olanların başında bankaların yer aldığını vurgulayan Dönmez, "BIST 100’de olan ve başarılı 10 banka görüyoruz. Tabii bankaların ayrı bir hukuku var. Tabii bunlar kurumsal ve büyük olduğu için yolsuzlukla mücadele programının şeffaflığı bölümünde web ortamında çok ve kalifiye veriler paylaşıyor. Araştırmadan gayrimenkul sektörünün öyle başarılı olmadığı anlaşılıyor. Yani bu şirketlerde durum pek iyi değil, adım atılmalı." 

Emre Dönmez, 3 büyük kulüp için ise "Önemli futbol takımlarımız var, bunlar sosyolojik olarak önemli. Milyonların takip ettiği, gönül verdiği, beğendiği takımlar. Bunların web ortamına girdiğinde şeffaflık konusunda iyi bir skorları ve puanları yok. Beşiktaş’ın yüzde 15 puanı var, Fenerbahçe ve Galatasaray bu sözünü ettiğim bölümden puan alamıyor. Bu hakikaten vahim bir durum." ifadelerini kullandı. 

Araştırmada organizasyonel şeffaflık ve ülkesel raporlama bölümleri de bulunuyor. Dönmez, "Organizasyonel şeffaflıkta şirketlerimizin durumu iyi ama ülkesel raporlamada dünyada da bir sorun var, ülkemizde de. Şirketlerimiz bu konuya eğilmeli, aşama almalı." uyarısında bulundu. 

Uluslararası Şeffaflık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Oya Özarslan da "Yolsuzlukla mücadele programında dünya şirketlerinde oran yüzde 70, bizde yüzde 28. Bu tablo şirketlerimizin rekabetçiliği adına, global oyuncu olup olamayacağı adına önemli bulgu. Burada şirketlerin kendini yeniden ele alması önemli." dedi. Yolsuzlukla mücadele kamunun ve sivil toplumun yanında şirketin de rolü olması gerektiğini dile getiren Özarslan, sözlerini şöyle tamamladı: 

"Özel sektörün yolsuzluk davalarında, yolsuzluk olaylarında arz temin eden olarak rolü var. özel sektörün tüketicilerine, elemanlarına, tedarikçilerine, topluma karşı rolü var. Onun için özel sektör bunun ucundan tutmalı. bütünsel bir problem, tek başına yürütülemez yolsuzlukla mücadele." 

Tavsiye bölümünde kamunun, yatırımcıların, sivil toplumun şirketleri şeffaf olmaya teşvik etmesi, bu anlamda rapor talebinde bulunması gerektiğine işaret edilen ‘Kurumsal Raporlamada Şeffaflık Araştırması’nın belli başlı bulguları şöyle: 

- 100 şirketten 9’u yolsuzlukla mücadele programı beyan ediyor. 

- Kamuoyuna açık olmayan şirketlerin yolsuzlukla karşılaşma riski büyük. 

- 100 şirketten 10’unda yöneticiler, iletilerinde yolsuzlukla mücadele konusuna atıfta bulunuyor. 

- Ceza Kanunu kapsamında yaptırıma tabi tutulan kolaylaştırma ödemelerine dair 16 şirketin bir açıklaması var. Kimi şirketler bunu bahşiş olarak ifade ediyor. Ufak miktarlı usulsüz ödemelerin bahşiş olarak görülmesi yolsuzluğun şirketlerce de içselleştirildiğini ortaya koyuyor. 

- Şirketlerin bağlı ortaklıkları ve iştirakleri hakkında temel verilerin şeffaflığını inceleyen organizasyonel şeffaflık bölümünde şirketlerin puanı yüzde 85. 

- Şirketlerin ülke dışında faaliyetlerine dair gelir, vergi ve sermaye gideri gibi temel mali tabloların ele alındığın ülkesel raporlama bölümünde de ortalama puan yüzde 8. Dünyada da durum öyle, çok uluslu şirketlerin puanı yüzde 6.