Ekonomi daraldı, işsizlik arttı

Türkiye ekonomisi, 2008’in son çeyreğinde başlayan küçülmeden bu yıl da kurtulamadı ve üst üste dört çeyrekte ekonomide daralma görüldü. Ekonomide yaşanan daralma işsizliği de arttırdı. İşsizlik oranı Şubat ayı itibariyle yüzde 16,1’e kadar tırmandı. Daha sonra gerilemeye başlayan işsizlik Eylül ayında yüzde 13,4 oldu.

EKONOMİ DARALINCA İŞSİZLİK ARRTTI

Küresel krizin etkisini ağırlıklı olarak bu yılın ilk çeyreğinde yaşayan Türkiye ekonomisi, son aylarda dünya ekonomisine paralel olarak yavaş da olsa toparlanma eğilimine girdi. Türkiye ekonomisi, 2008’in son çeyreğinde başlayan küçülmeden bu yıl da kurtulamadı ve üst üste dört çeyrekte ekonomide daralma görüldü. Krizin etkisiyle önce yavaşlayan, ardından da yaklaşık 7 yıllık bir büyüme sürecinin ardından ilk kez 2008’in 4. çeyreğinde yüzde 6,5 ile eksiye geçen Türkiye ekonomisi, 2009’un 3. çeyreğinde yüzde 3,3, 9 aylık dönemde de yüzde 8,4 küçüldü. Ekonomide yaşanan daralma işsizliği de arttırdı. İşsizlik oranı Şubat ayı itibariyle yüzde 16,1’e kadar tırmandı. Daha sonra gerilemeye başlayan işsizlik Eylül ayında yüzde 13,4 oldu. Enflasyon Kasım ayında yıllık bazda yukarı yönde hafif bir yükseliş gösterirken, yıl boyunca iç pazarda görülen talep yetersizliği fiyatlara da yansıdı ve enflasyonda kayda değer bir hareketlilik görülmedi. Yılın başından itibaren dış pazardaki daralmanın olumsuz etkisinin görüldüğü ihracat ise Ekim ayıyla birlikte yeniden artış trendine girdi. GEÇEN YIL İSTİHDAM AZALDI İşsizlik oranı ise bu yıl Eylül ayı itibarıyla yüzde 13,4 oldu. İşsizlik oranı bu yıl Ocakta yüzde 15,5, Şubatta 16,1, Martta 15,8, Nisanda yüzde 14,9, Mayısta yüzde 13,6, Haziranda yüzde 13,0, Temmuzda yüzde 12,8, Ağustosta yüzde 13,4 idi. Bu yıl Eylül ayında toplam istihdam 22 milyon 20 bin kişi, işsiz sayısı 3 milyon 396 bin kişi olarak açıklandı. Geçen yılın aynı ayında ise işsizlik oranı yüzde 10,7, toplam istihdam 21 milyon 802 bin kişi, işsiz sayısı 2 milyon 601 bin kişi olarak belirlenmişti. İşsizlik oranı geçen yıl yüzde 11 olmuştu. SANAYİ ÜRETİMİ Sanayi üretiminde geçen yılın Ekim döneminde yüzde 6,8 oranında gerilerken, bu yıl aynı dönemde yeniden artıya geçti. Böylece 15 ay sonra ilk kez sanayi üretiminde yüzde 6,5 oranında artış kaydedildi. 2009 yılı Ekim ayında, geçen yılın aynı ayına göre üretim artışı, madencilik sektöründe yüzde 5,2, imalat sanayinde yüzde 6,6, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 6,4 oldu. BÜTÇE AÇIĞI 40 MİLYARI GEÇTİ 2009’da ekonomik faaliyetlerde görülen daralma vergi gelirlerinde düşüşe yol açarken, kamu gelirlerindeki artış program tahminlerinin altında kaldı. Merkezi yönetim bütçesi 2009 yılı Ocak-Ekim döneminde 43 milyar 232 milyon lira açık verdi. ENFLASYON TEK HANEYE DÜŞTÜ Verİlere göre, 2008 yılının ikinci üç ayından itibaren yıllık bazda yeniden iki haneli rakamlarda seyretmeye başlayan enflasyon, piyasalardaki durgunluğun etkisiyle 2009’un başından itibaren yeniden tek haneli rakamlara düştü. BÜYÜME HIZ KESTİ Küresel krizin etkisiyle yavaşlayan Türkiye ekonomisi, bu yıl üçüncü çeyrekte yüzde 3,3, yılın 9 ayında ise yüzde 8,4 küçüldü. 2001 yılında özellikle finans sektörünü etkileyen krizle yüzde 5,7 küçülen Türkiye ekonomisi, daha sonraki yıllarda ise aralıksız büyüme sürecine girmişti. Ancak, bu kez küresel krizle sarsılan Türkiye’de büyüme hızı 2008’in üçüncü çeyreğinde önemli ölçüde hız kesti, ardından da uzun yıllar sonra ilk kez 2008’in dördüncü çeyreğinde yüzde 6,5’la eksiye geçti.

17.12.2009