REKABET Kurumu, beş şirketin akaryakıt pazarının yüzde 90’ına hakim olduğuna dikkat çekti ve pazara yeni girişlerin engellendiğini bildirdi.
Şirketlerin fiyat rekabetine girmekten kaçındıklarını belirten kurum, EPDK’nın harekete geçmesini istedi.
Rekabet Kurumu, akaryakıt fiyatlarında rekabetin korunması hakkındaki kanunu ihlâl eden uygulamalar yapıldığı iddiasıyla başlattığı ön araştırmayı tamamlayarak, raporunu Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) gönderdi. Kurum iddialarla ilgili Tüpraş dışında, POAŞ, Shell-Turcas, BP, Opet ve Total gibi 5 büyük akaryakıt şirketini mercek altına aldı. Rapora göre, sadece fiyatlandırma ile ilgili belgelere dayanarak, rekabetin ihlâl edildiği sonucuna varmak mümkün değil. Ancak, akaryakıt sektöründe rekabetin önünde ciddî yapısal engeller var. Bu sebeple de sektörün rekabetçi bir görünüm oluşturmadığı sonucuna ulaşıldı.
Katı kuralların, dağıtım pazarına girişlerin önünde ciddi bir engel teşkil ettiği belirtilerek, EPDK’nın lisans verdiği 47 akaryakıt şirketi olmasına karşılık, sadece 5 şirketin pazarın yaklaşık yüzde 90’ına hakim olduğuna dikkat çekildi. Uzunca bir süredir devam eden bu durumun, kalıcı bir rekabetin sağlanması için mutlaka değişmesi gerektiğinin altı çizildi. Şirketlerin uyguladığı fiyatlarda küçük olmakla birlikte anlamlı farklılıklar olduğu tesbit edildi. Ancak sektörde rekabet seviyesinin yeterli olmadığı, dağıtım şirketlerinin özellikle fiyat rekabetine girmekten kaçındıkları vurgulandı.
‘FİYAT DÜŞÜŞLERİ BAZEN YANSITILMIYOR’
Raporda ayrıca şu çarpıcı tespitlere yer verildi; “Vergi dışı fiyatlar bakımından da Türkiye’de akaryakıt fiyatlarının yakın pazarlara kıyasla yüksek olduğu; depo fiyatlarının bile Avrupa perakende satış fiyatlarının üzerinde seyrettiği görülmektedir. Fiyat düşüşleri, fiyat artışlarına kıyasla aynı duyarlılıkla piyasaya yansıtılmamakta; dağıtım şirketleri, fiyat düşüşlerini bazen gecikmeli olarak, bazen ise nispi olarak yansıtmakta, bazen de hiç yansıtmamaktadır”. Rekabet Kurumu, EPDK’dan rekabetçi bir yapı oluşana kadar yetkilerini kullanmasını istedi.
|