Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) Abdullah Gül’ü yeniden cumhurbaşkanı adayı göstermesini değerlendiren Doç. Dr. Tanju Tosun AKP’yle “yerleşik bürokratik vesayetçi seçkinlerin” bir uzlaşıya varmadan uzlaştığını düşünüyor. 22 Temmuz seçimlerinin sonucunun hem AKP’yi hem de Genelkurmay’ı etkilediğini söyleyen Tosun, Gül’ün Çankaya’ya çıkmasından sonra bu konuda bir kriz çıkmayacağını kaydetti.
Doç. Dr. Fikret Başkaya da AKP’yle “devlet”in uzlaştığı görüşünde olduğunu belirterek, “Gül’ün aday gösterilmesi, AKP’nin merkeze çekilmesinin onaylanması gibi görülebilir. Sonuç, kitleleri oyalayacak, aldatacak bir partiye ihtiyaç duyan müesses nizam bakımından başarılıdır.”
Tanju Tosun, AKP’nin seçimlerde aldığı oyda cumhurbaşkanlığı sürecinin birinci faktör olduğunu düşünmüyor. Tosun’a göre, “AKP bunu görmezden de gelemezdi. Gül’ü aday göstererek, devletle tokalaşmak yerine, kendine oy veren seçmenle tokalaşıyor.”
AKP’nin devletle çatışmayacağını da ifade eden Tosun, “AKP reel politikte kendi burjuvazisi için varolmak zorunda. Bu yüzden sistemin aktörleriyle çatışmayı göze almayacak.”
Doç. Dr. Tosun, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) de 22 Temmuz seçim sonuçlarından etkilendiğini düşünüyor Tosun. “TSK bu tabloda kendi meşruiyeti için ‘halka rağmen’ hareket edemez. Bu yüzden, bundan sonraki süreçte siyaseti Çankaya-Başbakanlık-Parlamento ekseninde teknik bir faaliyet olarak algılamak isteyecek; kendi değerlerini dahil etmek istediği bir alan olarak değil.”
Tosun, sonuçta bir tür Genelkurmay-AKP uzlaşmasından söz edilebileceği belirterek, şöyle devam etti: “Durumdan memnun olmayan TSK’nin durumu idare etmek zorunda ama AKP’nin de bu durumun asgari şartlarını Çankaya’da inşa etmek zorunda. Bülent Arınç’ın Meclis Başkanlığı’nda olduğu gibi bir ara formüle yönelebilirler. Arınç’ın türbanlı eşinin resepsiyonlarda bulunmaması gibi. Böylece Çankaya’nın ‘kamusal alanı’ndan çok, ağırlıkla ‘özel alanı’nda varolan bir Hayrunisa Gül’den [Abdullah Gül’ün eşi] söz edebiliriz.” Doç. Dr. Fikret Başkaya “ordunun cumhurbaşkanlığıyla ilgili açıklamalarının, e-muhtıranın, cumhuriyet mitinglerinin amacı, AKP’nin istediği cumhurbaşkanını seçtirmemekse, bu durumda başarısız olduklarını söyleyebiliriz” görüşünü dile getirdi. Başkaya seçim öncesi yaşanan bu sürecin sonucunda yaşananların , AKP’yi ehlileştirerek daha çok merkeze çektiğini, sürecin sonunda AKP’nin tartışmasız bir düzen partisi haline getirildiğini söyledi.
Başkaya’ya göre, “Gül’ün cumhurbaşkanlığını içine sindiremeyen bir kitle olacaktır. Ama ordudan çok ses çıkması mümkün değil. Bir uzlaşmanın gerçekleştiği izlenimi doğuyor.”
“Ekonomik gidişat son derece kritik. Küçük bir dış olumsuz etken her şeyi alt üst edebilir” uyarısında bulunan Başkaya, “Büyük sermayenin, emperyalist sermayenin, Avrupa Birliği’nin, ABD’nin istediği durum ortaya çıktı. Ama herkes, büyük sermaye, medya, üniversiteler bundan kâr ettiği için gerçeği söyleyen yok” görüşünü dile getirdi.
|