|
“Uluslararası Nehir Havzaları Yönetimi Kongresi” geçen ay sonu Antalya Belek Gloria Golf Resort Otel’de gerçekleştirildi. Başbakan R. Tayyip Erdoğan ile birlikte Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe’nin de açılışına katıldığı kongreye 65 ülkeden 800’e yakın bilim adamı ve ilgili katıldı.
Yeryüzündeki su havzaları ve su yönetim anlayışları bütün yönleriyle tartışıldı. 3 günlük kongre dolu dolu geçti. Yapılan konuşmalarda küresel ısınmaya bağlı olarak, yaşanmakta olan ve gelecekte yaşanması muhtemel su sıkıntılarına dikkat çekildi.
Sınır aşan suların komşu ülkeleri de etkilediğine dikkat çekilerek, devletler arası işbirliğinin gerekliliği vurgulandı. Avrupa Birliği’nin nehir havzalarına yönelik su konusundaki direktiflerine de işaret edilen konuşmalarda Türkiye’nin AB’ye aday bir ülke olarak gerekli hazırlıkları şimdiden yapmasının yararlı olacağına işaret edildi. Tuna gibi, birçok devletin sınırlarını geçen nehirlerin yönetimi için Avrupa içinde ortak havza yönetimi anlayışının yerleşmeye başladığı hatırlatılarak, Türkiye’nin de komşuları ile ortak havzalara ilişkin işbirliği yapmasının faydalı olacağı dile getirildi. UNESCO Su Bilimleri Bölümü Direktörü Andras Szollosi Nayga, su kaynaklarında yaşanan değişikliğin insan yerleşimlerini etkilediğini belirterek, muhtemel iklim değişikliklerinin insanların sosyal hayatlarında da değişikliğe sebep olacağının altını çizdi. Su Vakfı Başkanı Prof. Dr. Zekai Şen, su tasarrufu için eğitimin şart olduğunu vurguladığı konuşmasında, yenilenebilir enerji kaynaklarının devreye alınmasıyla su kaynaklarının da korunmuş olacağını ifade etti.
DÜNYADA 7 ÜLKEDE SU KITLIĞI YAŞANIYOR
Toplantıya Nijerya’dan katılan Nijerya Su Yönetimi Başkanı mühendis İsa Umsan Emoabino, Nijerya’da su yönetimi konusunda yaptıkları millî projelerini anlattı. Uluslararası Büyük Barajlar Komisyonu Başkanı Luis Berga, dünya genelindeki su yetersizliğinin (kıtlığı) yüzde 20 civarında olduğuna dikkat çekti. Afrika ve Doğu Asya’da önemli su sıkıntısının yaşandığını ifade eden Berga, 58 gelişmekte olan ülke halkının sağlıklı suya erişmekte birtakım sorunlarla karşılaştıklarını söyledi. Yüksek gelişmişlik düzeyine erişen ülkelerde su sıkıntısının olmadığına işaret eden Berga, 7 ülkede çok büyük su kıtlığı yaşandığını kaydetti. Dünyada kişi başına ulaşan su miktarı ve baraj sayısına bakıldığında 10 bin kişi için bir baraj düştüğünü belirten Berga, düşük ve orta gelir bandındaki ülkelerde kişi başına düşen su miktarının da azaldığını ifade etti. Berga, sürdürülebilir bir su yönetimi ve insanlığın mevcut su kaynaklarından adil bir şekilde yararlanabilmesi için birleştirilmiş havzalar anlayışına geçilmesi gerektiğini, bunun için de gelişmiş ülkelerin su yönetimi konusundaki tecrübelerinin gelişmekte olan ülkelere aktarılmasının şart olduğunu vurguladı.
Kongrede dile getirilen diğer görüşlerin satır başları şunlardı:
* Kıt'alar arası ve aynı devlet içindeki farklı bölgelerdeki insanların suya ulaşımı konusunda gerekli tedbirler bir an önce alınmalı.
* Çiftçilere sulama sistemleri konusunda yardımcı olunmalı. Çünkü az gelişmiş ülkeler, tarımda en büyük su tüketen ülkeler durumunda.
* Sulama altyapıları gözden geçirilmeli. Ortak su havzalarını kullanan ülkeler bu konularda işbirliği yapmalı.
* Tuna Nehri 18 ülke sınırından geçiyor. Bu ülkelerin yarısı AB üyesi. Üye olmayanlarla ilgili bazı sorunlar yaşanıyor.
* AB 2015 yılına kadar birlik içerisindeki AB Su Direktifleri ile su kaynaklarının belirli standartlar çerçevesinde kullanılmasını ve bilgi sisteminin oluşturulmasını hedefliyor.
Suda entegre sistem kuruluyor
“Uluslararası Nehir Havzaları Yönetimi Kongresi”nin son gününde basın mensupları ile bir araya gelen Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürü Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Türkiye’deki bütün şehirlerde yaşanması muhtemel susuzlukların önüne geçmek için, tıpkı elektrik enerjisi dağıtım ağlarında olduğu gibi, su kaynaklarını boru hatlarıyla bir birine bağlayacak dev bir proje üzerinde çalıştıklarını söyledi. “Kurumlar ve ülkenin kalkınması için büyük düşünmek lâzım” diyen Prof. Dr. Veysel Eroğlu, "Suda entegre sistem kuruluyor. Tıpkı enerji hatlarında olduğu gibi. Şehirlerimizde su temini konusunda bir sıkıntı olduğu zaman yedek hatlardan su verilebilecek” diye konuştu.
Eroğlu, Ilısu Barajı’nı yapmakta kararlı olduklarını belirterek, Irak ve Suriye’nin Dicle ve Fırat suları ile ilgili anlaşmaya sıcak baktıklarını söyledi. Bu baraja karşı çıkanların tarihî Hasankeyf’i öne sürdüklerini hatırlatan Eroğlu, Hasankeyf’i tebdil-i kıyafetle gezdiğini, bölge halkının baraj hakkında gerçek düşüncesini ilk ağızdan öğrendiğini söyledi. Hasankeyf’in tarihî dokusunun zaten tahrip edilmiş durumda olduğunu gördüğünü ifade eden Eroğlu, Hasankeyf’i kurtarmak için 3 tane proje hazırlandığını belirterek bu projeleri şöyle sıraladı:
1- Açık ve kapalı bir müze kurarak Hasankeyf ve buradaki kazılardan çıkan tarihî eserlerin sergilenmesi.
2- TOKİ tarafından yapılacak baraj gölüne nazır bir noktada Hasankeyf’in yeniden inşa edilmesi.
3- Kültürel ve tabiî yapının korunması için gerekli yatırımların yapılması.
Eroğlu, bu projeler için 25 milyon euro, artı 54 milyon dolar para ayrıldığını sözlerine ekledi.
| 
