|
Türkiye, BM’de dün imzaya açılan Engellilerin Haklarına İlişkin Uluslararası Sözleşmeyi ilk imzalayan ülkelerden biri oldu. Sözleşmeyi Türkiye adına, Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Baki İlkin imzaladı. Müzakereleri 2002 yılında başlayan Sözleşme, 13 Aralık 2006 tarihinde BM Genel Kurulu’nda oylamasız kabul edilmişti.
Türkiye’nin BM Daimi Temsilciliği tarafından yapılan açıklamada, ‘’Sözleşme müzakereleri sırasında Türk heyetinin engellilerin, insan haklarından eşit ve tam şekilde yararlanabilmesini, engellilere yönelik ayrımcılığa son verilmesini ve engellilere hayatın her veçhesine eşit katılım imkânı sağlanmasını savunduğu, bu doğrultuda Sözleşmenin ivedilikle sonuçlandırılmasını desteklediği’’ belirtildi.
50 maddeden oluşan Sözleşme, ‘’genel ilkeler, genel yükümlülükler, eşitlik-ayrımcılık yasağı, erişilebilirlik, eğitim, sağlık, çalışma ve istihdam, siyasî ve kamusal hayata katılım’’ gibi çeşitli başlıklar altında engellilerin haklarını ve taraf devletlerin yükümlülüklerini düzenliyor.
Sözleşme 20 ülke tarafından onaylanmasını takiben yürürlüğe girecek.
Sözleşme’nin uygulanmasını denetlemek üzere, ilk aşamada 12 kişiden oluşacak bir komite (Engellilerin Haklarına İlişkin Komite) kurulması öngörülüyor ve sözleşme, taraf devletlere söz konusu komiteye dönemsel raporlar sunma yükümlülüğü getiriyor.
BM Genel Kurulu tarafından geçtiğimiz aralık ayında kabul edilen sözleşmeyle ilgili olarak bir açıklama yapan o zamanın BM Genel Sekreteri Kofi Annan, sözleşmenin dünyadaki 650 milyon engelli insan için “yeni bir dönemin başlangıcı’’ olduğunu söyleyerek, üye devletleri en kısa zamanda sözleşmeyi imzalamaya ve meclislerinde onaylamaya çağırmıştı.
Ayrıca Annan, sözleşmenin 21. yüzyılda kabul edilen ilk insan hakları sözleşmesi ve uluslar arası hukuk tarihinde en kısa zamanda müzakere edilen sözleşme olduğunu vurgulamıştı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Louise Arbour ise sözleşmeyle ilgili olarak yaptığı açıklamalarda, 50 maddelik sözleşmenin, uluslar arası insan hakları hukuku açısından çok önemli bir boşluğu doldurduğunu söylemişti.
Arbour, ‘’Bu sözleşme, engellilerin toplum hayatına tam katılımını sağlama ve onların da topluma katkıda bulunabilmeleri açısından tarihi bir adımdır’’ diye konuşmuştu. Sözleşmeyi onaylayan devletler, ülkelerinde engelli vatandaşların haklarını geliştiren kanunlar çıkarmayı ve tedbirler almayı, ayrıca engellilere karşı ayrımcılık yapan kanunları, gelenekleri ve uygulamaları kaldırmayı hedefleyecekler.
| 
