Merkezi Cidde’de bulunan İslam Konferansı Teşkilâtı’nın Genel Sekreteri Profesör Ekmeleddin İhsanoğlu, Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da başlayan kitap fuarında, ‘’Kültürel Alanda Osmanlı Arap İlişkileri’’ konulu bir konuşma yaptı.
Başta Suudi Arabistan Enformasyon ve Kültür Bakanı Dr. İyad bin Medeniolmak üzere çok sayıda Suudi yetkili, siyasetçi ve akademisyenin izlediği konuşmasında Profesör İhsanoğlu, Arap dünyasında Osmanlı dönemine ilişkin genelde olumsuz önyargılara değindi ve bunun 20. yüzyılda ortaya çıktığını, bu döneme kadar Araplar arasında Türklere yönelik kötü birduyguya rastlanmadığını anlattı. Yaklaşık bir saat süren konuşmanın ardından bazı dinleyiciler, sırayla söz alarak, Osmanlının sadece askerî bir imparatorluk olduğunu, Arap dünyasına eğitim ve kültür alanında bir şey getirmediğini savundu. Kimi dinleyiciler ise Profesör Ekmeleddin İhsanoğlu’na verdiği bilgilerden dolayı teşekkür ederek, Osmanlı döneminin İslâm tarihinin parlak bir ilerleme dönemi olduğunu kaydetti.
İhsanoğlu, Arapça verdiği konferansın ardından Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, ilk kez bu denli kalabalık bir Arap topluluğa Osmanlı ve Türkler hakkında bazı gerçekleri açıklayan bir konuşma yaptığını belirtti. ‘’20. yüzyıla kadar Araplar arasında Türkler ve Osmanlıya yönelik birdüşmanlık yoktu. Ünlü yazar İbn Haldun bile Mukaddime’sinde Türklerden övgüyle söz etmekte, göklere çıkarmaktadır. Konuşmamda onun cümlelerinden alıntılar yaptım. Osmanlıya karşı düşmanlığın 20. yüzyılda Suriye’de Fransızlar tarafından, ki onlar da daha çok Marunileri kullanmıştır bu konuda ve Mısır’da İngilizler tarafından geliştirildiğini anlattım’’ diyen İhsanoğlu, ‘’Kimi Araplar, Osmanlı yüzünden dünyadan kopuk ve geri kaldıklarını ileri sürüyorlar. Halbuki Osmanlı hep dünyaya açıktı, Batı ile temas halindeydi. 16. yüzyılda bilimde sanatta büyük ilerlemelerle öne çıktı. Tüm Osmanlı topraklarına düzenli ortaokul, liseler ve sanat okulları açıldı. Arap dünyasına matbaayı ilk kez Osmanlılar getirdi’’ diye konuştu. İhsanoğlu, Osmanlı döneminde Arapçanın öne çıktığını, Arap dili ve kültürünün geliştiğini kaydetti. Profesör İhsanoğlu’nun konuşmasını, Riyad’da görev yapan bazı Batılı diplomatların izlemesi de dikkat çekti.
|